Lê Minh (nhà văn)

Nhà văn

Lê Minh
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Nguyễn Thị Tài Hồng
Ngày sinh	(1928-10-29)29 tháng 10, 1928
Nơi sinh	Văn Giang, Hưng Yên
Mất
Ngày mất	11 tháng 6, 2021(2021-06-11) (92 tuổi)
Nơi mất	Hà Nội
Nơi cư trú	Hà Nội
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	nhà văn
Gia đình
Cha	Nguyễn Công Hoan
Lĩnh vực	văn học
Sự nghiệp văn học
Thể loại	truyện ngắn, tiểu thuyết, ký, nghiên cứu
Tác phẩm	Người chị - Nguyễn Thị Minh Khai Người thợ máy Tôn Đức Thắng Hòn đảo một mình Hồi
Giải thưởng	Danh sách
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2017 Văn học Nghệ thuật

Lê Minh (tên khai sinh Nguyễn Thị Tài Hồng; 1928–2021) là nữ nhà văn Việt Nam, được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2017.

Tiểu sử

Lê Minh (tên khai sinh Nguyễn Thị Tài Hồng) sinh ngày 29 tháng 10 năm 1928 tại làng Xuân Cầu, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Lê Minh là con gái của nhà văn được Giải thưởng Hồ Chí Minh Nguyễn Công Hoan.

Lê Minh tham gia hoạt động cách mạng bí mật tại Thái Bình (1942). Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, bà hoạt động vận động công nhân ở Hà Nội, làm Phó ban Công vận tỉnh Nam Định. Năm 1946, bà tham gia chiến đấu tại khu ga Hàng Cỏ, phụ trách tờ báo hàng ngày của Quận VI (Mê Linh Kháng Chiến). Bà tham gia công tác tại Thường vụ huyện uỷ Thanh Trì, Đảng đoàn Sở Văn hoá Thông tin Liên khu I sau là khu Việt Bắc, Ủy viên Ban Phụ vận Trung ương Đảng.

Sau 1954, bà hoạt động ở lĩnh vực văn học: biên tập văn xuôi các báo Văn học, Văn, Văn nghệ, Tạp chí Tác Phẩm Mới, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo dục Trường Viết văn Nguyễn Du, Ủy viên Hội đồng Văn học công nhân, Trưởng Ban Văn hoá – Văn nghệ Báo Nhân Dân, Giám đốc Quỹ Văn hoá Việt Nam của Bộ Văn hoá.

Bà là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam; hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1960.

Bà mất tại Hà Nội ngày 11 tháng 06 năm 2021.

Sự nghiệp

Sự nghiệp sáng tác của Lê Minh khá đa dạng, với nhiều tập truyện ngắn, tiểu thuyết, bút ký, tạp văn, nghiên cứu văn học.

Lê Minh vào nghề viết với tập truyện “Cu Dũng” in năm 1959 và trở thành một gương mặt nữ tiêu biểu nhất của văn học cách mạng. Bà đặc biệt thành công với thể loại ký sự nhân vật, mà hai cuốn sách tiêu biểu nhất là “Người chị - Nguyễn Thị Minh Khai” và “Người thợ máy Tôn Đức Thắng”.

Lê Minh là một trong những tác giả nữ viết cho thiếu nhi từ rất sớm. Đó là “Ô cửa sổ”, “Con sóng lan xa”, “Lẵng hạt ngọc”, “Con mèo rét”, “Hạt chò chỉ”… Trong đó “Con sóng lan xa” là một trong những truyện ngắn đặc sắc, sau này được tuyển chọn vào “Tuyển tập truyện ngắn hay Việt Nam cho thiếu nhi” (NXB Trẻ – 2009). Tác phẩm “Khúc hát vườn trầu” viết về người chiến sĩ cách mạng Nguyễn Thị Minh Khai được xem là đóng góp đáng kể nhất cho mảng sách thiếu nhi của bà.

Bà đã giành được nhiều giải thưởng văn học: Giải nhất Cuộc thi ký của Hội Nhà văn Việt Nam 1962 với tác phẩm Kỷ niệm về Khu Đông; Giải nhất Cuộc thi Truyện ngắn của Hội Nhà văn Việt Nam 1969 với truyện Nắng; Giải A Giải thưởng 5 năm Văn học đề tài công nhân (1980 – 1984) với tiểu thuyết Hòn đảo một mình; Giải A 5 năm Văn học đề tài công nhân (1991 – 1995) với tiểu thuyết Hồi.

Năm 2017, bà được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật.

Tác phẩm chính

Truyện ngắn

• Cu Dũng (1959);
• Anh công dân mới (1962);
• Lớp học (1964);
• Ngày mai sắp đến (1969);
• Con mèo rét (1974);
• Ô cửa sổ (1974);
• Má (1976);
• Ngôi sao đỏ (1976);
• Đốm hoa tím (1980);
• Lẵng hạt ngọc (1984);
• Cái tát (1990);
• Săn đuổi một tia chớp (1993);
• Nắng (1998);
• Trăng lên (2004).
• Tuyển truyện ngắn (2011);
• Chép được ở ngoài đời (truyện ngắn, 2012).

Truyện dài, tiểu thuyết

• Chị Tư Già (1966);
• Cô giáo trường Pa Nù (1969);
• Người chị – Nguyễn Thị Minh Khai (1976);
• Tiếng gió (1976);
• Hạt chò chỉ (1978);
• Người thợ máy Tôn Đức Thắng (1981);
• Khúc hát vườn trầu (1982);
• Rừng đước (1992);
• Hòn đảo một mình (1984);
• Hồi (1995);

Ký, tạp văn

• Mẻ gang đầu (1965);
• Mà sao đó là cuộc đời mình (1996);
• Ngọn lửa ấm (2003);
• Người đàn bà cầm bút (2004);
• Cánh buồm nhỏ (2007).

Nghiên cứu

• Chân dung văn học (chủ biên, 1992);
• Nguyễn Công Hoan, nhà văn hiện thực lớn (1993);
• Chân dung nữ văn nghệ sĩ Việt Nam (chủ biên, 1995);
• Văn hoá nghệ thuật và phụ nữ Việt Nam (1989);
• Văn hoá gia đình Việt Nam (1992);
• Hai mươi năm một chặng đường phát triển của phụ nữ Việt Nam (1996);
• Gia đình và người phụ nữ (2000);
• Gia đình của cả hai người (2003);

Nguồn:

Vinh danh

• Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2017.

Giải thưởng văn học

• Giải nhất Cuộc thi ký của Hội Nhà văn Việt Nam 1962;
• Giải nhất Cuộc thi Truyện ngắn của Hội Nhà văn Việt Nam 1969;
• Giải A Giải thưởng 5 năm Văn học đề tài công nhân (1980 – 1984);
• Giải A 5 năm Văn học đề tài công nhân (1991 – 1995) với tiểu thuyết Hồi.

Xem thêm

• Giải thưởng Nhà nước
• Giải thưởng Nhà nước đợt IV (2016-2017)