Đại (nước)

Tiêu bản này là một phần của; loạt bài Ngũ Hồ thập lục quốc.
	Thập lục quốc
	Thành Hán (303/304-347)
	Hán Triệu (304-329)
	Hậu Triệu (319-350)
	Tiền Lương (324-376)
	Tiền Yên (337-370)
	Tiền Tần (351-394)
	Hậu Tần (384-417)
	Hậu Yên (384-409)
	Tây Tần (385-431)
	Hậu Lương (386-403)
	Nam Lương (397-414)
	Nam Yên (398-410)
	Tây Lương (400-420)
	Bắc Lương (401-439)
	Hạ (407-431)
	Bắc Yên (409-436)
	Không đưa vào; Thập lục quốc
	Cừu Trì (184?-555?)
	Đoàn (250-338)
	Vũ Văn (260-345)
	Đại (315-376)
	Nhiễm Ngụy (350-352)
	Tây Yên (384-394)
	Địch Ngụy (388-392)
	Tây Thục (405-413)

Đại

代
Đại; 代
315–376
	Đông Tấn Tiền Tần Tiền Lương Đại Tiền Yên
Kinh thành
• 265-312	Lạc Dương
•	Thịnh Lạc
Hoàng tộc	Thác Bạt Thập Dực Kiền
Quân chủ
• 315-316	Thác Bạt Y Lô
• 338-376	Thác Bạt Thập Dực Kiền
Sự kiện
• 315	Thành lập
•	310
• 315	Thác Bạt Y Lư được phong vương
• 376	Tiền Tần tiêu diệt Bắc Đại
• 376	Triều đại diệt vong
Tiền thân	Kế tục
	Tây Tấn
Tiền Tần

Nước Đại (tiếng Trung: 代, bính âm: Dài) là một nhà nước của thị tộc Thác Bạt của người Tiên Ty tồn tại trong thời kỳ Ngũ Hồ thập lục quốc ở Trung Quốc. Quốc gia này tồn tại từ khoảng năm 310-315 tới năm 376, với kinh đô đặt tại Thịnh Lạc (盛樂) (ngày nay gần thành phố Hoắc Lâm Quách Lặc (Holingol, 和林格爾) thuộc Hô Hòa Hạo Đặc, Nội Mông Cổ). Nước Đại là tiền thân của triều đại Bắc Ngụy sau này.

Lịch sử

Thị tộc Thác Bạt nguyên là bộ lạc du mục tại Vân Trung (đông bắc huyện Thác Khắc Thác, Hô Hòa Hạo Đặc, Nội Mông Cổ). Năm Cam Lộ thứ ba (năm 258) thời Tào Mao, thủ lĩnh thị tộc Thác Bạt Lực Vi (拓跋力微) dời đến Thịnh Lạc, tập hợp lực lượng và làm tù trưởng bộ lạc, nhưng khi ông chết thì bộ lạc tan rã. Năm Nguyên Khang thứ năm (năm 295) thời Tấn Huệ Đế, con Lực Vi là Thác Bạt Lộc Quan (拓跋禄官) thống nhất lại bộ lạc, chia ra thành 3 bộ (Trung, Đông và Tây) và tự mình trực tiếp cai quản Đông bộ. Năm Vĩnh Gia thứ nhất (năm 307), Lộc Quan chết, em trai là Thác Bạt Y Lư (拓跋猗卢) lên thay thế, tổng quản ba bộ, có lực lượng kị binh trên 400.000 người.

Tên gọi "Đại" bắt nguồn khi Thác Bạt Y Lư được nhà Tấn phong làm Đại Công (代公) vào năm 310 như là phần thưởng cho việc giúp đỡ Lưu Côn (劉琨), Thứ sử Tinh châu (并州), trong các cuộc chiến chống lại quốc gia của người Hung Nô là Hán Triệu. Vùng đất phong sau này được nâng từ Công quốc lên thành Vương quốc vào năm 315 khi Y Lư được phong vương.

Năm Hàm Khang thứ tư (năm 338) thời Tấn Thành Đế, Thác Bạt Thập Dực Kiền (拓跋什翼犍) kế nghiệp. Do ông đã từng là con tin nhiều năm tại kinh đô của Hậu Triệu tại Tương Quốc (nay là Hình Đài, Hà Bắc) nên đã chịu nhiều ảnh hưởng của người Hán và áp dụng các thể chế của họ vào công cuộc cai trị bộ lạc của mình. Ông đặt ra các chức quan, định luật lệ; vì thế Đại từ hình thức liên minh bộ lạc đã chuyển sang hình thức nhà nước. Năm Kiến Quốc thứ ba (năm 340), ông định đô tại Thịnh Lạc, phát triển nông nghiệp để phần nào tự túc lương thực. Năm Kiến Quốc thứ 39 (năm 376), Phù Kiên của Tiền Tần xuất quân đánh Đại. Thập Dực Kiền thua chạy, sau bị giết, nước Đại tan rã.

Năm 386, Thác Bạt Khuê tái lập nước Đại, cùng năm đổi tên thành Ngụy, sử gọi là Bắc Ngụy.

Các vị vua

Miếu hiệu	Thụy hiệu	Họ, tên	Trị vì	Niên hiệu
Thái Tổ (太祖)	Đại Mục Đế (穆)	Thác Bạt Y Lô (拓跋猗盧)	315-316	Không
Không có	Đại Văn Bình Đế	Thác Bạt Phổ Căn (拓跋普根)	316	Không
Không có	Đại Ai Đế	Thác Bạt Thủy Sinh	316	Không
Không có	Đại Bình Văn Đế (平文)	Thác Bạt Úc Luật (拓跋鬱律)	316-321	Không
Không có	Đại Huệ Đế (惠)	Thác Bạt Hạ Nhục (拓跋賀傉)	321-325	Không
Không có	Đại Dương Đế (煬)	Thác Bạt Hột Na (拓跋紇那)	325-329, 335-337	Không
Không có	Đại Liệt Đế (烈)	Thác Bạt Ế Hòe (拓跋翳槐)	329-335, 337	Không
Cao Tổ (高祖)	Đại Chiêu Thành Đế (昭成)	Thác Bạt Thập Dực Kiền (拓跋什翼犍)	338-376	Kiến Quốc (建國) 338 - 376