Bước tới nội dung

Người Albania

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Người Albania
Shqiptarët
Tổng dân số
7-8 triệu[note 1]
Khu vực có số dân đáng kể
 Albania2.312.356 (2011)[1]
 Kosovo[a]1.616.869 (2011)[2]
 Thổ Nhĩ Kỳ500.000–5.000.00022002[3][4][5][6][7][8]
 Macedonia509.083 (2002)[9]Bản mẫu:Outdated source
 Hy Lạp280.000–600.000 (bao gồm công dân kép, người di cư tạm thời, và không có giấy tờ)[10][11][12]
 Montenegro30.439 (2011)[13]
 Croatia17.513 (2011)[14]
 România10.000 (2010)[15]
 Slovenia4.020[16][cần nguồn tốt hơn]
 Ý800.0001[17][18][19]
 Đức300.000[20]
 Thụy Sĩ200.000[21][22]
 Thụy Điển54.000[23]
 Anh Quốc30.000[24]
 Áo28.212[25]
 Pháp20.000[26]
 Hà Lan5.000–20.000
 Na Uy10.000
 Đan Mạch8.223[27]
 Phần Lan8.214[28]
 Bỉ5.600–30.000[29][30]
 Ukraina5.000[31]
 Serbia5.809 (2011)
 Cộng hòa Séc1.400 (2013)
Rest of World:ca. 250.000
 Hoa Kỳ193.813[32]
 Canada28.270[33]
 Úc11.315[34]
 Argentina40.000[35]
Ngôn ngữ
Tiếng Albania
(Gheg và các phương ngữ Tosk)
Tôn giáo

Hồi giáo Islam (đa số)
Sunni · Bektashi · Sufism
Thiên chúa giáo (thiểu số)
Công giáo Rôma · Giáo hội Công giáo Ý-Albania · Chính thống giáo Albania · Tin lành

Không tôn giáo
Cước chú
1 502.546 công dân Albania, thêm 43.751 người Albania Kosovo và 260.000 người ArbëreshëEthnobotany in the New Europe: People, Health and Wild Plant Resources, vol. 14, Manuel Pardo de Santayana, Andrea Pieroni, Rajindra K. Puri, Berghahn Books, 2010, ISBN 1845458141, p. 18.</ref>

2 Người Albania không được công nhận là thiểu số ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, khoảng 500.000 người được báo cáo là tuyên bố bản sắc Albania. Trong số những người có tổ tiên Albanian toàn bộ hoặc một phần và những người khác đã áp dụng văn hóa và bản sắc thông qua thì số người này không nói được tiếng Albanian là 1.300.000-5.000.000 người, nhiều người trong số này không biết tiếng Albania.[4][7]

3 Những người nói tiếng Albania bản địa

Người Albania (tiếng Albania: Shqiptarët) là một nhóm sắc tộc, có nguồn gốc ở Albania, Kosovo và các nước láng giềng. Thuật ngữ này cũng được sử dụng để chỉ các công dân của Cộng hòa Albania[36]. Dân tộc Albania nói tiếng Albania và hơn một nửa dân tộc Albania sống ở Albania và Kosovo Một dân Albanian lớn sống ở Cộng hòa Macedonia và Ý, với các cộng đồng Albanian nhỏ hơn ở Serbia và Montenegro. Đa số người Albani là những người Hồi giáo danh dự (chủ yếu là người Sunni, với thành phần Shia, Sufi và Bektashi nhỏ hơn), và một thiểu số là người theo đạo Cơ đốc (Công giáo và Chính thống giáo Đông phương).

Người Albani đã có nhiều nhân vật nổi bật như Skanderbeg, lãnh đạo kháng chiến thời Albanian thời trung cổ đối với cuộc chinh phục Ottoman và những người khác trong Chiến dịch Thức tỉnh Albania nhằm tìm kiếm sự tự quyết. Trong thế kỷ 17 và 18, người Albani đã chuyển đổi sang Hồi giáo, thường để tránh thuế cao hơn đánh vào các đối tượng Cơ đốc giáo [37][38][39]. Là người Hồi giáo, một số Albani đã đạt được các vị trí chính trị và quân sự quan trọng trong Đế quốc Ottoman và văn hóa góp phần vào thế giới Hồi giáo rộng lớn hơn. [41] Albania đã giành được độc lập vào năm 1912 và trong khoảng thời gian từ 1945-1992, Albani đã sống dưới chế độ cộng sản áp bức. Người Albania ở Nam Tư trải qua giai đoạn kỳ thị và tự quyết định cuối cùng đã kết thúc với sự tan rã của quốc gia đó vào đầu những năm 1990, với những người Albani sống ở các quốc gia mới và Kosovo. Ngoài các vùng Balkans phía tây nam của Albania nơi người Albania được đặt theo truyền thống, dân số Albanian thông qua quá trình lịch sử đã hình thành nên những cộng đồng mới góp phần vào đời sống văn hoá, kinh tế, xã hội và chính trị của các cộng đồng dân cư và đất nước của họ cũng như đồng thời thuần hoá.

Giữa thế kỷ 11 và 18, nhiều người Albania di cư từ vùng Albania đương đại để thoát khỏi những khó khăn về chính trị và xã hội khác nhau và/hoặc cuộc chinh phục Ottoman.[40][41][42][43] Một dân số đã trở thành Arvanites định cư ở phía nam Hy Lạp, bắt đầu từ thế kỷ 16 nhưng chủ yếu là trong thế kỷ 19 trở đi được đồng hóa và ngày nay tự nhận mình là người Hy Lạp[43][44][45][46][47][48]. Một dân số khác, người đã trở thành Arbëreshë định cư ở miền Nam nước Ý [41] và tạo thành cộng đồng người Albania lâu đời nhất liên tục sản sinh ra nhiều ảnh hưởng và nhiều nhân vật nổi bật. Các quần thể nhỏ hơn có niên đại di cư vào thế kỷ 18 nằm trên bờ biển Dalmatian của Croatia và các quần đảo rải rác ở miền nam Ukraine.

Cộng đồng người Albania cũng tồn tại ở một số nước khác. Một trong số đó nằm ở Thổ Nhĩ Kỳ. Nó được hình thành trong kỷ nguyên Ottoman thông qua di cư kinh tế và những năm đầu của nước cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ thông qua di dân vì lý do kinh tế và sau đó là các hoàn cảnh xã hội học phân biệt đối xử và bạo lực mà người Albania ở các quốc gia Balkan đang trải nghiệm. Do di sản Ottoman, các quần thể Albani nhỏ hơn cũng tồn tại ở Ai Cập và Levant, cụ thể là Syria. Ở các nước phương Tây, một dân số Albania lớn và có ảnh hưởng tồn tại ở Hoa Kỳ được hình thành từ quá trình di dân liên tục xảy ra từ thế kỷ 19. Các quần thể Albani khác do di cư giữa thế kỷ 19 và 21 được đặt tại Úc, Argentina, New Zealand, Canada, Đức, Bỉ, Anh, Pháp, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Slovenia, Croatia, Ý, Phần Lan, Đan Mạch, Na Uy, Áo, Hà Lan, Bulgaria, Hy Lạp và Romania.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “The World Factbook — Central Intelligence Agency”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2020. Truy cập 22 tháng 10 năm 2017.
  2. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 1 tháng 7 năm 2016. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2017.
  3. ^ Ragionieri 2008, tr. 46.
  4. ^ a b Deliso 2007, tr. 38.
  5. ^ “Türkiyedeki Kürtlerin Sayısı!” (bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ). Milliyet. 2008. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2008.
  6. ^ “Albanians in Turkey celebrate their cultural heritage”. Todayszaman.com. ngày 21 tháng 8 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2015. Đã định rõ hơn một tham số trong |archiveurl= và |archive-url= (trợ giúp)
  7. ^ a b Saunders 2011, tr. 98. "In addition to the recent emigrants, there are older diasporic communities around the world. There are upwards of 5 million ethnic Albanians in the Turkish Republic; however, the vast majority of this population is assimilated and no longer possesses fluency in the language, though a vibrant Albanian community maintains its distinct identity in Istanbul to this day. Egypt also lays claim to some 18,000 Albanians, supposedly lingering remnants of Mohammad Ali's army."
  8. ^ Cuneyt Yenigun. “GCC Model: Conflict Management for the "Greater Albania"” (PDF). Süleyman Demirel University:Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2015.
  9. ^ “2002 Macedonian Census” (PDF). Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 22 tháng 9 năm 2010. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2010.
  10. ^ Managing Migration: The Promise of Cooperation. By Philip L. Martin, Susan Forbes Martin, Patrick Weil
  11. ^ “Announcement of the demographic and social characteristics of the Resident Population of Greece according to the 2011 Population – Housing Census” [Graph 7 Resident population with foreign citizenship] (PDF). Greek National Statistics Agency. ngày 23 tháng 8 năm 2013. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 25 tháng 12 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 6 năm 2014.
  12. ^ Groenendijk 2006, tr. 416. "approximately 200,000 of these immigrants have been granted the status of homogeneis".
  13. ^ “Official Results of Monenegrin Census 2011” (PDF). Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2013.
  14. ^ “Dân số theo sắc tộc, theo Thị trấn/Đô thị, thống kê 2011”. Census of Population, Households and Dwellings 2011 (bằng tiếng Anh). Zagreb: Cục Thống kê Croatia. Tháng 12 năm 2012.
  15. ^ “Date demografice” (bằng tiếng Romania). Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 18 tháng 8 năm 2010.
  16. ^ “Slovenia: Languages (Immigrant Languages)”.
  17. ^ “Kosovari in Italia”.
  18. ^ Albanian, Arbëreshë – A language of Italy – Ethnic population: 260,000 (Stephens 1976).
  19. ^ “Cittadini non comunitari regolarmente presenti”. istat.it. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 11 năm 2014. Truy cập ngày 3 tháng 10 năm 2014.
  20. ^ Hans-Peter Bartels: Deutscher Bundestag – 16. Wahlperiode – 166. Sitzung. Berlin, Donnerstag, den 5. Juni 2008 Lưu trữ 2013-01-03 tại Wayback Machine
  21. ^ “Die Albaner in der Schweiz: Geschichtliches – Albaner in der Schweiz seit 1431” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2010.
  22. ^ “Im Namen aller Albaner eine Moschee?”. Infowilplus.ch. ngày 25 tháng 5 năm 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2010.
  23. ^ “Total Population of Albanians in the Sweden”.
  24. ^ Bennetto, Jason (ngày 25 tháng 11 năm 2002). “Total Population of Albanians in the United Kingdom”. London: Independent.co.uk. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2010.
  25. ^ “Statistik Austria”. Statistik.at. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 11 năm 2010. Truy cập ngày 24 tháng 12 năm 2013.
  26. ^ “Étrangers – Immigrés: Publications et statistiques pour la France ou les régions” (bằng tiếng Pháp). Insee.fr. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2015.
  27. ^ “National statistics of Denmark”. Dst.dk. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 9 năm 2010. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2010.
  28. ^ “Demographics of Finland”.[liên kết hỏng]
  29. ^ “Population par nationalité, sexe, groupe et classe d'âges au 1er janvier 2010” (bằng tiếng Pháp). Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2012.
  30. ^ “Anderlecht, Molenbeek, Schaarbeek: repères du crime à Bruxelles”. cafebabel.com. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2012.
  31. ^ Olson, James S., An Ethnohistorical Dictionary of the Russian and Soviet Empires. (Westport: Greenwood Press, 1994) p. 28–29
  32. ^ “Total ancestry categories tallied for people with one or more ancestry categories reported 2010 American Community Survey 1-Year Estimates”. United States Census Bureau. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2012.
  33. ^ “Ethnic Origin (264), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3), Generation Status (4), Age Groups (10) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2011 National Household Survey”.
  34. ^ “20680-Ancestry (full classification list) by Sex – Australia”. 2006 Census. Australian Bureau of Statistics. Bản gốc (Microsoft Excel download) lưu trữ ngày 10 tháng 3 năm 2008. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2008. Total responses: 25,451,383 for total count of persons: 19,855,288.
  35. ^ “Bản sao đã lưu trữ” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 16 tháng 9 năm 2016. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2017.
  36. ^ Gëzim Krasniqi. “Citizenship in an emigrant nation-state: the case of Albania” (PDF). University of Edinburgh. tr. 9–14. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 2 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 7 tháng 8 năm 2012.
  37. ^ Vickers 2011, tr. 17–24.
  38. ^ Giakoumis 2010, tr. 87–88.
  39. ^ Ramet 1998, tr. 203–204.
  40. ^ Riehl 2010, tr. 238. "Other interesting groups in the context of European migration include the Albanians who from the thirteenth century immigrated to Greece (i.e., the so-called "Arvanites", see Sasse 1998) and to Southern Italy (Calabria, Sicily, cf Breu 2005)."
  41. ^ a b Nasse 1964, tr. 24–26.
  42. ^ Gogonas 2010, tr. 3. "Arvanites originate from Albanian settlers who moved south at different times between the 14th and the 16th centuries from areas in what is today southern Albania The reasons for this migration are not entirely clear and may be manifold. In many instances the Arvanites were invited by the Byzantine and Latin rulers of the time. They were employed to resettle areas that had been largely depopulated through wars, epidemics and other reasons, and they were employed as soldiers. Some later movements are also believed to have been motivated to evade Islamisation after the Ottoman conquest. The main waves of the Arvanite migration into southern Greece started around 1300, reached a peak some time during the 14th century, and ended around 1600. Arvanites first reached Thessaly, then Attica and finally the Peloponnese (Clogg. 2002). Regarding the number of Arvanites in Greece, the 1951 census (the last census in Greece that included a question about language) gives a figure of 23.000 Arvaiithka speakers. Sociohinguistic research in the 1970s in the villages of Attica and Biotia alone indicated a figure of at least 30.000 speakers (Trudgill and Tzavaras 1977), while Lunden (1993) suggests 50.000 for Greece as a whole."
  43. ^ a b Hall 1997, tr. 28–29. "The permeability of ethnic boundaries is also demonstrated in many of the Greek villages of Attiki and Viotia (ancient Attika and Boiotia), where Arvanites often form a majority) These Arvanites are descended from Albanians who first entered Greece between the eleventh and fifteenth centuries (though there was a subsequent wave of immigration in the second half of the eighteenth century). Although still regarded as ethnically distinct in the nineteenth century, their participation in the Greek War of Independence and the Civil War has led to increasing assimilation: in a survey conducted in the 1970s, 97 per crnt of Arvanite informants despite regularly speaking in Arvanitika, considered themselves to be Greek. A similar concern with being identified as Greek is exhibited by the bilingual Arvanites of the Eastern Argolid."
  44. ^ Bintliff 2003, tr. 137–138. "First, we can explain the astonishing persistence of Albanian village culture from the fourteenth to the nineteenth centuries through the ethnic and religious tolerance characteristic of Islamic empires and so lacking in their Christian equivalents. Ottoman control rested upon allowing local communities to keep their religion, language, local laws, and representatives, provided that taxes were paid (the millet system). There was no pressure for Greeks and Albanians to conform to each other's language or other behavior. Clear signs of change are revealed in the travel diaries of the German scholar Ludwig Ross (1851), when he accompanied the Bavarian Otto, whom the Allies had foisted as king upon the newly freed Greek nation in the aftermath of the War of Independence in the 1830s. Ross praises the well-built Greek villages of central Greece with their healthy, happy, dancing inhabitants, and contrasts them specifically with the hovels and sickly inhabitants of Albanian villages. In fact, recent scholarship has underlined how far it was the West that built modem Greece in its own fanciful image as the land of a long-oppressed people who were the direct descendants of Pericles. Thus from the late nineteenth century onward the children of the inhabitants of the new "nation-state" were taught in Greek, history confined itself to the episodes of pure Greekness, and the tolerant Ottoman attitude to cultural diversity yielded to a deliberate policy of total Hellenization of the populace—effective enough to fool the casual observer. One is rather amazed at the persistence today of such dual-speaking populations in much of the Albanian colonization zone. However, apart from the provinciality of this essentially agricultural province, a high rate of illiteracy until well into this century has also helped to preserve Arvanitika in the Boeotian villagers (Meijs 1993)."; p. 140. "In contrast therefore to the more openly problematic issue of Slav speakers in northern Greece, Arvanitic speakers in central Greece lack any signs of an assertive ethnicity. I would like to suggest that they possess what we might term a passive ethnicity. As a result of a number of historical factors, much of the rural population in central Greece was Albanian-speaking by the time of the creation of the modern Greek state in the 1830s. Until this century, most of these people were illiterate and unschooled, yet there existed sufficient knowledge of Greek to communicate with officials and townspeople, itinerant traders, and so on, to limit the need to transform rural language usage. Life was extremely provincial, with just one major carriage-road passing through the center of the large province of Boeotia even in the 1930s (beyond which horseback and cart took over; van Effenterre 1989). Even in the 1960s, Arvanitic village children could be figures of fun for their Greek peers in the schools of Thebes (One of the two regional towns) (K. Sarri, personal communication, 2000). It was not a matter of cultural resistance but simple conservatism and provinciality, the extreme narrowness of rural life, that allowed Arvanitic language and local historic memories to survive so effectively to the very recent period."
  45. ^ Liakos 2012, tr. 230. "The term "Arvanite" is the medieval equivalent of "Albanian." it is retained today for the descendants of the Albanian tribes that migrated to the Greek lands during a period covering two centuries, from the thirteenth to the fifteenth."
  46. ^ Liotta 2001, tr. 198. "Among Greeks, the term "Alvanitis"—or "Arvanitis"—means a Christian of Albanian ancestry, one who speaks both Greek and Albanian, but possesses Greek "consciousness." Numerous "Arvanites" live in Greece today, although the ability to speak both languages is shrinking as the differences (due to technology and information access and vastly different economic bases) between Greece and Albania increase. The Greek communities of Elefsis, Marousi, Koropi, Keratea, and Markopoulo (all in the Attikan peninsula) once held significant Arvanite communities. "Arvanitis" is not necessarily a pejorative term; a recent Pan Hellenic socialist foreign minister spoke both Albanian and Greek (but not English). A former Greek foreign minister, Theodoros Pangalos, was an "Arvanite" from Elefsis."
  47. ^ Pappas. para. 28. "While the bulk of stradioti rank and file were of Albanian origin from Greece, by the middle of the 16th century there is evidence that many had become Hellenized or even Italianized... Hellenization was perhaps well on its way prior to service abroad, since Albanian stradioti had settled in Greek lands for two generations prior to their emigration to Italy. Since many served under Greek commanders and served together with Greek stradioti, the process continued. Another factor in this assimilative process was the stradioti's and their families' active involvement and affiliation with the Greek Orthodox or Uniate Church communities in Naples, Venice and elsewhere. Hellenization thus occurred as a result of common service and church affiliation."
  48. ^ Veremis & Kolipoulos 2003, tr. 24–25. "For the time being, the Greeks of free Greece could indulge in defining their brethren of unredeemed Greece, primarily the Slav Macedonians and secondarily the Orthodox Albanians and the Vlachs. Primary school students were taught, in the 1880s, that ‘Greeks [are] our kinsmen, of common descent, speaking the language we speak and professing the religion we profess’." But this definition, it seems, was reserved for small children who could not possibly understand the intricate arguments of their parents on the question of Greek identity. What was essential to understand at that tender age was that modern Greeks descended from the ancient Greeks. Grown up children, however, must have been no less confused than adults on the criteria for defining modern Greek identity. Did the Greeks constitute a ‘race’ apart from the Albanians, the Slavs and the Vlachs? Yes and no. High school students were told that the ‘other races’, i.e. the Slavs, the Albanians and the Vlachs, ‘having been Hellenized with the years in terms of mores and customs, are now being assimilated into the Greeks’. On the Slavs of Macedonia there seems to have been no consensus. Were they Bulgars, Slavicized Greeks or early Slavs? They ‘were’ Bulgars until the 1870s and Slavicized Greeks, or Hellenized Slavs subsequently, according to the needs of the dominant theory. There was no consensus, either, on the Vlachs. Were they Latinized Greek mountaineers of late immigrants from Vlachia? As in the case of the Slavs of Macedonia, Vlach descent shifted from the southern Balkans to the Danube, until the Romanians claimed the Vlachs for their brethren; which made the latter irrevocably indigenous to the southern Balkan mountains. The Albanians or ‘Arvanites’, were readily ‘adopted’ as brethren of common descent for at least three reasons. Firstly, the Albanians had been living in southern Greece, as far south as the Peloponnese, in considerable numbers. Secondly, Christian Albanians had fought with distinction and in considerable numbers in the War of Independence. Thirdly, credible Albanian claims for the establishment of an Albanian nation state materialized too Late for Greek national theorists to abandon well-entrenched positions. Commenting on a geography textbook for primary schools in 1901, a state committee found it inadequate and misleading. One of its principal shortcomings concerned the Albanians, who were described as ‘close kinsmen of the Greeks’. ‘These are unacceptable from the point of view of our national claims and as far as historical truth is concerned’, commented the committee. ‘it must have been maintained that they are of common descent with the Greeks (Pelasgians), that they speak a language akin to that of the Greeks and that they participated in all struggles for national liberation of the common fatherland.’"

Cước chú

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Vị thế chính trị của Kosovo đang trong tình trạng tranh chấp. Sau khi đơn phương tuyên bố độc lập khỏi Serbia vào năm 2008, Kosovo được chính thức công nhận là một nhà nước độc lập bởi 97 trong tổng số 193 (50.3%) nước thành viên LHQ (chưa kể 15 nước khác từng công nhận nhưng sau đó đã rút lại tuyên bố đó), trong khi Serbia tiếp tục tuyên bố đây là một phần lãnh thổ của mình.
  1. ^ Tổng số được thu thập như là tổng các quần thể được tham chiếu (con số thấp nhất và cao nhất) dưới đây trong hộp thông tin.

Đọc thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Người_Albania&oldid=71235692”