Bước tới nội dung

Cuộc di tản của người Armenia khỏi Nagorno-Karabakh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Cuộc di tản của người Armenia khỏi Nagorno-Karabakh
Top: Displaced ethnic Armenians boarding buses in Nagorno-Karabakh
Bottom: Explosion at a fuel-distribution center amidst the evacuation
Địa điểmNagorno-Karabakh
Nguyên nhânCuộc tấn công Nagorno-Karabakh của Azerbaijan (2023)
Số người tử vong218 trong vụ nổ trạm xăng dầu Berkadzor
70 khi di chuyển sang Armenia

Vào ngày 19–20 tháng 9 năm 2023, Azerbaijan bắt đầu một cuộc tấn công quân sự ở khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh, kết thúc bằng việc Cộng hòa Artsakh tự tuyên bố đầu hàng và giải tán các lực lượng vũ trang của nước này. Cho đến khi xảy ra cuộc tấn công quân sự, khu vực này được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan nhưng do người dân tộc Armenia cai trị và sinh sống.

Trước Chiến tranh Nagorno-Karabakh lần thứ hai vào năm 2020, dân số khu vực này ước tính khoảng 150.000 người và đã giảm sau chiến tranh.[1] Đối mặt với các mối đe dọa thanh lọc sắc tộc bởi Azerbaijan và đấu tranh trong bối cảnh bị phong tỏa kéo dài 9 tháng, 100.400 người dân tộc Armenia, chiếm 99% dân số còn lại của Nagorno-Karabakh,[2][3][4] cuối cùng đã di tản vào tháng 9 năm 2023, để lại vài chục người trong khu vực.[5]

Sự di tản hàng loạt người dân này đã được các chuyên gia quốc tế mô tả là tội ác chiến tranh hoặc tội ác chống lại loài người. 218 thường dân thiệt mạng trong vụ nổ tại trạm xăng dầu Berkadzor, và 70 thường dân chết trên đường chạy trốn sang Armenia.[6][7][8][9] Trong khi chính phủ Azerbaijan đưa ra đảm bảo rằng người dân Armenia sẽ được tái hòa nhập một cách an toàn,[10] những tuyên bố này được coi là không đáng tin cậy do lịch sử lâu đời của Azerbaijan về chủ nghĩa độc tài và các hành vi đàn áp người dân Armenia của họ.[11][12][13]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Shahverdyan, Lilit (25 tháng 7 năm 2022). “Birth and marriage rates increase in Nagorno-Karabakh”. Eurasianet.
  2. ^ “Guarantee Right to Return to Nagorno Karabakh | Human Rights Watch” (bằng tiếng Anh). 5 tháng 10 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 5 tháng 10 năm 2023.
  3. ^ “UN Reports Between 50-1,000 Armenians Remain Within Artsakh, 99% of Population Gone | Atlas News” (bằng tiếng Anh). 4 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2024.
  4. ^ “Statement on the Sentencing of Vagif Khachatryan in the Republic of Azerbaijan”. Lemkin Institute (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2024. Azerbaijan's military aggression against Artsakh on 19 September 2023, which resulted in massacre and atrocity and the consequent flight of almost 100 percent of its indigenous Armenian population to neighboring Armenia. The aggression, atrocity and forced displacement amount to a very thorough genocide of an ancient, continuous indigenous civilization.
  5. ^ Ռ/Կ, «Ազատություն» (15 tháng 11 năm 2023). “U.S. Says Nagorno-Karabakh Armenians Entitled To Return Home”. «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան (bằng tiếng Armenia). Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2024.
  6. ^ Shahverdyan, Lilit (15 tháng 1 năm 2024). “Russia rejects criticism of peacekeepers in Karabakh”. Eurasianet.
  7. ^ “Observations on the Human Rights Situation of People affected by the Conflict between Armenia and Azerbaijan over the Karabakh region”. Council of Europe: Comisioner for Human Rights. 12 tháng 1 năm 2024. The Commissioner was also informed that some people reportedly died from health complications during the displacement to Armenia
  8. ^ 'Which Future Do We Have?': Stories from Refugees in Armenia - Armenia | ReliefWeb”. reliefweb.int (bằng tiếng Anh). 22 tháng 11 năm 2023. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2024. After three days in the car with very little food or water—or, in some cases, hours of walking miles and miles—many grew malnourished or fell ill. Some of the most vulnerable or eldest of the group died along the way.
  9. ^ “At Least 223 Artsakh Armenians Killed During Azerbaijan's Offensive in September – Asbarez.com” (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 9 tháng 3 năm 2024.
  10. ^ “Azerbaijan says it does not want exodus from Nagorno-Karabakh, urges Armenians to stay”. Reuters. 28 tháng 9 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 9 năm 2023. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2023.
  11. ^ Seferian, Nareg (27 tháng 9 năm 2023). “Azerbaijan's use of force in Nagorno-Karabakh risks undermining key international norms, signaling to dictators that might makes right”. The Conversation (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 9 năm 2023. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2023.
  12. ^ “Nagorno-Karabakh: More than 40,000 refugees flee to Armenia”. BBC News. 26 tháng 9 năm 2023. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 9 năm 2023. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2023.
  13. ^ “Karabakh blockade reaches critical point as food supplies run low”. www.intellinews.com (bằng tiếng Anh). 31 tháng 7 năm 2023. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2024. With Azerbaijan now starving the 120,000 people it claims are its citizens, many observers now agree that the idea that Karabakh Armenians can live safely in Ilham Aliyev's Azerbaijan is hardly credible. "The blockade renders irrelevant any talk of the civil integration of Karabakh Armenians," wrote Laurence Broers, Caucasus programme director at Conciliation Resources. "It vindicates the worst fears of the Karabakh Armenian population vis-a-vis the Azerbaijani state... [and] will leave a new legacy of unforgiving distrust cancelling any hopes of reconstituting community relations," Broers said.