Cổng thông tin:Đức
![]() |
![]() |
![]() |
Đức (tiếng Đức: Deutschland), tên chính thức là Cộng hòa Liên bang Đức (tiếng Đức: Bundesrepublik Deutschland), là một nước cộng hòa dân chủ tự do và nghị viện liên bang tại vùng Trung Âu. Đức là một liên bang bao gồm 16 bang, diện tích là 357.021 km² và có khí hậu theo mùa, phần lớn là ôn hòa. Dân số Đức vào khoảng hơn 83 triệu và là quốc gia thành viên đông dân nhất trong Liên minh châu Âu. Đức là quốc gia có số lượng người nhập cư cao thứ hai thế giới, chỉ sau Hoa Kỳ theo số liệu năm 2014. Thủ đô và vùng đô thị lớn nhất của Đức là Berlin. Các thành phố lớn khác gồm có Hamburg, München, Köln, Frankfurt, Stuttgart và Düsseldorf.
Từ khi thống nhất đến nay, Đức luôn duy trì vị thế là một đại cường quốc và có nền kinh tế lớn thứ tư thế giới theo GDP danh nghĩa, lớn thứ năm toàn cầu theo sức mua tương đương. Đức dẫn đầu thế giới trong các lĩnh vực công nghiệp nặng và công nghệ cao, là nước xuất khẩu và nhập khẩu đều ở vị trí lớn thứ 3 thế giới (2015). Đức là một quốc gia phát triển, có tiêu chuẩn sinh hoạt rất cao được duy trì nhờ một xã hội có kỹ năng và năng suất. Đức duy trì một hệ thống an sinh xã hội và chăm sóc y tế phổ quát, bảo vệ môi trường và giáo dục đại học miễn học phí.
Đức là một thành viên sáng lập của Liên minh châu Âu vào năm 1993, là bộ phận của khu vực Schengen, và trở thành đồng sáng lập của khu vực đồng Euro vào năm 1999. Đức là một thành viên của Liên Hợp Quốc, NATO, G8, G7, G20, Câu lạc bộ Paris, và OECD. Chi tiêu quân sự quốc gia của Đức cao thứ 9 thế giới. Đức có lịch sử văn hóa phong phú, liên tục sản sinh nhiều nhân vật có ảnh hưởng trong nghệ thuật, triết học, âm nhạc, thể thao, giải trí, khoa học, kỹ thuật và phát minh. [ Đọc tiếp ]
Chiến tranh Pháp–Phổ (19 tháng 7 năm 1870 - 10 tháng 5 năm 1871) là một cuộc chiến giữa Pháp và Phổ. Phổ được hỗ trợ bởi Liên bang Bắc Đức và các bang miền Nam Đức như Baden, Württemberg và Bayern. Sức mạnh vượt trội của Phổ và Đức hiển hiện nhanh chóng, một phần bằng việc sử dụng hiệu quả vận chuyển bằng đường sắt và pháo binh tân tiến hiệu Krupp. Liên quân Đức-Phổ nhanh chóng giành được một loạt thắng lợi tại miền đông nước Pháp, mà đỉnh điểm là Trận Sedan, trận chiến mà Napoléon III và toàn bộ đạo quân dưới quyền bị bắt vào ngày 2 tháng 9. Tuy nhiên, cuộc chiến chưa chấm dứt: Đệ tam cộng hòa được tuyên bố thành lập ngày 4 tháng 9 tại Paris, và người Pháp tiếp tục kháng cự dưới sự chỉ huy của Chính phủ Vệ Quốc và sau đó là Adolphe Thiers. Trong vòng 5 tháng, quân đội Đức – Phổ đánh bại những đạo quân mới được tuyển mộ của Pháp trong một loạt trận chiến dọc miền Bắc nước Pháp. Thủ đô Paris của Pháp thất thủ ngày 28 tháng 1 năm 1871 sau một cuộc vây hãm kéo dài. Mười ngày trước đó, các tiểu quốc Đức đã tuyên bố hợp nhất dưới sự trị vì của Vua Phổ, thống nhất nước Đức thành Đế chế Đức. Hiệp ước Frankfurt được ký ngày 10 tháng 5 1871 chấm dứt chiến tranh, trong giai đoạn máu lửa của Công xã Paris năm 1871. [ Đọc tiếp ]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Currywurst_pommes_vw_autostadt_cylinder.jpg/300px-Currywurst_pommes_vw_autostadt_cylinder.jpg)
Volkswagen-Currywurst là một thương hiệu xúc xích được sản xuất bởi nhà sản xuất xe hơi Volkswagen từ năm 1973. Chúng được sản xuất tại nhà máy Wolfsburg của công ty và được bán tại các nhà hàng trong sáu nhà máy ở Đức. Currywurst cũng được bán bên ngoài tại các siêu thị và sân vận động bóng đá và tặng cho khách hàng Volkswagen. Xúc xích được xem là một thương hiệu của Volkswagen ("Volkswagen Original Part") và đã được trao số 199 398 500 A. Sản phẩm này được mô tả là sản phẩm được sản xuất nhiều nhất trong số các bộ phận kinh doanh của Volkswagen, khoảng 6,81 triệu xúc xích được sản xuất vào năm 2018. Trong nhiều năm gần đây, công ty đã sản xuất nhiều xúc xích hơn ô tô. Một phần nước xốt cà chua cũng được sản xuất và bán đi kèm với Currywurst. [ Đọc tiếp ]
Emmy Noether (23 tháng 3 năm 1882 – 14 tháng 4 năm 1935), là nhà toán học người Đức gốc Do Thái nổi tiếng vì những đóng góp nền tảng và đột phá trong lĩnh vực đại số trừu tượng và vật lý lý thuyết. Được Pavel Alexandrov, Albert Einstein, Jean Dieudonné, Hermann Weyl, Norbert Wiener và những người khác miêu tả là một trong những nhà nữ toán học quan trọng nhất trong lịch sử toán học, bà đã làm nên cuộc cách mạng trong lý thuyết vành, trường, và đại số trên một trường. Trong vật lý học, định lý Noether giải thích mối liên hệ sâu sắc giữa tính đối xứng và các định luật bảo toàn. Các công trình toán học của Noether được chia thành ba "kỷ nguyên" chính. Trong giai đoạn đầu (1908–1919), bà có những đóng góp quan trọng cho lý thuyết các bất biến đại số và trường số. Trong kỷ nguyên thứ hai (1920–1926), Noether phát triển lý thuyết iđêan trong vành giao hoán trở thành một công cụ mạnh với ứng dụng rộng rãi trên nhiều lĩnh vực. Trong kỷ nguyên thứ ba (1927–1935), bà công bố chủ yếu các công trình trong đại số không giao hoán và số siêu phức cũng như thống nhất lý thuyết biểu diễn nhóm với lý thuyết mô đun và iđêan. [ Đọc tiếp ]
- …mặc dù tham gia tích cực vào các âm mưu chống Hitler và chế độ quốc xã, nhưng trong phiên tòa xét xử mình, Thống chế Erwin von Witzleben lại chào kiểu Quốc Xã?
- …cầu thủ đội tuyển bóng đá Đức Jamal Musiala lớn lên chủ yếu tại Anh và từng đại diện cho Anh trong các cuộc thi đấu quốc tế ở cấp độ đội trẻ?
- …theo tuyên truyền của Đức Quốc Xã, người Do Thái đã phát động Thế chiến thứ hai?
- …Adolf Hitler không đích thân viết Mein Kampf mà đọc lại cho người khác chép?
Ảnh: Lauro Sirgado
Bang | Thủ phủ | Diện tích (km²) | Dân số(2) | ||
---|---|---|---|---|---|
1 | Baden-Württemberg | Stuttgart | 35.751,65 | 10.717.000 | |
2 | Bayern | München | 70.549,19 | 12.444.000 | |
3 | Berlin | (1) | 891,75 | 3.388.000 | |
4 | Brandenburg | Potsdam | 29.477,16 | 2.568.000 | |
5 | Bremen | Bremen(1) | 404,23 | 663.000 | |
6 | Hamburg | (1) | 755,16 | 1.735.000 | |
7 | Hessen | Wiesbaden | 21.114,72 | 6.098.000 | |
8 | Mecklenburg-Vorpommern | Schwerin | 23.174,17 | 1.720.000 | |
9 | Niedersachsen | Hannover | 47.618,24 | 8.001.000 | |
10 | Nordrhein-Westfalen | Düsseldorf | 34.042,52 | 18.075.000 | |
11 | Rheinland-Pfalz | Mainz | 19.847,39 | 4.061.000 | |
12 | Saarland | Saarbrücken | 2.568,65 | 1.056.000 | |
13 | Sachsen | Dresden | 18.414,82 | 4.296.000 | |
14 | Sachsen-Anhalt | Magdeburg | 20.445,26 | 2.494.000 | |
15 | Schleswig-Holstein | Kiel | 15.763,18 | 2.829.000 | |
16 | Thüringen | Erfurt | 16.172,14 | 2.355.000 | |
(1) Tiểu bang Berlin và Hamburg chỉ bao gồm thành phố cùng tên; Bremen cũng được xem là bang thành phố mặc dầu còn thành phố Bremerhaven cũng thuộc về bang Bremen. |
Adolf Hitler
Anne Frank
Bayern (lớp thiết giáp hạm)
Chiến dịch Barbarossa
Chiến dịch Blau
Chiến tranh Pháp–Phổ
Derfflinger (lớp tàu chiến-tuần dương)
Emmy Noether
Friedrich III, Hoàng đế Đức
Georg Cantor
Hiệp ước Xô-Đức
Kaiser (lớp thiết giáp hạm)
König (lớp thiết giáp hạm)
Martin Luther
Max Weber
Moltke (lớp tàu chiến-tuần dương)
Nassau (lớp thiết giáp hạm)
Schutzstaffel
SMS Baden (1915)
SMS Bayern (1915)
SMS Goeben
SMS Helgoland
SMS Kaiser (1911)
SMS König
SMS Kronprinz (1914)
SMS Moltke (1910)
SMS Oldenburg (1910)
SMS Ostfriesland
SMS Posen
SMS Rheinland
SMS Seydlitz
SMS Von der Tann
SMS Westfalen
Trận chiến nước Pháp
Trận Waterloo
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Together.png/100px-Together.png)
Cổng thông tin Đức hoan nghênh sự giúp đỡ, đóng góp của các bạn về nội dung lẫn giao diện. Các bạn có thể:
- Tham gia vào Dự án Đức.
- Sửa chữa và bổ sung cho tất cả các bài thuộc Dự án Đức trong Thể loại:Dự án Đức (trợ giúp).
- Nếu bạn muốn gợi ý nguồn sách báo cho một bài viết nào đó, hãy vào trang thảo luận của bài và liệt kê các nguồn đó ra bằng Bản mẫu:Ý tưởng tham khảo.
- Trước khi viết hay dịch bài mới, hãy kiểm tra xem bài đã tồn tại chưa bằng cách gõ tên bài vào khung sau rối ấn nút Tìm kiếm. Nếu chưa có bài, hãy bắt đầu viết trong trang nháp (trợ giúp).
- Các bài sơ khai đều nằm trong Thể loại:Bài sơ khai về Đức, bạn có thể thêm bản mẫu {{Sơ khai Đức}} vào các bài đó hoặc bổ sung nội dung.
- Phân loại độ quan trọng và chất lượng của các bài viết tại Thể loại:Bài chưa xếp loại chất lượng về Đức, Thể loại:Chưa xếp độ quan trọng về Đức
- Ngoài ra, bạn cũng có thể sửa đổi nhỏ về giao diện của chủ đề nếu có khả năng.