Bước tới nội dung

Ebrahim Raisi

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Ebrahim Raisi
Ebrahim Raisi năm 2023
Tổng thống Iran thứ 8
Nhiệm kỳ
3 tháng 8 năm 2021 – 19 tháng 5 năm 2024
Lãnh tụ tối caoAli Khamenei
Phó Tổng thốngMohammad Mokhber
Tiền nhiệmHassan Rouhani
Kế nhiệmMuhammad Mukhbar (quyền)
Masoud Pezeshkian
Chánh án Tòa án Tối cao Iran
Nhiệm kỳ
7 tháng 3 năm 2019 – 1 tháng 7 năm 2021
Bổ nhiệmAli Khamenei
Phó Chánh án thứ nhấtGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Tiền nhiệmSadeq Larijani
Kế nhiệmGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Tổng Chưởng lý Iran
Nhiệm kỳ
23 tháng 8 năm 2014 – 1 tháng 4 năm 2016
Bổ nhiệmSadeq Larijani
Tiền nhiệmGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Kế nhiệmMohammad Jafar Montazeri
Thành viên Hội đồng Chuyên gia
Nhiệm kỳ
24 tháng 5 năm 2016 – 19 tháng 5 năm 2024
Khu vực bầu cửTỉnh Nam Khorasan
Số phiếu325.139 (80,0%)[1]
Nhiệm kỳ
20 tháng 2 năm 2007 – 21 tháng 5 năm 2016
Khu vực bầu cửTỉnh Nam Khorasan
Số phiếu200.906 (68,6%)
Phó Chánh án thứ nhất Tòa án Tối cao Iran
Nhiệm kỳ
27 tháng 7 năm 2004 – 23 tháng 8 năm 2014
Chánh án Tòa án Tối cao IranMahmoud Hashemi Shahroudi
Sadeq Larijani
Tiền nhiệmMohammad-Hadi Marvi[2]
Kế nhiệmGholam-Hossein Mohseni-Eje'i
Công tố viên trưởng
Nhiệm kỳ
22 tháng 8 năm 1994 – 9 tháng 8 năm 2004
Bổ nhiệmMohammad Yazdi
Tiền nhiệmMostafa Mohaghegh Damad
Kế nhiệmMohammad Niazi
Thông tin cá nhân
Sinh
Sayyid Ebrahim Raisol-Sadati

(1960-12-14)14 tháng 12 năm 1960
Mashhad, Vương quốc Iran
Mất19 tháng 5 năm 2024(2024-05-19) (63 tuổi)
Tỉnh Đông Azerbaijan, Iran
Đảng chính trịLiên minh Giáo sĩ Chiến đấu[3]
Đảng khácĐảng Cộng hòa Hôi giáo (đến năm 1987)[3]
Phối ngẫuJamileh Alamolhoda[4]
Con cái2[5]
Người thânAhmad Alamolhoda (father-in-law)
Alma materTrường Đại học Shahid Motahari[3]
Qom Seminary[3]
WebsiteWebsite chính thức

Sayyid Ebrahim Raisol-Sadati (tiếng Ba Tư: سید ابراهیم رئیس‌الساداتی) (14 tháng 12 năm 1960  – 19 tháng 5 năm 2024)[6][7], thường được gọi là Ebrahim Raisi (tiếng Ba Tư: ابراهیم رئیسی), là một chính trị gia theo đường lối bảo thủ và nguyên tắc người Iran, Luật gia Hồi giáo và là Tổng thống Iran sau cuộc bầu cử Tổng thống Iran năm 2021,[8] cho đến khi thiệt mạng vào ngày 19 tháng 5 năm 2024.[9]

Raisi đã đảm nhiệm một số vị trí trong hệ thống tư pháp của Iran, chẳng hạn như Phó Chánh án Tòa án Tối cao (2004–2014), Tổng chưởng lý (2014–2016) và Chánh án Tòa án Tối cao (2019 – nay). Ông cũng là Công tố viên và Phó Công tố viên của Tehran trong những năm 1980 và 1990, trong thời gian đó ông giám sát việc hành quyết hàng nghìn nhà bất đồng chính kiến ​​và tù nhân. Ông là Giám đốc điều hành và Chủ tịch của Astan Quds Razavi, một doanh nghiệp nhà nước, từ năm 2016 đến năm 2019.[10] Ông cũng là thành viên của Hội đồng chuyên gia tỉnh Nam Khorasan, được bầu lần đầu tiên trong cuộc bầu cử năm 2006. Ông là con rể của người đứng đầu buổi cầu nguyện Thứ Sáu Mashhad và Grand Imam của đền Imam Reza, Ahmad Alamolhoda.

Raisi tranh cử tổng thống vào năm 2017[11] với tư cách là ứng cử viên của Mặt trận Bình dân bảo thủ Lực lượng Cách mạng Hồi giáo[12], nhưng thua Tổng thống đương nhiệm theo đường lối chính trị ôn hòa Hassan Rouhani, 57% đến 38,3%. Ông là một trong bốn người trong ủy ban công tố, chịu trách nhiệm về vụ hành quyết hàng nghìn tù nhân chính trị ở Iran vào năm 1988 và do đó được các đối thủ của chính phủ và một số phương tiện truyền thông phương Tây gán cho biệt hiệu "ủy ban tử hình".[13][14][15][16] Ông bị Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Hoa Kỳ trừng phạt[17][18] theo Sắc lệnh hành pháp 13876. Ông cũng bị các tổ chức nhân quyền quốc tế và báo cáo viên đặc biệt của Liên hợp quốc buộc tội chống lại loài người.[19] Raisi tranh cử thành công tổng thống lần thứ hai vào năm 2021, kế nhiệm Hassan Rouhani, người có nhiệm kỳ.

Ông cùng Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian đã thiệt mạng vào ngày 19 tháng 5 năm 2024 trong vụ rơi trực thăng ở Varzaqan.[20]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “اعلام آرای مجلس خبرگان رهبری در خراسان جنوبی” (bằng tiếng Ba Tư). Alef. ngày 27 tháng 2 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2017.
  2. ^ “از نمایندگی امام در مسجد سلیمان تا معاون اولی قوهٔ قضائیه” (bằng tiếng Ba Tư). Sadegh Newsletter. ngày 2 tháng 3 năm 2015. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2017.
  3. ^ a b c d “زندگی‌نامه حجت‌الاسلام و المسلمین سیدابراهیم رئیسی” (bằng tiếng Ba Tư). Official Website of Seyyed Ebrahim Raisi. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 3 năm 2017. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2017.
  4. ^ “با دختر علم الهدی و همسر رئیسی آشنا شوید/عکس”. ngày 22 tháng 4 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 4 năm 2017.
  5. ^ “مشخصات شناسنامه‌ای 6کاندیدای ریاست‌جمهوری”. ngày 21 tháng 4 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 21 tháng 4 năm 2017.
  6. ^ “Birth certificate image”. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2017.
  7. ^ “مرد 54 ساله ای که دادستان کل کشور شد، کیست؟/ ابراهیم رئیسی را بیشتر بشناسید”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2016.
  8. ^ Maziar Motamedi (ngày 19 tháng 6 năm 2021). “Hardliner Ebrahim Raisi declared Iran's new president”. Aljazeera English. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2021.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
  9. ^ Taylor, Jerome (20 tháng 5 năm 2024). “Drone footage shows wreckage of crashed helicopter”. CNN.
  10. ^ “Ra'eesi became chairman of AQR”. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2016.
  11. ^ “Hardline cleric Raisi to take on Rouhani in Iran's presidential election”. Reuters. ngày 9 tháng 4 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2017.
  12. ^ “Iran News Round Up”, Critical Threats Project, ngày 7 tháng 4 năm 2017, lưu trữ bản gốc ngày 21 tháng 8 năm 2018, truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2017
  13. ^ “The Massacre of Political Prisoners in Iran, 1988, Report Of An Inquiry”. Abdorrahman Boroumand Center (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  14. ^ “Rouhani's former minister of justice defends the mass executions of 1980s”. Iran International (bằng tiếng Anh). ngày 25 tháng 7 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 17 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  15. ^ “Iran Head of Judiciary's First Year Marred by Political Executions”. iranhr.net (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  16. ^ “Khamenei defends Iran's 1980s political executions that killed thousands”. Al Arabiya English (bằng tiếng Anh). ngày 6 tháng 6 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  17. ^ “Archived copy”. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết)
  18. ^ “Treasury Designates Supreme Leader of Iran's Inner Circle Responsible for Advancing Regime's Domestic and Foreign Oppression | U.S. Department of the Treasury”. home.treasury.gov. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  19. ^ “Cleric accused of crimes against humanity to head Iran's justice system | Reporters without borders”. RSF (bằng tiếng Anh). ngày 18 tháng 3 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2021.
  20. ^ Taylor, Jerome (20 tháng 5 năm 2024). “Drone footage shows wreckage of crashed helicopter”. CNN.