Bước tới nội dung

Nguyễn Ngọc Hiến

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nghệ sĩ ưu tú
Nguyễn Ngọc Hiến
Biệt danhTư Diệu
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh
Nguyễn Ngọc Hiến
Ngày sinh
1 tháng 4 năm 1942
Nơi sinh
Quảng Ngãi, Liên bang Đông Dương
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Nghề nghiệpĐạo diễn điện ảnh, Biên kịch
Đào tạotrường viết văn Quảng Bá
Sự nghiệp điện ảnh
Quản lýHãng phim Nguyễn Đình Chiểu

Nguyễn Ngọc Hiến (1942 - ) có nghệ danh Tư Diệu, là nam đạo diễn điện ảnhphim tài liệu người Việt Nam, ông từng giữ chức Giám đốc Hãng phim Nguyễn Đình Chiểu.[1][2]

Tiểu sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyễn Ngọc Hiến sinh ngày 1 tháng 4 năm 1942 tại xã Phổ Châu, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi.[3]

Tháng 10 năm 1954, Nguyễn Ngọc Hiến tập kết ra bắc và theo học tại Trường Học sinh miền Nam, sau đó là khoa toán tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.[3] Tháng 10 năm 1964 ông xung phong trở lại miền Nam, ban đầu, ông phục vụ trong đội chiếu bóng. Nguyễn Ngọc Hiến được phong tặng danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ năm 1967.[3][1] Ông có thời gian làm phóng viên cho tờ báo Khởi Nghĩa và bị thương nặng vào tháng 10 năm 1970 khi làm phim tài liệu tại huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.[3] Nguyễn Ngọc Hiến được đưa ra Bắc điều trị và được Ban Tổ chức Trung ương Cục giao nhiệm vụ kết hợp dẫn đoàn thiếu nhi K124 vượt Trường Sơn ra Bắc học tập.[4][5]

Từ tháng 5 năm 1965 đến tháng 4 năm 1975 ông công tác ở Ban Tuyên huấn khu Sài Gòn - Gia Định, đầu tiên là làm cán bộ giáo dục, sau đó phụ trách hoạt động Điện ảnh.[1]

Nguyễn Ngọc Hiến theo học khóa cuối cùng của Trường viết văn Quảng Bá cùng với Trương Quốc Khánh và vợ chồng nhà biên kịch Lê Duy Hạnh,[6] Sau khi tốt nghiệp, từ tháng 8 năm 1975 đến nay ông công tác tại Hãng phim Nguyễn Đình Chiểu và từng có thời gian làm giám đốc Hãng phim.[1][3]

Tháng 4 năm 2023, ông Hiến cho ra mắt truyện ký "Tôi được sống",[7][2] cũng trong năm này, ông được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.[8]

Tác phẩm

[sửa | sửa mã nguồn]

Ấn bản

[sửa | sửa mã nguồn]
  • 2023 - Tôi được sống (bút ký)

Điện ảnh

[sửa | sửa mã nguồn]
Năm Tựa đề Đạo diễn Biên kịch Hình thức Chú thích
1976 Quận 6 sau ngày giải phóng Phim tài liệu
Lên vùng kinh tế mới
Tiền tuyến lao động
1979 Làm lại cuộc đời Sân khấu
1980 Làng ven Phim truyện
1983 Biển sáng
1989 Thiên đường cho cô gái nhảy
1990 Người trong cuộc
1992 Voi với người Tây Nguyên Phim tài liệu
1994 Nhà dài của mẹ không
1995 Tâm sự A Tâu
1997 Mai Lộc - nghiệp làm phim
1988 Qua cơn vật vã Không

Giải thưởng

[sửa | sửa mã nguồn]
Năm Giải thưởng Tác phầm Hạng mục Kết quả Chú thích
1977 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 Tiền tuyến lao động Phim tài liệu Bông sen Bạc [9][10]
1979 Liên hoan phim quốc tế Chữ thập đỏ (ở Varna) Qua cơn vật vã Chiếc thuyền vàng [11]
1980 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 5 Bông sen Bạc
1983 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 6 Biển sáng Bằng khen [9][10]
1990 Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 9 Người trong cuộc Giải Đặc biệt của Ban Giám khảo
1994 Giải thưởng Hội Điện ảnh Việt Nam 1994 Nhà dài của mẹ giải B
2023 Giải thưởng văn học Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh Tôi được sống tặng thưởng

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ a b c d “NGUYỄN NGỌC HIẾN (TƯ DIỆU)”. Hội Điện ảnh TP. Hồ Chí Minh. 19 tháng 5 năm 2021. Lưu trữ bản gốc ngày 19 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  2. ^ a b Hà Phương Trần (25 tháng 4 năm 2023). “Thông điệp tri ân từ cuốn sách "Tôi được sống". Báo Quân Đội Nhân Dân. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  3. ^ a b c d e Tuy Hòa (24 tháng 4 năm 2023). “Đạo diễn Nguyễn Ngọc Hiến và những lời tri ân 'tôi được sống'. Báo Nông Nghiệp. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  4. ^ Khôi Nguyên Thảo (29 tháng 4 năm 2023). “Đạo diễn lão thành kể chuyện "được sống" trong chiến tranh”. BÁO PHỤ NỮ VIỆT NAM ĐIỆN TỬ. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  5. ^ Lê Vi (1 tháng 5 năm 2021). “Thiếu nhi miền Nam vượt Trường Sơn dựng xây đất nước”. Mực Tím. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  6. ^ Nguyễn Thị Hồng Ngát (3 tháng 6 năm 2007). “Nhớ một thời trường viết văn Quảng Bá”. Báo điện tử Tiền Phong. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  7. ^ Việt Phong (24 tháng 2 năm 2023). “Vẹn nguyên kí ức thời hoa lửa qua trang sách của đạo diễn Nguyễn Ngọc Hiến”. Báo Lao Động. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  8. ^ Quyết định 1432/QÐ-CTN ngày 28/11/2023 về việc phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú
  9. ^ a b H Thuận (16 tháng 12 năm 2022). “Hội Nhà văn TP HCM công bố giải thưởng, tặng thưởng”. Báo Người Lao Động Online. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  10. ^ a b Hoài Thương (30 tháng 7 năm 2023). “Nhân chứng và lịch sử…”. Báo Văn Nghệ. Truy cập ngày 26 tháng 2 năm 2025.
  11. ^ “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ V”. Tạp chí Thế giới điện ảnh. 3 tháng 12 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2024.