Bước tới nội dung

Pinakes

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Mô tả của Thư viện Alexandria.

Pinakes (tiếng Hy Lạp cổ đại: Πίνακες, nghĩa là"bảng", số nhiều của πίναξ) là một tác phẩm thư mục đã mất được tạo ra bởi Callimachus (310/305-240 TCN), nó thường được cho là danh mục thư viện đầu tiên trong lịch sử,[1] nội dung của nó soạn thảo bởi Callimachus trong thời gian ông làm việc ở Thư viện Alexandria vào thế kỷ III trước Công nguyên.[2]

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Thư viện Alexandria đã được vua Ptolemaios I Soter thành lập khoảng 306 TCN. Người thủ thư được ghi nhận đầu tiên là Zenodotos của Ephesos. Trong nhiệm kỳ của Zenodotus, Callimachus, một thành viên thư viện đã biên soạn Pinakes, và do đó ông đã là nhà thư mục học và vị học giả đầu tiên tổ chức thư viện theo cách liệt kê các tác giả và chủ đề, vào khoảng năm 245 TCN.[3][4] Tác phẩm của ông dài 120 tập.[5]

Apollonios của Rhodos là người kế nhiệm của Zenodotos. Eratosthenes của Cyrene đã kế nhiệm Apollonius vào năm 235 trước Công nguyên và biên soạn tetagmenos epi teis megaleis bibliothekeis ("sơ đồ của những kệ sách tuyệt vời"). Vào năm 195 TCN, Aristophanes của Byzantium, người kế vị của Eratosthenes, là thủ thư và bổ sung cập nhật cho Pinakes,[6] mặc dù cũng có thể tác phẩm của ông không phải là một bổ sung của Pinakes, mà là một cuộc bút chiến độc lập, nội dung giữa ông ta và Callimachos.[7]

Mô tả

[sửa | sửa mã nguồn]

Kho tàng Thư viện Alexandria chứa gần 500.000 cuộn giấy cói, được xếp nhóm lại với nhau theo chủ đề và được lưu trữ trong các hộc.[8] Mỗi hộc mang một nhãn với các bảng màu được treo phía trên các cuộn giấy cói được lưu trữ. Pinakes được đặt tên theo những bảng này và là một bộ danh sách chỉ mục. Các hộc đã cung cấp thông tin thư mục cho mỗi cuộn.[9] Một mục tiêu biểu bắt đầu bằng một tiêu đề và cũng cung cấp tên tác giả, nơi sinh, tên của người cha, giáo viên đào tạo và trường giáo dục xuất thân. Nó chứa một tiểu sử ngắn gọn của tác giả và một danh sách các ấn phẩm của tác giả. Mục nhập có dòng đầu tiên của tác phẩm, tóm tắt nội dung của nó, tên của tác giả và thông tin về nguồn gốc của cuộn.[10]

Hệ thống của Callimachus chia các tác phẩm thành sáu thể loại và năm phần văn xuôi: hùng biện, luật pháp, sử thi, bi kịch, hài kịch, thơ trữ tình, lịch sử, y học, toán học, khoa học tự nhiên, và tác phẩm hỗn hợp. Mỗi thể loại đã được sắp xếp theo thứ tự của tác giả.

Callimachus sáng tác hai tác phẩm khác giống pinakes và có lẽ có liệt kê tương tự như Pinakes (trong đó chúng"có thể hoặc không thể là phần phụ"[11]), nhưng liên quan đến các chủ đề riêng lẻ. Những thư mục này được Suda liệt kê là: A Chronological Pinax and Description of Didaskaloi from the Beginning và Pinax of the Vocabulary and Treatises of Democritus.[12]

Thư mục sau pinakes

[sửa | sửa mã nguồn]

Thuật ngữ pinax đã được sử dụng cho các danh mục sách ngoài Callimachus. Ví dụ, danh mục các tác phẩm của Aristotle của Ptolemy-el-Garib đến với chúng ta với tiêu đề Pinax (catalog) of Aristotle's writings.[13]

Di sản

[sửa | sửa mã nguồn]

Pinakes đã được minh chứng là không thể thiếu cho nhân viên thư viện trong nhiều thế kỷ, và chúng đã trở thành một mô hình cho việc tổ chức kiến thức trên khắp vùng Địa Trung Hải. Ảnh hưởng về sau của chúng có thể được bắt nguồn từ thời Trung cổ, thậm chí đến Ả Rập vào thế kỷ X, như: Al-Fihrist của Ibn al-Nadim.[10] Các biến thể địa phương để lập danh mục và lớp phân loại thư viện được tiếp tục trong suốt cuối những năm 1800, cho đến khi Anthony Panizzi và Melvil Dewey mở đường cho các phương pháp tiếp cận được chia sẻ và tiêu chuẩn hóa hơn.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “"Intellectual Activism in Knowledge Organization: A Hermeneutic Study of the Seven Epitomes, (p 3)"” (bằng tiếng Anh). 國立臺灣大學出版中心. Bản gốc lưu trữ 14 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2019.
  2. ^ N. Krevans 2002: 173
  3. ^ Neil Hopkinson, A Hellenistic Anthology (CUP, 1988) 83.
  4. ^ “Greek Inventions”. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 19 tháng 9 năm 2008.
  5. ^ Hopkinson
  6. ^ Pfeiffer, R. History of Classical Scholarship from the Beginnings to the End of the Hellenistic Age (OUP, 1968) 133.
  7. ^ Slater, W.J."Grammarians on Handwashing", Phoenix 43 (1989) 100–11, at 102.
  8. ^ P.J. Parson,"Libraries", in the Oxford Classical Dictionary, 3rd ed. (OUP, 1996) describes the evidence for the size of the library's holdings thus:"The first Ptolemies (see Ptolemy (1)) collected ambitiously and systematically; the Alexandrian Library (see ALEXANDRIA (1)) became legend, and *Callimachus (3)'s Pinakes made its content accessible. There were rivals at *Pella, *Antioch (1) (where *Euphorion (2) was librarian), and especially *Pergamum. Holdings were substantial: if the figures can be trusted, Pergamum held at least 200,000 rolls (Plut. Ant. 58. 9), the main library at Alexandria nearly 500,000 (*Tzetzes, Prolegomena de comoedia 11a. 2. 10–11 Koster)—the equivalent, perhaps, of 100,000 modern books."
  9. ^ Phillips, Heather A., "The Great Library of Alexandria?". Library Philosophy and Practice, August 2010 Lưu trữ 2012-04-18 tại Wayback Machine
  10. ^ a b “The Pinakes”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2010.
  11. ^ Nita Krevans,"Callimachus and the Pedestrian Muse,"in M.A. harder et al., eds., Callimachus II (Hellenistica Groningana 7), 2002, p. 173 n. 1.
  12. ^ “SOL Search”. www.stoa.org. Truy cập ngày 17 tháng 3 năm 2018.[liên kết hỏng]
  13. ^ Ingemar Düring, Aristotle in the Ancient Biographical Tradition (Göteborg 1957), p. 221.

Tài liệu

[sửa | sửa mã nguồn]

Văn bản và bản dịch

[sửa | sửa mã nguồn]
  • The evidence concerning the Pinakes is collected by Rudolf Pfeiffer (ed.), Callimachus, vol. I: Fragmenta, Oxford: Clarendon Press 1949, frr. 429-456 (with reference to the most important literature).
  • Witty, F. J."The Pinakes of Callimachus", Library Quarterly 28:1/4 (1958), 132–36.
  • Witty, F. J."The Other Pinakes and Reference Works of Callimachus", Library Quarterly 43:3 (1973), 237–44.

Nghiên cứu

[sửa | sửa mã nguồn]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Pinakes&oldid=70395438”