Songkran

Songkran
Songkran
Tên chính thức	Songkran(สงกรานต์)
Cử hành bởi	Thai
Ý nghĩa	Mừng năm mới
Bắt đầu	13 tháng 4
Kết thúc	15 tháng 4
Ngày	13 tháng 4
Liên quan đến	Thingyan, Tết Lào, Tết Khơ-me
Tần suất	thường niên

Songkran (chữ Thái Lan: สงกรานต์) là ngày tết cổ truyền mừng năm mới của Thái Lan. Songkran được tổ chức vào ngày đầu năm theo Phật lịch (tương ứng với ngày 13-15/4 theo dương lịch) để đón năm mới. Đây là thời điểm người Thái tỏ lòng kính trọng với Đức Phật, dọn dẹp nhà cửa, té nước vào người cao tuổi nhằm tỏ lòng tôn kính. Trong thời gian diễn ra lễ hội, nhiều cuộc diễu hành, thi sắc đẹp được tổ chức. Ngoài ra, người ta còn nấu các món ăn truyền thống và mặc các trang phục nhiều màu sắc. Đặc biệt, trong tết Songkran, người dân sẽ té nước lên nhau bằng xô, súng phun nước, bóng... những người càng được té nhiều nước càng may mắn.

Lễ hội này có nét giống lễ mừng năm mới ở các quốc gia theo Phật giáo Theravada, như ở Lào (Bunpimay), Campuchia (Chol Chnam Thmay), Myanmar (Thingyan), Sri Lanka, các vùng phía đông bắc Ấn Độ, vùng Tây Song Bản Nạp của Trung Quốc và người Thái (Việt Nam) (Then Kin Pang), Người Lào (Việt Nam) (Bun Vốc Nặm). Tuy nhiên mỗi quốc gia có nghi thức lễ và hội có vài chi tiết khác nhau.

Tính cộng đồng

Tết té nước của Thái Lan mang tính chất cộng đồng nhiều hơn so với Tết cổ truyền của Việt Nam và Trung Quốc - thường hướng về gia đình. Do đó, lễ hội Songkran là một dịp lý tưởng để du khách tới chứng kiến và tham gia ngày hội.

Tắm Phật

Ở Thái Lan, Phật giáo là quốc giáo vì vậy nước này ăn tết theo Phật lịch. Theo Phật lịch, năm mới bắt đầu bằng ngày Đản sinh của Đức Bồ Tát Siddhartha 15/4 và ngày lễ chính thức được mở đầu bằng lễ tắm Phật trên chùa. Sau lễ tắm Phật, mọi người bắt đầu chào mừng năm mới bằng hội té nước. Từ năm 1941, Hoàng gia Thái đã quy định rằng ngày Tết Songkran bắt đầu vào ngày 13-4 (dương lịch) mỗi năm.

Nguồn gốc Songkran

Từ Songkran xuất phát từ tiếng Phạn, với nghĩa "lúc thời gian chuyển dịch, mặt trời đi từ khu vực Hoàng Đạo sang khu vực Kim Ngưu trong vũ trụ", mọi người đón mừng Thái tử Tất Đạt Đa đản sanh bằng việc phun nước vào người nhau để gột rửa hết buồn phiền đón mừng năm mới. Mọi người lên chùa dự lễ tắm Phật và mang trái cây cùng những món ăn cúng các vị sư, đồng thời thả chim lên trời phóng sinh, sau đó là chúc thọ cha mẹ, ông bà, rồi lấy nước thơm cho vào phun lên người nhau để chúc phúc.

Songkran

Để chuẩn bị cho Tết Songkran, người dân dành 2 ngày. Bắt đầu là Wan Sungkharn Long - ngày này được dành để dọn dẹp nhà cửa và rũ bỏ những cái cũ. Tiếp đó là Wan Nao - ngày dành riêng để chuẩn bị đồ ăn trong những ngày lễ sắp tới. Theo tập tục, người dân sẽ tới bờ sông và thi nhau dựng các ngôi bảo tháp bằng cát, họ tin rằng, mỗi một ngôi bảo tháp tượng trưng cho lòng tôn kính Tam Bảo (Phật Bảo, Pháp Bảo, Tăng Bảo), điều này sẽ giúp họ tạo nên những Nghiệp Tốt cho chính mình. Ngày Wan Nao tương tự như ngày 30 của Tết cổ truyền Việt Nam. Wan Payawan là ngày đầu tiên của năm mới. Mở đầu là một số nghi lễ trên chùa vào lúc sáng sớm, người dân sẽ cúng đồ ăn và quần áo. Còn tại nhà, các bức ảnh của Đức Phật sẽ được lau và vẩy nước thơm. Wan Payawan cũng là ngày bắt đầu của lễ hội té nước.

Cuối cùng là ngày Wan Parg-bpee - ngày để cầu nguyện, tưởng nhớ người già và tổ tiên và rắc nước thiêng.

Tuy nhiên, những lễ hội trên chỉ là cơ bản vì mỗi vùng lại có tập tục khác nhau. Một số nơi lưu truyền những sự tích khác nhau về ngày lễ. Theo thường lệ, thủ đô Bangkok là nơi tổ chức các hoạt động chào mừng lớn nhất. Các du khách được khuyên nên tới Chiang Mai - thủ đô của Songkran, nơi tuyệt vời nhất trên thế giới để chứng kiến tết té nước. Chiang Mai được cho là nơi tổ chức một tết té nước đầy màu sắc truyền thống vì ở đây, người Thái còn giữ được nhiều phong tục cổ xưa. Người Chiang Mai sửa soạn Tết Songkran từ trước một tháng; họ lo trang hoàng lại nhà cửa và chùa chiền, sao cho nhà cửa thật lộng lẫy, chùa chiền thật đẹp và uy nghiêm. Với người Chiang Mai thì ngày Tết Songkran càng ướt càng vui, càng hạnh phúc. Do đó ai cũng chuẩn bị kỹ các phương tiện té nước vào người nhau. Cũng trong tết té nước, người dân ở Chiang Mai cũng làm lễ buộc chỉ cổ tay như một hình thức chúc may mắn trong năm mới.khi mọi người vui thỏa với việc chúc phúc nhau bằng nước thì họ bắt đầu ăn Tết. Songkran là Tết mọi người nghĩ tới người đã khuất nên họ thường chuẩn bị những bữa ăn thịnh soạn để cúng tổ tiên rồi tiếp đó mới vui chơi thỏa thích.

Xem thêm

Tham khảo

Trịnh Huy Hóa (biên dịch), Đối thoại với các nền văn hóa – Thái Lan, Nhà xuất bản Trẻ. Phần Thái Lan. Xuất bản năm 2003.
TS. Đỗ Quốc Thông, Giáo trình địa lý du lịch thế giới. Giáo trình của Trường Đại học dân lập Hùng Vương.
TS. Trần Văn Thông, Quy hoạch du lịch, Nhà xuất bản Giáo dục. Xuất bản năm 2005.
GS. Nguyễn Tấn Đắc, Văn hóa Đông Nam Á, Nhà xuấn bản Khoa học Xã hội. Xuất bản năm 2000.