Chữ Lontara
| Lontara | |
|---|---|
 Lotara viết bằng chữ Lontara | |
| Thể loại | |
Thời kỳ | Thế kỷ 17 – nay |
| Hướng viết | Trái sang phải  |
| Các ngôn ngữ | Tiếng Bugis, Makassar và Mandar |
| Hệ chữ viết liên quan | |
Nguồn gốc | |
Anh em | Bali Batak Baybayin Kulitan Buhid Hanunó'o Java Sunda cổ Rencong Rejang Tagbanwa |
| ISO 15924 | |
| ISO 15924 | Bugi, 367 |
| Unicode | |
| U+1A00–U+1A1F | |
Chữ Lontara là một kiểu thuộc nhóm chữ Brahmic truyền thống được sử dụng viết các tiếng Bugis, Makassar và Mandar ở vùng Sulawesi, Indonesia. Nó còn được gọi là chữ Bugis, vì các văn liệu Lontara viết cho tiếng Bugis là nhiều nhất [1].
Trong thời kỳ thuộc địa của Hà Lan chữ này phần lớn đã được thay thế bằng chữ Latinh, mặc dù ngày nay nó vẫn được sử dụng ở một mức độ hạn chế.[2]
Thuật ngữ Lontara có nguồn gốc từ lontar là tên trong tiếng Malay của cây thốt nốt, có lá cây được sử dụng cho các bản viết. Trong tiếng Bugis chữ Lontara được gọi là urupu sulapa eppa có nghĩa là "những chữ bốn góc", ám chỉ niềm tin của Bugis-Makasar về bốn yếu tố hình thành vũ trụ: lửa, nước, không khí và đất.[3]
| Bảng Unicode chữ Bugis Official Unicode Consortium code chart Version 12.0 | ||||||||||||||||
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
| U+1A0x | ᨀ | ᨁ | ᨂ | ᨃ | ᨄ | ᨅ | ᨆ | ᨇ | ᨈ | ᨉ | ᨊ | ᨋ | ᨌ | ᨍ | ᨎ | ᨏ |
| U+1A1x | ᨐ | ᨑ | ᨒ | ᨓ | ᨔ | ᨕ | ᨖ | ◌ᨗ | ◌ᨘ | ᨙ◌ | ◌ᨚ | ◌ᨛ | ᨞ | ᨟ | ||
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ J. Noorduyn (1993). “Variation in the Bugis/Makasarese script”. Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde. KITLV, Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies (149): 533–570.
- ^ John McGlynn (2003), Indonesian Heritage – Vol 10 – Language & Literature.
- ^ Lontaraq dan Aksara Lontara (Aksara Bugis)[liên kết hỏng]. wacana, 21/02/2010. Truy cập 1/04/2019.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Chữ Lontara.
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Chữ Lontara.
- Lontara and Makasar scripts
- Article about Buginese script in JSTOR
- Unicode block of Buginese script
- Buginese script on www.ancientscripts.com
- Saweri Lưu trữ 2009-02-09 tại Wayback Machine, a font that supports only lontara script. (This font is Truetype-only, and will not properly reorder the prepended vowel /e/ to the left without the help of a compliant text-layout engine, still missing)
- Revised final proposal for encoding the Lontara (Buginese) script in the UCS, by Michael Everson (2003). Detailed description of the graphical features of the script, needed in conforming fonts (including a ligature), submitted to the ISO TC2 and Unicode working committee prior to the final encoding of the Bugis/Lontara script in the UCS. Note that this document describes a few other characters that were not encoded in the final release of Unicode 4.1 where the script was encoded (notably a vowel killer or virama, found in some transcriptions to disambiguate the script, a diacritic for annotating the gemination of consonants, an anusvara sign for noting the vowelless ng, and a few other punctuation symbols).