Cynomorium songaricum
Cynomorium songaricum | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Plantae |
(không phân hạng) | Angiospermae |
(không phân hạng) | Eudicots |
Bộ (ordo) | Saxifragales |
Họ (familia) | Cynomoriaceae |
Chi (genus) | Cynomorium |
Loài (species) | C. songaricum |
Danh pháp hai phần | |
Cynomorium songaricum Rupr., 1869 |
Cynomorium songaricum là một loài thực vật có hoa lâu năm toàn ký sinh trong họ Cynomoriaceae. Loài này được Franz Josef Ivanovich Ruprecht miêu tả khoa học đầu tiên năm 1869[1].
Loài này thường ký sinh trên rễ của cây bụi thuộc các chi Nitraria, Reaumuria, Salsola và Tamarix[2].
Phân bố
[sửa | sửa mã nguồn]Cynomorium songaricum đôi khi được coi là một phân loài của Cynomorium coccineum với danh pháp Cynomorium coccineum var. songaricum[3], sinh sống dọc theo hồ, đầm lầy than bùn, ven suối và sông trong sa mạc tại Trung Á như ở các tỉnh Cam Túc, Nội Mông, Ninh Hạ, Thanh Hải, Thiểm Tây, Tân Cương của Trung Quốc, Afghanistan, Tây Nam Á (Iran) và Mông Cổ, nơi nó mọc ở độ cao khoảng 500–700 m[2].
Nó được gọi là "tỏa dương" (锁阳, suo yang) ở Trung Quốc, nơi người ta tích cực thu hái nó để sử dụng trong y học dân gian để điều trị một số bệnh như hội chứng Koro và mộng tinh[2][4].
Một thành phố ở Trung Quốc, gần An Tây (nay thuộc tỉnh Cam Túc), trước kia có tên gọi là Tỏa Dương sau khi một viên tướng trong thế kỷ 7 là Tiết Nhân Quý cùng đội quân của ông đã đứng vững trong một cuộc vây hãm là nhờ ăn loại thực vật này[5]. Sau này nó được "du nhập" (hay nhập khẩu?) từ Mông Cổ vào Trung Quốc trong thời nhà Nguyên như một loại cây thuốc, và được Chu Đan Khê (朱丹溪, Zhū Dānxī) đề cập lần đầu trong Bản thảo diễn nghĩa bổ di (本草衍義補遺, Běncǎo Yǎnyì Bǔyí - bổ sung và mở rộng Thần Nông bản thảo kinh) năm 1347. Nó là một thành phần trong đơn thuốc của ông gọi là hổ tiềm hoàn (虎潛丸, hǔqián wán) sử dụng để điều trị liệt dương và/hoặc chân yếu[5].
Thành phần hoạt tính
[sửa | sửa mã nguồn]Cynomorium chứa các glycozit anthocyanic, saponin triterpenoid và lignan[5].
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ The Plant List (2010). “Cynomorium coccineum subsp. songaricum”. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2013.
- ^ a b c Flora of China 13:434 (2007) (truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2011, 20:44 GMT)
- ^ World Checklist of Selected Plant Families Lưu trữ 2012-09-13 tại Wayback Machine (2010). Royal Botanic Gardens, Kew (accessed ngày 19 tháng 4 năm 2011, 22:44 GMT)
- ^ [1] Nickrent, D.L., Der, J.P. and Anderson, F.E, Discovery of the photosynthetic relatives of the "Maltese mushroom" Cynomorium, BMC Evolutionary Biology Vol 5:38 (2005) (truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2011, 22:24 GMT)
- ^ a b c ITM Online: CYNOMORIUM: Parasitic Plant Widely Used in Traditional Medicine của Subhuti Dharmananda, Ph.D., cộng The Treasure of Tarthuth của R.W. Lebling Jr. (truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2011, 22:24 GMT)
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- Tư liệu liên quan tới Cynomorium coccineum tại Wikimedia Commons
- Dữ liệu liên quan tới Cynomorium coccineum tại Wikispecies
- Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Cynomorium songaricum”. International Plant Names Index.