Trần Văn Khá
Trần Văn Khá | |
|---|---|
.png) Trần Văn Khá năm 1943 | |
| Đại sứ Quốc gia Việt Nam tại Hoa Kỳ | |
| Nhiệm kỳ 1 tháng 7 năm 1952 – 1954 | |
| Thủ tướng | Trần Văn Hữu |
| Quốc trưởng | Bảo Đại |
| Tiền nhiệm | Chức vụ được lập |
| Kế nhiệm | Trần Văn Chương |
| Tổng trưởng Bộ Quốc gia Kinh tế Quốc gia Việt Nam | |
| Nhiệm kỳ 21 tháng 2 năm 1951 – ? | |
| Thủ tướng | Trần Văn Hữu |
| Quốc trưởng | Bảo Đại |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | 1894 Sài Gòn, Nam Kỳ, Liên bang Đông Dương |
Trần Văn Khá[1][2] (1894 – ?) là nhà giáo dục và nhà ngoại giao người Việt Nam, từng là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền đầu tiên của Quốc gia Việt Nam tại Hoa Kỳ.[3]
Tiểu sử
[sửa | sửa mã nguồn]Thời Pháp thuộc
[sửa | sửa mã nguồn]Trần Văn Khá sinh năm 1894 tại Sài Gòn, Nam Kỳ, Liên bang Đông Dương.[4]
Từ năm 1911 đến năm 1925, ông sinh sống tại Paris, Pháp, làm nhân viên Tổng cục Lao động Thuộc địa của Bộ Chiến tranh Pháp (Direction des travailleurs coloniaux). Sau khi trở về Sài Gòn năm 1925, ông chủ yếu tham gia giảng dạy và giáo dục thanh thiếu niên, đặc biệt là các hoạt động thể thao và hướng đạo.[4]
Năm 1926, ông được bầu làm Ủy viên Hội đồng Thuộc địa Nam Kỳ, rồi tới năm 1939 được bầu làm Phó Chủ tịch Hội đồng và Chủ tịch Ủy ban Ngân sách.[4] Sau hiệp ước đình chiến giữa Pháp và Đức, ông trúng cử chức nghị viên Hội đồng Thành phố Sài Gòn và Ủy ban Thường vụ Hội đồng Thuộc địa Tối cao Liên bang Đông Dương.[4]
Thời Quốc gia Việt Nam
[sửa | sửa mã nguồn]Kể từ khi Quốc gia Việt Nam thành lập vào năm 1949, ông giữ chức Tổng trưởng Bộ Quốc gia Kinh tế trong nội các Trần Văn Hữu được cải tổ vào ngày 21 tháng 2 năm 1951.[5]
Ông từng tham gia cuộc họp của Kế hoạch Colombo do các nước thuộc Khối Thịnh vượng chung khởi xướng.[6]
Ngày 2 tháng 3 năm 1952, ông được bổ nhiệm làm Đại sứ Quốc gia Việt Nam đầu tiên tại Hoa Kỳ.[7] Trước khi lên đường sang Mỹ, ông đã đến Hồng Kông vào ngày 29 tháng 4 để thăm bạn bè tại nơi đây và chào tạm biệt họ.[8] Ông bay ra khỏi Hồng Kông và trở về Sài Gòn vào ngày 4 tháng 5.[9]
Ngày 15 tháng 6, ông đặt chân đến Thành phố New York.[1] Ngày 19 tháng 6, Đại sứ quán Quốc gia Việt Nam tại Hoa Kỳ chính thức khai trương và ông tuyên thệ nhậm chức.[10] Ngày 1 tháng 7, ông trình quốc thư lên Tổng thống Mỹ Harry S. Truman.
Năm 1954, ông từ chức và trở về nước đảm nhận chức vụ mới.[11]
Không rõ cuối đời ông ra sao và mất vào lúc nào.
Gia đình
[sửa | sửa mã nguồn]Cha vợ của ông là Đốc phủ sứ Nguyễn Văn Vịnh.[12]
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b “越南駐美大使陳文可抵紐約” [Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Trần Văn Khá đến New York]. Công Thương vãn báo (bằng tiếng Trung). Công Thương vãn báo hữu hạn công ty. 16 tháng 6 năm 1952. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ “越南駐美大使要求華府援越加强反共作戰” [Đại sứ Việt Nam tại Mỹ yêu cầu Washington hỗ trợ Việt Nam tăng cường chiến dịch chống cộng]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). 5 tháng 9 năm 1953. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ Keith, Charles (25 tháng 9 năm 2019). “Những người Việt đến Mỹ vào thời điểm giữa hai cuộc chiến Pháp - Việt và Mỹ - Việt (The First Vietnamese in America)”. Viện nghiên cứu phát triển Phương Đông. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ a b c d Souverains et notabilites d'Indochine (bằng tiếng Pháp). Hanoi: Editions du Gouvernement General de l'Indochine. 1943. tr. 39.
- ^ Đoàn Thêm (1966). Hai mươi năm qua: việc từng ngày (1945-1964). NXB Nam Chi. tr. 87–88. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ “陳文可昨抵港法遠東海軍司令偕行” [Trần Văn Khá đã đến Hồng Kông ngày hôm qua và đi cùng với Tư lệnh Hải quân Viễn Đông của Pháp]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). 30 tháng 4 năm 1952. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ “Vietnam Names Envoy to U. S.”. The New York Times (bằng tiếng Anh). 3 tháng 3 năm 1952. ISSN 0362-4331. Truy cập ngày 26 tháng 12 năm 2023.
- ^ “陳文可談越南戰事” [Trần Văn Khá nói về chiến tranh Việt Nam]. Công Thương vãn báo (bằng tiếng Trung). Công Thương nhật báo hữu hạn công ty. 30 tháng 4 năm 1952. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ “法海軍遠東司令柯圖理返西貢陳文可大使夫婦偕行 柯圖理陳文可離港飛越” [Tư lệnh Hải quân Pháp tại Viễn Đông Cotuli trở về Sài Gòn cùng với Đại sứ Trần Văn Khá và phu nhân Cotulli và Trần Văn Khá rời Hồng Kông và bay tới đây]. Hoa kiều nhật báo (bằng tiếng Trung). 5 tháng 5 năm 1952. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ “Diplomatic Representation for Socialist Republic of Vietnam”. United States Department of State. 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 4 tháng 1 năm 2022.
- ^ “Solemn ceremony”. LIFE. Life Publishing Company. 37 (13). 27 tháng 9 năm 1954. ISSN 0024-3019. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.
- ^ Trần Văn Khắc. Lịch sử Hướng-Đạo Việt-Nam Hồi ký (PDF). tr. 15. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2022.