Wikipedia:Dự án/Đức/NNNX
Đây là danh sách ngày này năm xưa cho Cổng thông tin Đức. Mục tiêu trước mắt là cố gắng lấp đầy các ngày còn trống bằng ít nhất một sự kiện lịch sử liên quan đến Đức.
Tháng 1
[sửa | sửa mã nguồn]1 tháng 1
- 1068 – Được người nhiếp chính Eudokia Makrembolitissa xá tội âm mưu soán vị, Romanos IV Diogenes kết hôn với bà để trở thành hoàng đế của Đông La Mã.
- 2002 – Euro (hình) trở thành tiền tệ hợp pháp tại 12 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu.
2 tháng 1:
3 tháng 1:
4 tháng 1:
5 tháng 1:
6 tháng 1: Lễ Hiển Linh (lịch Gregorius)
- 1912 – Nhà địa vật lý học Alfred Wegener lần đầu tiên đưa ra thuyết trôi dạt lục địa.
7 tháng 1:
8 tháng 1:
9 tháng 1:
10 tháng 1:
- 1920 – Hòa ước Versailles có hiệu lực, chính thức kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất.
11 tháng 1:
12 tháng 1:
- 1945 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Liên Xô bắt đầu tiến hành Chiến dịch Tây Carpath chống quân Đức tại lãnh thổ nay thuộc Slovakia và Ba Lan.
13 tháng 1:
- 1942 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Một phi công người Đức trở thành người đầu tiên thử nghiệm ghế phóng trên một chiếc máy bay tiêm kích phản lực Heinkel He 280.
14 tháng 1:
- 1814 – Hòa ước Kiel: Quốc vương Frederik VI của Đan Mạch nhượng Na Uy cho Thụy Điển để đổi lấy Pomerania.
15 tháng 1:
- 69 – Năm tứ đế: Otho đoạt quyền lực tại thành La Mã, tự tuyên bố là Hoàng đế, song chỉ trị vì được ba tháng do bị ám sát.
- 1919 – Nhà xã hội chủ nghĩa Rosa Luxemburg bị Quân đoàn Tình nguyện của Đức tra khảo và giết hại.
16 tháng 1:
- 1920 – Hội nghị hội chính vụ đầu tiên của Hội Quốc Liên được tổ chức tại Paris, Pháp.
17 tháng 1:
- 395 – Hoàng đế Theodosius I qua đời tại Milano, La Mã bị tái phân chia thành hai nửa: Arcadius cai trị nửa Đông, Honorius là quân chủ của nửa Tây.
18 tháng 1:
- 1701 – Công tước Phổ-Tuyển hầu tước Brandenburg Friedrich I đăng quang quốc vương Phổ tại Königsberg.
- 1871 – Chiến tranh Pháp–Phổ: Wilhelm I tuyên bố mình là hoàng đế Đức đầu tiên tại Lâu đài Versailles, khởi đầu Đế quốc Đức.
- 1943 – Chiến tranh thế giới II: Trong chiến dịch Tia Lửa, Hồng Quân Liên Xô chọc thủng vòng vây hãm Leningrad của quân đội Đức.
19 tháng 1:
- 1871 – Chiến tranh Pháp-Phổ: Trong Cuộc vây hãm Paris, Phổ chiến thắng tại Trận St. Quentin, trong khi nỗ lực của quân Pháp nhằm phá vây trong Trận Buzenval kết thúc trong thất bại.
23 tháng 1:
- 1719 – Hoàng đế La Mã Thần thánh Karl VI ban chiếu chỉ hợp nhất Vaduz và Schellenberg và nâng cấp lãnh thổ mới thành lập này thành một công quốc với tên gọi Liechtenstein , là một thành phần của đế quốc.
24 tháng 1:
- 1915 – Chiến tranh thế giới thứ nhất: Tàu tuần dương SMS Blücher của Đức bị lật và chìm do bị tàu Anh Quốc tấn công, khiến 747 đến 1.000 người thiệt mạng.
25 tháng 1:
- 1945 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Trận Ardennes ở mặt trận phía Tây kết thúc với chiến thắng quyết định của lực lượng Đồng Minh trước quân Đức Quốc Xã.
27 tháng 1: ngày tưởng niệm Holocaust quốc tế
- 1820 – Một đoàn thám hiểm người Nga dưới quyền các sĩ quan hải quân Fabian Gottlieb von Bellingshausen và Mikhail Lazarev trở thành những nhà thám hiểm đầu tiên thấy bờ biển châu Nam Cực.
- 1945 – Hồng Quân Liên Xô giải phóng hơn 7.500 tù nhân bị Đức Quốc Xã bỏ lại ở Trại tập trung Auschwitz tại Oświęcim, Ba Lan.
28 tháng 1:
- 1964 – Một chiếc T-39 Sabreliner của Không quân Mỹ không vũ trang đang trong một nhiệm vụ huấn luyện bị bắn hạ ở Erfurt, Đông Đức, bởi một chiếc MiG-19 của Liên Xô, giết chết cả ba sĩ quan trên máy bay.
29 tháng 1
- 1929 – Tiểu thuyết phản chiến Phía Tây không có gì lạ của cựu binh Đức Erich Maria Remarque được phát hành.
30 tháng 1:
- 1945 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Tàu ngầm S-13 của Liên Xô đánh chìm Wilhelm Gustloff đang chở các binh sĩ và người tị nạn Đức triệt thoái khỏi Đông Phổ, làm ít nhất 9.400 người thiệt mạng.
Tháng 2
[sửa | sửa mã nguồn]2 tháng 2:
- 1943 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Trận Stalingrad tại miền nam Nga kết thúc khi tàn quân Đức đầu hàng Liên Xô.
6 tháng 2:
- 1942 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Chiến dịch Toropets–Kholm kết thúc với thắng lợi của Liên Xô.
- 1958 – Một máy bay của British European Airways gặp nạn tại München, Tây Đức, khiến tám cầu thủ của Manchester United F.C. và 15 hành khách khác thiệt mạng.
10 tháng 2:
- 1741 – Chiến tranh Kế vị Áo: Quốc vương Friedrich thống lĩnh quân đội Phổ giành chiến thắng tại trận Mollwitz trước quân Áo.
13 tháng 2:
- 1945 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Chiến dịch Budapest kết thúc khi tàn quân Đức và Hungary đầu hàng vô điều kiện trước Hồng Quân Liên Xô.
14 tháng 2:
- 1939 – Hạ thủy thiết giáp hạm Bismarck của Đức, tàu chiến lớn nhất và mạnh nhất châu Âu thời bấy giờ.
15 tháng 2:
- 1763 – Hiệp định Hubertusburg được ký kết giữa Phổ và Áo, kết thúc Chiến tranh Bảy năm.
21 tháng 2:
- 1848 – Karl Marx và Friedrich Engels xuất bản cuốn Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản tại Luân Đôn, Anh Quốc.
- 1916 – Chiến tranh thế giới thứ nhất: Quân Đức mở chiến dịch tấn công Verdun.
22 tháng 2:
- 1943 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Đức bắt đầu rút quân trong trận đèo Kasserine tại Tunisia, sau khi khiến Hoa Kỳ chịu một trong các thất bại tệ nhất trong lịch sử quân sự của họ.
23 tháng 2:
- 1927 – Nhà vật lý lý thuyết người Đức Werner Heisenberg viết một lá thư đến đồng nghiệp Wolfgang Pauli trong đó lần đầu tiên ông miêu tả nguyên lý bất định.
24 tháng 2:
- 1920 – Đảng Công nhân Đức đổi tên thành Đảng Công nhân Đức Quốc gia Xã hội chủ nghĩa trong hội nghị tại Hofbräuhaus München.
25 tháng 2:
26 tháng 2:
- 1935 – Adolf Hitler cho tái lập lực lượng không quân Đức, tức Luftwaffe, vi phạm Hòa ước Versailles được kí kết cuối thế chiến thứ nhất.
27 tháng 2:
- 1900 – Thành lập FC Bayern München, hiện là câu lạc bộ bóng đá thành công nhất Đức.
28 tháng 2:
- 2013 – Giáo hoàng Biển Đức XVI từ vị giáo hoàng của Giáo hội Công giáo Rôma, trở thành giáo hoàng duy nhất từ vị kể từ năm 1415.
29 tháng 2:
Tháng 3
[sửa | sửa mã nguồn]3 tháng 3:
- 1918 – Chiến tranh thế giới thứ nhất: Đức, Áo–Hung, và Nga Xô Viết kí kết Hòa ước Brest–Litovsk với kết quả là Nga rút khỏi đại chiến.
5 tháng 3:
- 1970 – Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân có hiệu lực sau khi được 43 quốc gia phê chuẩn.
7 tháng 3:
- 1842 – Friedrich Franz II trở thành Đại công tước của Đại công quốc Mecklenburg-Schwerin.
8 tháng 3:
- 1618 – Johannes Kepler (hình) khám phá định luật thứ ba về chuyển động thiên thể.
- 1943 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Trận Sokolovo bắt đầu giữa liên quân Liên Xô-Tiệp Khắc với quân Đức.
15 tháng 3:
- 1943 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Chiến dịch Donets kết thúc với kết quả là quân Đức tái chiếm thành phố Kharkov từ Liên Xô sau giao tranh ác liệt.
21 tháng 3:
- 1871 – Người sáng lập Đế quốc Đức là Otto von Bismarck (hình) được bổ nhiệm làm thủ tướng đầu tiên của chính phủ đế quốc.
23 tháng 3:
- 1933 – Hội nghị Reichstag thông qua Luật Trao quyền, cho Adolf Hitler quyền độc tài về luật pháp Đức.
24 tháng 3:
- 1882 – Bác sĩ-nhà sinh học người Đức Robert Koch tuyên bố khám phá ra Mycobacterium tuberculosis(hình), vi khuẩn gây bệnh lao.
- 2015 – Một máy bay của hãng Germanwings gặp nạn tại miền đông nam Pháp khiến toàn bộ 150 người thiệt mạng, tai nạn này được cho là hành động có chủ ý của cơ phó.
25 tháng 3:
- 1957 – Pháp, Tây Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg ký kết hai hiệp ước tại Roma của Ý, thiết lập Cộng đồng Kinh tế châu Âu và Cộng đồng Năng lượng nguyên tử châu Âu.
28 tháng 3:
- 1911 – Tàu tuần dương SMS Goeben của Hải quân Đế quốc Đức được hạ thủy, chính phủ Tây Đức tháo dỡ tàu vào năm 1973.
Tháng 4
[sửa | sửa mã nguồn]4 tháng 4:
- 1949 – 12 quốc gia ký Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương tại Washington, D.C, thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)
5 tháng 4]:
- 1908 – Tại Basel, Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức tham dự trận thi đấu quốc tế chính thức đầu tiên và chiến bại trước Thụy Sĩ.
6 tháng 4
- 1941 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Quân đội Đức bắt đầu tiến công Nam Tư và Hy Lạp.
9 tháng 4:
- 1940 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Quân đội Đức tiến hành Chiến dịch Weserübung, đồng thời tiến công Đan Mạch và Na Uy.
10 tháng 4:
- 1741 – Chiến tranh Kế vị Áo: Quân Phổ đánh bại quân Áo trong Trận Mollwitz diễn ra tại lãnh thổ nay thuộc Ba Lan.
11 tháng 4:
- 1908 – Tàu tuần dương SMS Blücher được hạ thủy, là tàu tuần dương bọc thép cuối cùng do Hải quân Đế quốc Đức chế tạo.
13 tháng 4:
- 1742 – Bản oratorio Messiah của nhà soạn nhạc Handel (hình) được công diễn lần đầu tại Dublin, Ireland.
15 tháng 4:
- 1994 – Các đại biểu của 124 quốc gia và Cộng đồng Châu Âu ký Hiệp định Marrakesh tại Maroc về việc thành lập Tổ chức Thương mại Thế giới.
18 tháng 4:
- 1864 – Trong Trận Dybbøl, một đạo quân Phổ-Áo đánh bại quân Đan Mạch và đoạt quyền kiểm soát Công quốc Schleswig.
- 1946 – Tòa án Công lý Quốc tế tổ chức phiên họp khai mạc tại La Haye, Hà Lan.
- 1951 – Pháp, Tây Đức, Ý và 3 nước Benelux là Bỉ, Luxembourg và Hà Lan ký kết Hiệp định Paris về việc thành lập Cộng đồng Than Thép châu Âu.
19 tháng 4:
- 1999 – Trụ sở của Quốc hội Liên bang Đức được chuyển về tòa nhà Reichstag tại Berlin.
- 2005 – Joseph Ratzinger được bầu làm giáo hoàng trong Mật nghị Hồng y, tức Biển Đức XVI, ông là giáo hoàng đầu tiên sinh ra ở Đức trong gần 500 năm.
20 tháng 4:
- 1918 – "Nam tước Đỏ" Manfred von Richthofen của Không quân Đức bắn hạ chiếc máy bay thứ 79 và 80, cũng là cuối cùng trong binh nghiệp của ông.
- 1998 – Tổ chức khủng bố Phái Hồng quân tại Đức tuyên bố tự giải tán sau 28 năm hoạt động.
21 tháng 4:
- 1918 – Chiến tranh thế giới thứ nhất: Phi công Đức Manfred von Richthofen thiệt mạng khi máy bay của ông bị bắn hạ trên không phận Vaux-sur-Somme, Pháp.
22 tháng 4:
- 1915 – Chiến tranh thế giới thứ nhất: Bắt đầu Trận Ypres lần thứ hai tại Bỉ, là chiến dịch tấn công đầu tiên và duy nhất của quân đội Đế quốc Đức trên Mặt trận phía Tây trong năm.
24 tháng 4:
- 1914 – James Franck và Gustav Ludwig Hertz trình bày bằng văn bản Thí nghiệm Franck - Hertz cho Hội Vật lý học Đức.
25 tháng 4: Ngày Trồng cây tại Đức
26 tháng 4:
- 1925 – Paul von Hindenburg đánh bại Wilhelm Marx trong vòng hai cuộc bầu cử tổng thống trực tiếp đầu tiên của Cộng hòa Weimar.
- 1933 – Thành lập lực lượng cảnh sát mật Gestapo của Đức Quốc Xã.
27 tháng 4:
- 1810 – Beethoven sáng tác một trong những bản nhạc dành cho piano nổi tiếng nhất của ông có tên gọi Für Elise.
29 tháng 4:
- 1918 – Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, quân Đức giành được thắng lợi chiến thuật trước quân Anh-Úc-Pháp-Bồ Đào Nha-Bỉ trong trận sông Lys.
- 2015 – Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố rằng bệnh rubella (sởi Đức) bị tiệt trừ khỏi châu Mỹ.
30 tháng 4:
- 1945 – Adolf Hitler và Eva Braun cùng tự sát sau khi kết hôn chỉ được một ngày. Hồng Quân cắm cờ thắng lợi trên nóc Tòa nhà quốc hội Đức.
Tháng 5
[sửa | sửa mã nguồn]27 tháng 5:
- 1941 – Thiết giáp hạm Bismarck giao tranh với các tàu chiến của Hải quân Hoàng gia Anh và bị đánh chìm.
Tháng 6
[sửa | sửa mã nguồn]10 tháng 6:
- 1190 – Cuộc thập tự chinh thứ ba: Hoàng đế Friedrich I của La Mã Thần thánh chết đuối trên sông Göksu trong khi đang dẫn quân tiến đến Jerusalem.
- 1886 – Quốc vương Ludwig II của Bayern bị tước thực quyền, chú của ông là Luitpold trở thành người nhiếp chính.
13 tháng 6:
- 1525 – Martin Luther kết hôn với Katharina von Bora nhằm phản đối quy định độc thân của Giáo hội Công giáo đối với linh mục.
14 tháng 6:
- 1158 – Công tước Sachsen Heinrich cho xây một cầu mới qua sông Isar nhằm thu lợi qua việc buôn bán muối, tên gọi München xuất hiện lần đầu tiên.
- 1940 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Sau khi chính phủ Pháp đào thoát khỏi Paris, quân Đức tiến chiếm thành phố, kết thúc cơ bản Trận chiến nước Pháp.
- 1985 – Hiệp ước Schengen được ký kết giữa năm trong mười thành viên của Cộng đồng Kinh tế châu Âu.
17 tháng 6:
- 1953 – Bùng phát nổi dậy chống chính phủ quy mô lớn tại Cộng hòa Dân chủ Đức, binh sĩ Liên Xô đồn trú tiến hành can thiệp nhằm trấn áp.
20 tháng 6:
- 1895 – Hoàng đế Đức Wilhelm II khánh thành kênh đào Kiel băng qua bán đảo Jylland, hiện là thủy đạo nhân tạo bận rộn nhất trên thế giới.
- 1991 – Sau khi tái thống nhất quốc gia, Quốc hội Liên bang Đức phê chuẩn dời đô từ Bonn về Berlin.
22 tháng 6:
- 1941 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Chiến dịch Barbarossa bắt đầu khi hàng triệu quân Đức bắt đầu tiến công trên toàn bộ tuyến biên giới phía Tây của Liên Xô.
24 tháng 6:
- 1949 – Cuộc phong tỏa Berlin bắt đầu khi Liên Xô khiến việc di chuyển bằng đường bộ giữa Tây Đức và Tây Berlin là bất khả thi.
25 tháng 6:
- 1940 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Các hiệp đình đình chiến giữa Pháp với Đức và Ý có hiệu lực, trận chiến nước Pháp kết thúc với thắng lợi của phe Trục.
- 1947 – Nhật ký Anne Frank được phát hành, sách gồm các trích đoạn từ một cuốn nhật ký viết trong thời kỳ Đức Quốc Xã chiếm đóng Hà Lan.
26 tháng 6:
- 363 – Hoàng đế La Mã Julianus bị sát hại trong lúc đang triệt thoái từ đế quốc Sassanid, các binh sĩ ủng hộ tướng Jovianus làm hoàng đế mới trên chiến trường.
30 tháng 6:
- 1758 – Chiến tranh bảy năm: Trận Domstadtl giữa Áo và Phổ diễn ra trên khu vực nay thuộc Séc.
- 1905 – Bài viết "Zur Elektrodynamik bewegter Körper" của Albert Einstein được tiếp nhận và xuất bản, nội dung giới thiệu thuyết tương đối hẹp.
- 1934 – Đảng Quốc xã của Adolf Hitler phát động thanh trừng các đối thủ chính trị tại Đức.
Tháng 7
[sửa | sửa mã nguồn]4 tháng 7:
- 2019 - Hoả hoạn xảy ra ở Chợ Đồng Xuân Berlin.
Tháng 8
[sửa | sửa mã nguồn]Tháng 9
[sửa | sửa mã nguồn]17 tháng 9:
- 1944 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Phe Đồng Minh phát động Chiến dịch Market Garden, chiến dịch đổ bộ hàng không lớn nhất thời bấy giờ.
Tháng 10
[sửa | sửa mã nguồn]1 tháng 10:
- 1982 – Helmut Kohl (hình) nhậm chức Thủ tướng CHLB Đức, ông liên tục giữ chức vụ này trong 16 năm và là thủ tướng đầu tiên của nước Đức tái thống nhất.
2 tháng 10:
- 1941 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Quân đội Đức bắt đầu tiến hành một cuộc tiến công tổng lực nhằm vào thủ đô Moskva của Liên Xô.
3 tháng 10
- 1942 – Đệ nhị thế chiến: Tên lửa V-2 của Đức được phóng thành công, là vật thể nhân tạo đầu tiên đi vào không gian.
- 1990 – Năm bang tái lập của Cộng hòa Dân chủ Đức chính thức sáp nhập vào Cộng hoà Liên bang Đức, Cộng hòa Dân chủ Đức chấm dứt tồn tại.
6 tháng 10:
- ngày người Mỹ gốc Đức
- 1939 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Cuộc tấn công Ba Lan của quân đội Đức kết thúc với việc đội quân Polesie đầu hàng.
7 tháng 10:
- 1949 – Cộng hòa Dân chủ Đức được thành lập với việc thông qua hiến pháp.
8 tháng 10:
9 tháng 10:
- 732 – Trong trận Tours, các chiến binh người Frank đánh bại quân al-Andalus, ngăn chặn lực lượng Hồi giáo khuếch trương tại Tây Âu.
11 tháng 10:
12 tháng 10:
- 1810 – Lễ hội tháng Mười được tổ chức lần đầu tiên khi vương thất Bayern mời các thị dân München cùng tham dự hôn lễ của Thái tử Ludwig và Thái tử phi Therese.
13 tháng 10:
14 tháng 10:
- 1939 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Tàu ngầm Đức U-47 đánh chìm tàu chiến HMS Royal Oak của Anh đang đậu tại Orkney, Scotland.
- 1944 – Do liên quan đến âm mưu 20 tháng 7 ám sát Hitler, Thống chế Erwin Rommel của Đức bị buộc phải tự sát.
15 tháng 10:
16 tháng 10:
17 tháng 10:
- 1604 – Nhà thiên văn học Johannes Kepler quan sát một ngôi sao trong chòm sao Xà Phu, về sau được gọi siêu tân tinh Kepler.
18 tháng 10:
- 1386 – Đại học Heidelberg khai hiệu, đây là trường đại học lâu đời nhất của Đức.
- 1977 – Khủng hoảng Mùa Thu Đức kết thúc khi những lãnh đạo của Phái Hồng quân chết trong tù, với tuyên bố chính thức là do tự sát.