Hệ thống nhà tù bí mật của Mỹ
Trong cuộc Chiến tranh chống khủng bố, Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) của Hoa Kỳ từng điều hành một hệ thống nhà tù bí mật, còn gọi là khu vực đen (tiếng Anh: black site), ở ngoài lãnh thổ và cơ cấu tòa án thường dân của nước Mỹ để cầm giữ những chiến đấu viên bất hợp pháp.[3]
Sự tồn tại của hệ thống khu vực đen vốn từng được đề cập đến trên tờ The Washington Post vào tháng 11 năm 2005[4] và về trước bởi các tổ chức phi chính phủ trong lĩnh vực nhân quyền. Về sau, Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush xác nhận hệ thống này trong một bài phát biểu ngày 6 tháng 9 năm 2006.[5][6]
Nhiều quốc gia châu Âu đã bác bỏ việc họ cho phép đặc các nhà tù bí mật để giam các nghi phạm khủng bố hay hợp tác với Hoa Kỳ trong chương trình này. Không một quốc gia nào thừa nhận việc có nhà tù bí mật trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên Liên minh châu Âu đã thông qua báo cáo vào ngày 14 tháng 2 năm 2007 với đa số phiếu tại nghị viện châu Âu (382 phiếu thuận, 256 phiếu chống và 74 phiếu trắng) khẳng định rằng CIA đã tổ chức 1.245 chuyến bay và nó có thể kết hợp với các bằng chứng cùng các nghi ngờ rằng một số trung tâm giam giữ có thể nằm ở Ba Lan và România.[7]
Việc giam giữ tù nhân tại các nhà tù bí mật này là bất hợp pháp ở Hoa Kỳ, nên CIA thực hiện điều đó ở nước ngoài. Việc giam giữ nói trên của CIA cũng bị coi là bất hợp pháp căn cứ vào luật của một số nước có nhà tù bí mật của CIA, nơi người bị giam giữ có quyền có luật sự hoặc tự bào chữa. Các nước nơi CIA đặt nhà tù bí mật đều đã ký Công ước Liên hiệp quốc về việc chống tra tấn, đối xử dã man, vô nhân đạo, hèn hạ hoặc trừng phạt và Hoa Kỳ cũng đã ký. Tuy nhiên nhân viên thẩm vấn của CIA tại các nhà tù nói trên được phép dùng các phương pháp thẩm vấn "tiên tiến", trong đó có một số biện pháp vi phạm Công ước Liên hiệp quốc và luật pháp Hoa Kỳ.[4][8]
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Grandin, Greg (ngày 25 tháng 2 năm 2013). “The Latin American Exception: How a Washington Global Torture Gulag Was Turned Into the Only Gulag-Free Zone on Earth”. TRANSCEND Media Service (bằng tiếng Anh).
- ^ “CIA Secret Detention and Torture” (bằng tiếng Anh). Open Society Foundations. ngày 9 tháng 12 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 2 năm 2013. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2014.
- ^ “EU endorses damning report on CIA”. BBC News (bằng tiếng Anh). BBC. ngày 14 tháng 2 năm 2007. Truy cập ngày 14 tháng 2 năm 2007.
- ^ a b Priest, Dana (ngày 2 tháng 11 năm 2005). “CIA Holds Terror Suspects in Secret Prisons”. Washington Post. Truy cập ngày 19 tháng 2 năm 2007.
- ^ “Bush: Top terror suspects to face tribunals”. CNN / AP. ngày 6 tháng 9 năm 2006. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2006.
- ^ “Bush admits to CIA secret prisons”. BBC News. ngày 7 tháng 9 năm 2006. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2007.
- ^ Key excerpts of the February 2007 report adopted by the European Parliament
- ^ “VietNamNet”. VietNamNet. Truy cập 26 tháng 1 năm 2016.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- “CIA Interrogation Centre "The Salt Pit"”. Altopix. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2011.
- Priest, Dana (ngày 11 tháng 5 năm 2004). “Secret World of U.S. Interrogation Long History of Tactics in Overseas Prisons Is Coming to Light”. Washington Post. tr. A01.
- Hersh, Seymour M. (ngày 24 tháng 5 năm 2005). “The Gray Zone - How a secret Pentagon program came to Abu Ghraib”. The New Yorker. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2011.
- “U.S. Holding Prisoners in More Than Two Dozen Secret Detention Facilities Worldwide, New Report Says”. Human Rights First. ngày 17 tháng 6 năm 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2006. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2011.
- Priest, Dana (ngày 16 tháng 12 năm 2004). “At Guantanamo, a Prison Within a Prison CIA Has Run a Secret Facility for Some Al Qaeda Detainees, Officials Say”. Washington Post.
- Priest, Dana (ngày 2 tháng 3 năm 2005). “CIA Avoids Scrutiny of Detainee Treatment Afghan's Death Took Two Years to Come to Light; Agency Says Abuse Claims Are Probed Fully”. Washington Post. Truy cập ngày 26 tháng 4 năm 2010.
- Priest, Dana (ngày 3 tháng 3 năm 2005). “CIA Avoids Scrutiny of Detainee Treatment Afghan's Death Took Two Years to Come to Light; Agency Says Abuse Claims Are Probed Fully”. Washington Post.
- “Terror Interrogations Held in Old Soviet Facility”. Fox News. ngày 2 tháng 11 năm 2005.
- Priest, Dana (ngày 2 tháng 11 năm 2005). “Secret prison system detains high-level terrorism suspects”. Washington Post.
- “CIA 'running secret terror jails'”. BBC. ngày 2 tháng 11 năm 2005. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2010.
- “CIA 'has secret terror jails'”. Aljazeera. ngày 2 tháng 11 năm 2005.
- Priest, Dana (ngày 3 tháng 11 năm 2005). “Policies on Terrorism Suspects Come Under Fire: Democrats Say CIA's Covert Prisons Hurt U.S. Image; U.N. Official on Torture to Conduct Inquiry”. Washington Post.
- “Thailand denies being interrogation site”. The Age. Melbourne. ngày 3 tháng 11 năm 2005.
- “Get out of the torture business - Mistreating detainees is unAmerican and puts our own soldiers at risk”. Oregon Live. ngày 10 tháng 2 năm 2005. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 1 năm 2008. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2021.
- Robinson, Eugene (ngày 4 tháng 11 năm 2005). “Out of a Bad Spy Novel”. Washington Post. tr. A23.
- “'Black site' prisons invite unchecked abuse”. News Tribune. ngày 3 tháng 11 năm 2005.
- Silva, Jan (ngày 4 tháng 11 năm 2005). “Nations urged to answer prison allegations”. Washington Post.[liên kết hỏng]
- Brookes, Peter (ngày 9 tháng 11 năm 2005). “CIA 'black sites': A black eye for U.S.”. Philadelphia Inquirer. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 12 năm 2005. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2011.
- “Frist concerned more about leaks than secret prisons”. CNN. ngày 10 tháng 11 năm 2005.
- “The Hunt for Hercules N8183J”. Der Spiegel. ngày 28 tháng 11 năm 2005.
- “Revealed: the terror prison US is helping build in Morocco”. The Sunday Times. London. ngày 12 tháng 2 năm 2006. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 5 năm 2008. Truy cập ngày 8 tháng 2 năm 2011. Đã định rõ hơn một tham số trong
|accessdate=
và|access-date=
(trợ giúp) - Europe 'aided US in CIA flights', BBC News, ngày 7 tháng 6 năm 2006
- Secret prisons, human rights and elections
- CIA allegations: MEPs regret Polish authorities’ unwillingness to engage
- EU to vote on CIA flights report, BBC News, ngày 14 tháng 2 năm 2007