Bước tới nội dung

Bão Yagi (2024)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bão Yagi (Enteng)
Bão số 3 năm 2024
Bão cuồng phong dữ dội (Thang JMA)
Siêu bão cuồng phong cấp 5 (SSHWS/NWS)
Bão Yagi lúc đạt cường độ mạnh nhất trên Biển Đông vào ngày 6 tháng 9
Hình thành31 tháng 8 năm 2024 (2024-08-31)
TanĐang hoạt động
Sức gió mạnh nhấtDuy trì liên tục trong 10 phút:
195 km/h (120 mph)
Duy trì liên tục trong 1 phút:
260 km/h (160 mph)
Áp suất thấp nhất915 mbar (hPa); 27.02 inHg
Số người chết603+
Bị thương2,156+
Mất tích141+
Thiệt hại> $14 tỷ (USD 2024)
Vùng ảnh hưởngPhilippines, Trung Quốc, Hồng Kông, Ma Cao, Việt Nam, Lào, Thái Lan, Myanmar, Bangladesh, Ấn Độ
Một phần của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2024 Mùa bão Bắc Ấn Độ Dương 2024

Bão Yagi (được Việt Nam định danh là bão số 3, được phía Philippines đặt tên bão Enteng - tiếng Anh: Severe Tropical Storm Enteng, nguyên văn 'Bão nhiệt đới dữ dội Enteng') là một cơn bão nhiệt đới mạnh đã ảnh hưởng đến đảo Hải Nam và đang ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc Việt Nam. Đây là cơn bão thứ mười một được đặt tên và là siêu bão đầu tiên trong mùa bão hàng năm. Yagi xuất phát từ một vùng áp thấp hình thành vào ngày 30 tháng 8, cách khoảng 540 km (330 mi) về phía tây bắc của Palau. Vào ngày 1 tháng 9, hệ thống này được phân loại là một cơn bão nhiệt đới và cũng được Cục Khí tượng Nhật Bản đặt tên là bão Yagi. Sau khi đổ bộ vào Casiguran, Aurora vào lúc 13 giờ UTC+8 (06:00 giờ UTC) ngày 2 tháng 9, Yagi suy yếu khi di chuyển vào đất liền ở Luzon. Sau đó, nó đi vào Biển Đông và bắt đầu hợp nhất với một hệ thống tuần hoàn phụ ở phía tây vịnh Lingayen, khi đó các vùng đối lưu sâu bắt đầu xoáy và phát triển các dải mây đối lưu kéo dài về phía tây và phía nam. Vào ngày 5 tháng 9, Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp đã tăng cấp Yagi lên thành siêu bão; tuy nhiên, sau đó Yagi suy yếu do trải qua quá trình thay thế mắt bão. Cuối ngày hôm đó, Yagi đã quay trở lại trạng thái siêu bão sau khi hoàn thành chu kỳ.

Trong công tác chuẩn bị ứng phó với Bão Yagi, các trường học trên toàn tỉnh Hải Nam đã đóng cửa vào ngày 5 tháng 9, các hoạt động giao thông vận tải và vận chuyển địa phương bị đình chỉ vào một ngày sau đó. Đài Khí tượng Hải Nam dự báo Yagi có thể là cơn bão mạnh nhất tấn công đảo kể từ bão Rammasun vào năm 2014; đồng thời, sự kết hợp giữa Yagi và gió mùa tây nam đã gây ra mưa lớn ở các khu vực phía bắc và nam của Luzon, dẫn đến lũ quét trên diện rộng tại nhiều nơi. Cơn bão đã khiến ít nhất 603 người chết, 2.156 người bị thương và 141 người mất tích, dẫn đến tổng thiệt hại 14 tỷ USD ở tám quốc gia và vùng lãnh thổ.Sau đó là áp thấp sâu BOB 05

Lịch sử khí tượng

[sửa | sửa mã nguồn]
Biểu đồ thể hiện đường đi và cường độ của bão theo thang Saffir-Simpson
Chú thích biểu đồ
     Áp thấp nhiệt đới (≤38 mph, ≤62 km/h)
     Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
     Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
     Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
     Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
     Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
     Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
     Không rõ
Kiểu bão
▲ Xoáy thuận ngoài nhiệt đới / Vùng áp thấp / Nhiễu động nhiệt đới / Áp thấp gió mùa

Nguồn gốc của Bão Yagi có thể quay ngược về ngày 30 tháng 8, khi Cục Khí tượng Nhật Bản (JMA) báo cáo rằng một vùng áp thấp đã hình thành cách khoảng 540 km (330 mi) về phía tây bắc của Palau.[1][2] Khu vực áp thấp rộng này bắt đầu tổ chức và phát triển thành một áp thấp nhiệt đới vào ngày 31 tháng 8.[3] Hoạt động đối lưu sâu trở nên tập trung xung quanh một trung tâm tuần hoàn, nằm trong một môi trường thuận lợi với dòng ra mạnh về phía xích đạo và cực, cùng với nhiệt độ bề mặt biển ấm từ 29–30 °C (84–86 °F).[4] Vào ngày 1 tháng 9, Cục Quản lý Thiên văn, Địa vật lý và Khí quyển Philippines tuyên bố hệ thống này là một áp thấp nhiệt đới và đặt tên nó là Enteng, do nó hình thành trong Khu vực Quản lí của Philippines.[5] Vào lúc 03:00 UTC ngày hôm đó, Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp Hoa Kỳ (JTWC) đã ban hành cảnh báo về việc hình thành một cơn bão nhiệt đới do trung tâm tuần hoàn mức thấp của nó trở nên rõ ràng với các dải mây hình thành ở các góc phần tư phía bắc.[6] Vài giờ sau, hệ thống này được phân loại là áp thấp nhiệt đới 12W, với trung tâm tuần hoàn mức thấp nhanh chóng củng cố, một vùng mây dày đặc ở trung tâm, với các dải đối lưu sâu ở bán kính phía tây; sau đó nó mạnh lên thành bão nhiệt đới và được JMA đặt tên là Yagi.[7][8]

Yagi sau đó chuyển hướng tây bắc dọc theo rìa phía tây nam của áp cao cận nhiệt đới mức trung,[9] khiến các dải đối lưu của nó bị cắt về phía bắc và để lộ trung tâm tuần hoàn mức thấp.[10] Khi hệ thống di chuyển dọc theo bờ biển đảo Luzon, các đỉnh mây lạnh hơn trong trung tâm tiếp tục mở rộng,[11] và vào lúc 06:00 UTC ngày 2 tháng 9, bão đổ bộ vào Casiguran, Aurora. Trong sáu giờ tiếp theo, Yagi di chuyển sâu hơn vào Luzon và suy yếu khi tương tác với đất liền.[12] Vào lúc 04:00 ngày 3 tháng 9 (21:00 UTC ngày 2 tháng 9), nó đi vào Biển Đông và bắt đầu hợp nhất với một hệ thống tuần hoàn phụ ở phía tây vịnh Lingayen, với các dải đối lưu sâu của Yagi bắt đầu xoáy và phát triển các dải mây đối lưu mở rộng về phía tây và nam. Vào khoảng 06:00 UTC ngày 3 tháng 9, JMA báo cáo rằng Yagi đã mạnh lên thành bão nhiệt đới dữ dội nhờ vào nhiệt độ bề mặt biển ấm và nhiệt lượng đại dương cao. Sáng sớm hôm sau, cả JMA và JTWC đều tăng cấp bão lên thành bão cấp 2 khi có mắt bão bắt đầu hình thành trên ảnh vệ tinh, và Yagi bắt đầu di chuyển về phía Tây-Tây Bắc dọc theo rìa phía tây nam của áp cao cận nhiệt đới mức trung, với một mắt bão nhỏ gọn phát triển khi bão trải qua quá trình mạnh lên nhanh chóng.

Bão Yagi đổ bộ vào Hải Nam vào ngày 6 tháng 9

Vào ngày 5 tháng 9, JTWC tăng cấp hệ thống lên thành siêu bão với sức gió duy trì trong một phút tối đa 260 km/h (160 mph) – biến nó thành siêu bão cấp 5 tương đương, trở thành cơn bão thứ tư như vậy ở Biển Đông, sau Pamela năm 1954, Rammasun năm 2014 và Rai năm 2021 – với mắt bão sắc nét có đường kính 17,3 dặm (27,8 km).[13] Trong khi đó, JMA nâng cấp Yagi lên thành cơn bão dữ dội, ước tính nó đạt đỉnh cường độ với áp suất trung tâm tối thiểu là 915 mb (27,0 inHg) và sức gió duy trì trong 10 phút tối đa 195 km/h (120 mph). Tuy nhiên, sáng hôm đó, Yagi suy yếu nhẹ khi trải qua quá trình thay thế mắt bão, trước khi mạnh lên nhẹ sau đó[14] và đổ bộ gần Văn XươngHải Nam vào khoảng 16:20 CST vào ngày 6 tháng 9.[15] Vào ngày 7 tháng 9, Yagi đổ bộ vào Hải PhòngQuảng Ninh, Việt Nam,[16] sau đó yếu đi,[17] trở thành một áp thấp nhiệt đới vào ngày 8 tháng 9.[18] Những tàn dư của Yagi bắt đầu di chuyển về phía Bắc Ấn Độ Dương,[19] góp phần hình thành nên một vùng áp thấp sâu vào ngày 14 tháng 9.[20]

Công tác phòng tránh bão

[sửa | sửa mã nguồn]

Philippines

[sửa | sửa mã nguồn]

Khi Cục Quản lý Thiên văn, Địa vật lý và Khí quyển Philippines (PAGASA) bắt đầu theo dõi Yagi (được gọi là "Enteng" ở Philippines) dưới dạng một áp thấp nhiệt đới vào ngày 1 tháng 9, Tín hiệu Gió Bão Số 1 đã được đưa ra cho Đông Visayas; một số khu vực của vùng Bicol; các khu vực phía đông của CagayanIsabela; các khu vực phía nam của QuirinoNueva Vizcaya; và phía bắc của Quezon.[21] Ngay sau khi Yagi trở thành một cơn bão nhiệt đới, PAGASA đã nâng mức Tín hiệu Số 2 cho khu vực đông bắc của Camarines Sur; toàn bộ tỉnh Abra; Apayao; quần đảo Babuyan; Cagayan; Ilocos Norte; Ifugao; Isabela; Kalinga; tỉnh Mountain; quần đảo Polillo; và Quirino, cùng với các khu vực phía bắc của Aurora; Camarines Norte; Ilocos Sur; và Nueva Vizcaya. Cơ quan này cũng bổ sung thêm Benguet; La Union; Nueva Ecija; Rizal; Laguna; Marinduque, một số khu vực của Batangas; Bulacan; Pampanga; và Pangasinan, cũng như Metro Manila vào Tín hiệu Số 1 do gió mạnh và mưa lớn do bão gây ra.[22] Đến ngày 4 tháng 9, hầu hết các tín hiệu cảnh báo bão đã được hạ xuống bởi PAGASA khi bão rời khỏi Khu vực Quản lí của Philippines.

Lớp học tại Metro Manila và nhiều tỉnh khắp LuzonVisayas đã bị đình chỉ vào ngày 2 và 3 tháng 9.[23][24] Nhiều chuyến bay nội địa đến Bicol, Cagayan Valley, Mimaropa, Visayas và bán đảo Zamboanga cũng bị hủy tại Sân bay Quốc tế Ninoy Aquino, trong khi các hoạt động tại sáu sân bay khu vực bị đình chỉ.[25] Các cuộc sơ tán cưỡng chế đã được ra lệnh ở Naga, Camarines Sur. Một khuyến cáo sơ tán cũng đã được đưa ra đối với sông Marikina sau khi mực nước đạt 16 mét.[26] Các hoạt động cứu hộ cho tàu MT Terranova, đã chìm ở Vịnh Manila và gây ra tràn dầu trong cơn bão Maemi (được gọi là Carina ở địa phương) vào tháng 7, cũng bị đình chỉ.[27] Giải Vô địch Bóng chuyền Premier đã hoãn trận chung kết của Giải Reinforced Conference 2024, ban đầu dự kiến vào ngày 2 tháng 9.[28] Hệ thống Bảo hiểm Dịch vụ Chính phủ đã chuẩn bị các chương trình vay khẩn cấp cho những cá nhân bị ảnh hưởng bởi thiên tai.[29]

Trung Quốc

[sửa | sửa mã nguồn]

Hồng Kông

[sửa | sửa mã nguồn]
Thông báo hủy chuyến tàu của TurboJET do Yagi

Vào ngày 3 tháng 9, Đài Quan sát Hồng Kông đã ban hành Tín hiệu Cảnh báo Số 1 khi Yagi tiếp cận thành phố.[30] Ngày hôm sau, Tín hiệu Gió Mạnh Số 3 đã được nâng lên, và sáu chuyến bay của HK Express đã được điều chỉnh lại.[31] Tín hiệu Số 8 Gió Đông Bắc hoặc Bão đã được nâng lên vào ngày 5 tháng 9. Giao dịch và thanh toán bù trừ trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông bị đình chỉ vào ngày 6 tháng 9, với phiên giao dịch buổi sáng bị hủy.[32] Cầu Hồng Kông – Chu Hải – Ma Cao cũng bị đóng cửa giao thông.[33]

Đại lục

[sửa | sửa mã nguồn]

Để chuẩn bị cho Yagi, các trường học trên toàn tỉnh Hải Nam đã đóng cửa vào ngày 5 tháng 9 và các hoạt động vận chuyển và hàng hải địa phương bị đình chỉ vào ngày hôm sau. Cơn bão dự kiến sẽ đổ bộ gần Qionghai. Dịch vụ Khí tượng Hải Nam dự đoán Yagi có thể là cơn bão mạnh nhất tấn công đảo này kể từ bão Rammasun năm 2014.[34] Tại tỉnh Quảng Đông, tất cả các điểm tham quan ven biển và các hoạt động đã bị hủy bỏ cùng với các chuyến bay tại sân bay Zhuhai Jinwan. Hơn 400.000 người đã được sơ tán.[35]

Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão Yagi dự kiến sẽ đổ bộ vào Việt Nam giữa các khu vực Quảng NinhHải Phòng.[36] Để đối phó, chính quyền Việt Nam đã khuyến cáo ngư dân không nên đánh bắt cá ở các vùng biển nguy hiểm, tổ chức các hoạt động ngoài trời và đề nghị tăng cường bảo vệ nhà cửa, kiểm tra đê điều, đặc biệt là tại các điểm mà bão sẽ đổ bộ.[37] Một số tỉnh và thành phố như Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang,[38] Nam Định,[39] Thái Bình,[40] Hà Nội, Hà Nam, Phú Thọ, Ninh BìnhThanh Hóa [41] cũng yêu cầu học sinh nghỉ học để tránh bão.[41][42] Nhiều trường đại học, cao đẳng và học viện đã đình chỉ lớp học. Ngoài ra, các sân bay bao gồm Nội Bài (Hà Nội), Cát Bi (Hải Phòng), Vân Đồn (Quảng Ninh) và Thọ Xuân (Thanh Hóa) được yêu cầu tạm dừng hoạt động vào ngày 7 tháng 9 trong các khoảng thời gian cụ thể.[43] Một số phương tiện truyền thông địa phương đã gợi ý cư dân sử dụng Google Maps để theo dõi đường đi của bão và cập nhật tình hình.[36]

Vào sáng ngày 6 tháng 9, một ngày trước khi bão chính thức đổ bộ vào Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ban hành chỉ thị khẩn cấp tới nhiều tỉnh, thành phố và các bộ trưởng liên quan, yêu cầu họ hành động kịp thời để ứng phó và giảm thiểu thiệt hại do bão gây ra.[44] Các dịch vụ tàu phà giữa đất liền và Phú Quốc cũng bị đình chỉ từ ngày 6 tháng 9.[45] Bộ Công Thương đã chỉ đạo các cơ quan địa phương dự trữ hàng hóa thiết yếu cho 5 đến 10 ngày.[46] Mười hai tuyến đường sắt trong hệ thống đường sắt Bắc-Nam đã bị đình chỉ.[47] Trong khi đó, từ 11 giờ sáng cùng ngày, chính quyền Quảng Ninh, Hải PhòngNghệ An đã ban hành lệnh cấm biển.[48][49]

Những nơi khác

[sửa | sửa mã nguồn]

Cảnh báo mưa lớn và lũ lụt đã được ban hành ở Lào, Campuchia và Thái Lan.[50][51][52] Lượng mưa cũng được dự kiến ​​sẽ ảnh hưởng đến một số khu vực của Myanmar giáp với Lào và Thái Lan.[53] Một cảnh báo lũ lụt đã được Ủy hội sông Mê Công ban hành tại Luang Prabang vào ngày 12 tháng 9.[54] Cảnh báo lũ lụt cũng đã được ban hành vào ngày 14 tháng 9 tại Viêng Chăn, Nong KhaiChiang Khan.[55]

Tác động và thiệt hại

[sửa | sửa mã nguồn]

Philippines

[sửa | sửa mã nguồn]
Bão Yagi đi qua vùng đất liền Philippines (ngày 1 tháng 9)

Cơn bão Yagi, kết hợp với tác động của gió mùa Tây Nam, đã khiến 20 người thiệt mạng và 26 người mất tích.[56] Bão Yagi đã dẫn đến lũ lụt tại Metro Manila và các tỉnh Bulacan, Camarines Norte, Camarines Sur, Cavite, Laguna, Northern Samar, Pangasinan, và Rizal.[57] Tại Vịnh Manila, nhiều tàu đã mắc cạn ngoài khơi Navotas, trong khi hai tàu khác va chạm, gây ra hỏa hoạn trên một trong số đó.[58] Một sà lan cũng bị mắc cạn tại Rosario, Cavite.[59] Tổng thống Bongbong Marcos đã tiến hành thị sát trên không các khu vực đập La Mesa, MarikinaAntipolo,[60] thông báo rằng hơn 16 triệu PHP (tương đương 324.873,1 USD) đã được phân bổ cho các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tại Metro Manila, CalabarzonBulacan, khoảng 28.000 người đã phải sống trong tình trạng mất điện.[61]

Một tình trạng khẩn cấp đã được tuyên bố tại Camarines Sur, thành phố NagaAllen, Northern Samar do lũ lụt gây ra bởi bão Yagi.[62] Hội đồng Quản lý và Giảm thiểu Nguy cơ Thiên tai Quốc gia (NDRRMC) báo cáo rằng cơn bão đã ảnh hưởng đến 1.720.568 người và làm 88.077 người phải sơ tán.[63] Tổng thiệt hại ước tính lên tới 583,6 triệu PHP (tương đương 11,85 triệu USD), bao gồm 360 triệu PHP (7,31 triệu USD) thiệt hại trong nông nghiệp và 223,6 triệu PHP (4,54 triệu USD) thiệt hại về hạ tầng.[64] Cơn bão cũng khiến 9 người thiệt mạng tại Rizal, làm gần 3.400 hành khách mắc kẹt trên toàn quốc, ảnh hưởng đến 589 ngôi nhà (trong đó 51 ngôi nhà bị phá hủy),[65] gây mất điện tại 28 thành phố và thị trấn, và làm tắc nghẽn 115 tuyến đường trong khi 29 cây cầu không thể sử dụng được.[66]

Bộ Nông nghiệp ước tính rằng bão Yagi đã tác động đến 13.623 ha đất nông nghiệp. Bộ Phúc lợi Xã hội và Phát triển báo cáo rằng các gói cứu trợ và hỗ trợ trị giá 700 triệu PHP (14,21 triệu USD) đã được phân phát cho các gia đình bị ảnh hưởng.[67] Mặc dù Yagi đã rời khỏi Khu vực Quản lí của Philippines, tác động của nó vẫn gây mưa tại khu vực Bắc Luzon.[68]

Hồng Kông và Ma Cao

[sửa | sửa mã nguồn]

Tại Hồng Kông, Yagi đã làm chín người bị thương[69] và khiến 270 người phải di tản.[70][71] Có 79 báo cáo về cây đổ.[72][73] Một vòi rồng nước đã được báo cáo ở vùng biển phía đông của lãnh thổ vào ngày 6 tháng 9.[74] Hai người bị thương và mười người khác phải di tán ở Ma Cao.[75]

Trung Quốc đại lục

[sửa | sửa mã nguồn]
Đường phố Hải Khẩu trước và sau Yagi

Cơn bão Yagi đã đổ bộ vào trấn Ông Điền, thuộc thành phố Văn Xương, Hải Nam vào thời điểm 16:20 ngày 6 tháng 9 (giờ địa phương UTC+8) với sức gió duy trì ước tính đạt 225 km/h (trên cấp 17), theo tin từ Đài Khí tượng Hải Nam. Gió giật tính đến ngày 6 tháng 9 cao nhất trên đảo chính ghi nhận là 240 km/h (trên cấp 17) tại Long Lâu cũng thuộc Văn Xương, nằm ở phía Nam nơi đổ bộ. Gió giật mạnh phổ biến từ cấp 11 đến cấp 15 ghi nhận tại nhiều nơi ở phía Bắc đảo Hải Nam.[76] Đây là cơn bão đầu tiên đổ bộ vào đảo Hải Nam với sức gió từ cấp 12 trở lên kể từ khi sau bão Sarika đổ bộ vào đảo này năm 2016.[77]

Tại tỉnh Hải Nam, tình trạng mất điện và nhiều cây cối bị đổ đã được báo cáo sau khi cơn bão đổ bộ.[78]

Ít nhất 4 người tử vong và 95 người bị thương.[79]

Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]
Bão Yagi đổ bộ vào Hải Phòng và Quảng Ninh vào ngày 7 tháng 9

Trước khi bão Yagi đổ bộ vào đất liền, cơn bão đã khiến một người chết và làm bật gốc nhiều cây xanh ở Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 4 tháng 9.[80] Một số mái nhà bị thổi bay cùng với một số cột điện bị đổ ngã ở tỉnh Bình Dương, gây mất điện ở một số khu vực vào ngày 4 tháng 9.[81] Cơn bão Yagi đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng tại Việt Nam từ ngày 6-7 tháng 9 năm 2024. Vào ngày 6 tháng 9, cơn bão đã nhổ bật gốc cây, mái nhà và biển báo trên khắp cả nước, khiến ba người chết và bảy người bị thương.[82][83] Riêng tại Hà Nội chiều ngày 6 tháng 9, 1 người thiệt mạng và 2 người bị thương vong do cây đè trúng người.[84][85]

Bão Yagi đổ bộ vào Quảng Ninh vào khoảng 14:00 (theo giờ Việt Nam) ngày 7 tháng 9 năm 2024 với sức gió mạnh cấp 13-14.[86][87] Tại Quảng Ninh, Bãi Cháy đã ghi nhận gió mạnh cấp 14 giật cấp 17, Cửa Ông ghi nhận gió cấp 12 giật cấp 14.[88] Phù Liễn và Cát Hải (thuộc thành phố Hải Phòng) có gió mạnh cấp 11 giật cấp 14.[89] Với những tỉnh thành không giáp biển, Hải Dương có gió mạnh cấp 12 giật cấp 13, Hưng Yên và Bắc Giang có nơi có gió cấp 8-9 giật cấp 11.[89] Ngoài ra, tại Thái Bình có nơi ghi nhận gió cấp 9, giật cấp 10-12 (ven biển Ba Lạt gió giật cấp 12).[90] Hoàn lưu cơn bão gây ra một đợt mưa lớn trên diện rộng ở khu vực Bắc Bộ và Thanh Hoá với lượng mưa phổ biến từ 07:00 ngày 7 tháng 9 đến 07:00 ngày 12 tháng 9 (giờ Việt Nam) phổ biến 250-450 mm,có nơi cao hơn 550 mm góp phần khiến cho lượng mưa trong 10 ngày đầu tháng 9 tại 83 trong tổng số 84 trạm đo vượt trung bình hàng năm từ 4 đến 6 lần.[91] Tại thành phố Yên Bái ghi nhận lượng mưa 200 mm chỉ trong 2 giờ đồng hồ.[91] Sáng ngày 15 tháng 9, tại Hội nghị Thường trực Chính phủ đã nhận định đây là cơn bão mạnh nhất trong 70 năm qua trên đất liền Việt Nam, thời gian lưu bão dài, mưa lũ lớn trên diện rộng đã gây ra thiệt hại lớn về người và tài sản.[92]

Cây đổ ở Hà Nội

Lượng mưa lớn kéo dài đã gây ngập lụt nhiều vùng trũng tại các tỉnh Bắc Bộ, làm tăng nguy cơ lũ quét và sạt lở đất ở các khu vực đồi núi. Các tuyến đường giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng, với hơn 110 chuyến bay bị hủy và hàng nghìn phương tiện không thể di chuyển do đường ngập lụt.[93] Ở Phú Thọ, cầu Phong Châu đã sập vào khoảng 10 giờ sáng ngày 9 tháng 9 năm 2024, khiến 13 người, 10 ôtô và 2 xe máy rơi xuống phía dưới dòng sông Hồng.[94]

Tổng cộng, hơn 37.000 người đã phải sơ tán khỏi các vùng ven biển để tránh những thiệt hại lớn hơn. Nhiều tàu thuyền đã bị đánh chìm hoặc bị hư hại nghiêm trọng, gây tổn thất lớn về tài sản. Trong lĩnh vực nông nghiệp, bão làm mất trắng nhiều diện tích lúa và hoa màu, ước tính thiệt hại có thể lên đến hàng trăm tỷ Việt Nam đồng.[85]

Về thương vong, tổng cộng có 254 người chết cho bão và mưa lũ sau bão tính đến ngày 12 tháng 9.

Thiệt hại do bão và mưa lũ sau bão

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo thống kê và nhận định của Chính phủ Việt Nam, cụ thể là trong nghị quyết số 143, thiệt hại về tài sản do bão số 3 gây ra tại Việt Nam là trên 50.000 tỷ đồng (trên 2 tỷ USD), tốc độ tăng trưởng GDP cả nước có thể giảm 0,15 % so với kịch bản dự báo, tốc độ tăng trưởng của nhiều tỉnh thành phía Bắc như Quảng Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai có thể giảm trên 0,5%.[95] Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định thiệt hại tài sản có thể lên tới 2,5 tỷ USD (trên 60.000 tỷ đồng).[96]

Về thương vong do bão, tính tới ngày 17 tháng 9 có ít nhất 291 người chết.[97]

Thương vong do bão Yagi (bão số 3) và mưa lũ sau bão tính đến 17:00 (UTC+07, giờ Việt Nam) ngày 15 tháng 9 năm 2024 tại Việt Nam[97]
Tỉnh thành Người chết Mất tích Bị thương
Cao Bằng 55 2 16
Lào Cai 124 26 84
Yên Bái 53 1 36
Quảng Ninh 25 0 1609
Hải Phòng 2 0 65
Hải Dương 1 0 5
Hà Nội 1 0 10
Hòa Bình 7 0 2
Lạng Sơn 3 0 10
Bắc Giang 2 0 12
Tuyên Quang 5 0 0
Hà Giang 1 1 1
Lai Châu 1 0 0
Phú Thọ 4 7 7
Bắc Ninh 0 0 52
Bắc Kạn 0 0 4
Vĩnh Phúc 2 0 2
Thanh Hóa 1 0 2
Thái Nguyên 4 0 0
Hưng Yên 0 0 4
Sơn La 0 1 0
Tổng số 291 38 1922
Nguồn số liệu: Cục Quản lí Đê điều và Phòng chống Thiên tai
Tỉnh thành Thiệt hại sơ bộ

(tỷ đồng)

Nguồn
Quảng Ninh 23.770 [98]
Hải Phòng 10.829,6 [99]
Hà Nội chưa có báo cáo
Thái Bình 2.000 [100]
Hải Dương 1.500 [101]
Nam Định 564 [102]
Hà Nam 468 [103]
Vĩnh Phúc 177 [104]
Hưng Yên 150 [105]
Bắc Ninh 1.000 [106]
Hoà Bình 200 [107]
Thái Nguyên 600 [108]
Bắc Giang 340 [109]
Tuyên Quang 100 [110]
Hà Giang 140 [111]
Lào Cai 5.650 [112]
Yên Bái 4.635 [113]
Lạng Sơn 900 [114]
Sơn La 149,4 [115]
Phú Thọ 250 [116]
Cao Bằng 125 [117]
Bắc Kạn 188 [117]
Thanh Hoá 305 [118]
Tổng số 54.031 tỷ đồng

(2,2 tỷ USD)

Yagi mang theo lượng mưa lớn, gây ra lũ lụt ở tỉnh Luang Namtha, Lào, làm một người thiệt mạng và buộc phải đóng cửa Sân bay Luang Namtha.[119] Ba trăm người đã được sơ tán khỏi 17 ngôi làng trên khắp tỉnh.[120] Lũ lụt cũng xảy ra ở các tỉnh Luang Prabang, OudomxayBokeo.[55]

Thái Lan, 42 người thiệt mạng; trong đó, 36 người ở tỉnh Chiang Rai[121] và sáu người ở tỉnh Chiang Mai.[122]

Tại Myanmar, tàn dư của cơn bão Yagi đã gây ra lũ lụt và lở đất trên diện rộng, khiến 437 người thiệt mạng và hàng trăm người khác mất tích; người dân địa phương đã báo cáo thêm hàng trăm trường hợp tử vong nhưng vẫn chưa được xác nhận.[123]

Hệ quả

[sửa | sửa mã nguồn]

Philippines

[sửa | sửa mã nguồn]

Tổng thống Bongbong Marcos đã tiến hành kiểm tra trên không Đập La Mesa, MarikinaAntipolo,[124] thông báo rằng hơn 16 triệu peso (324.873,1 đô la Mỹ) tiền viện trợ nhân đạo đã được phân bổ cho các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.[125]

Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]

Để ứng phó với những tác động nghiêm trọng của cơn bão Yagi, Hoa Kỳ đã cam kết viện trợ nhân đạo ngay lập tức 1 triệu đô la Mỹ,[126] trong khi chính phủ Úc phân bổ 3 triệu đô la Úc (2 triệu đô la Mỹ) cho viện trợ khẩn cấp và các dịch vụ quan trọng.[127]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Warning and Summary 301800 (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 30 tháng 8 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 30 tháng 8 năm 2024.
  2. ^ Product type not specified.. Joint Typhoon Warning Center. 31 tháng 8 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2024.
  3. ^ Warning and Summary 310000 (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 31 tháng 8 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2024.
  4. ^ Product type not specified.. Joint Typhoon Warning Center. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2024.
  5. ^ “#1 for Tropical Depression” (PDF). PAGASA. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2024.
  6. ^ “Tropical Cyclone Formation Alert (Invest 92W)”. Joint Typhoon Warning Center. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2024.
  7. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Depression 12W (Yagi) Warning No. 1”. Joint Typhoon Warning Center. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2024.
  8. ^ Prognostic Reasoning No. 3 for TS Yagi (2411) (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  9. ^ Prognostic Reasoning No. 3 for TS Yagi (2411) (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 1 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  10. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Storm 12W (Yagi) Warning No. 3”. Joint Typhoon Warning Center. 2 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  11. ^ Salcedo, Mary Joy (2 tháng 9 năm 2024). “Bagyong Enteng, nag-landfall na sa vicinity ng Casiguran, Aurora”. Balita (bằng tiếng Filipino). Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  12. ^ “#14 for Tropical Storm” (PDF). PAGASA. 2 tháng 9 năm 2024. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  13. ^ “Prognostic Reasoning for Typhoon 12W (Yagi) Warning No. 15”. Joint Typhoon Warning Center. 5 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2024.
  14. ^ “Prognostic Reasoning for Typhoon 12W (Yagi) Warning No. 16”. Joint Typhoon Warning Center. 5 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2024.
  15. ^ Chen, Bowen (6 tháng 9 năm 2024). “Super Typhoon Yagi makes landfall in Hainan”. China Daily. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  16. ^ “Super Typhoon Yagi Makes Landfall In Northern Vietnam: State Media”. AFP. Barron's. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  17. ^ Prognostic Reasoning No. 28 for STS Yagi (2411) (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 7 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  18. ^ Warning and Summary 086000 (Bản báo cáo). Tokyo, Japan: Japan Meteorological Agency. 8 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  19. ^ “Remnants of cyclone may merge with storm in Bay of Bengal”. 10 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
  20. ^ Tropical Weather Outlook (PDF) (Bản báo cáo). New Delhi, India: India Meteorological Department. 14 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2024.
  21. ^ “Tropical Depression Enteng intensifies”. The Manila Times. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  22. ^ 'Enteng' maintains strength, Signal no. 2 up over parts of Luzon”. Rappler. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  23. ^ “#WalangPasok: Class suspensions on Tuesday, September 3”. ABS-CBN. 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  24. ^ “#WalangPasok: Class suspensions for Monday, Sept. 2, due to Tropical Depression Enteng”. ABS-CBN. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  25. ^ “Canceled flights due to Tropical Storm Enteng”. Rappler. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  26. ^ “Marikina River on 2nd alarm as water level rises due to Enteng rains”. GMA News. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  27. ^ “Oil siphoning from Terra Nova stopped due to Enteng”. The Philippine Star. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  28. ^ “PVL Finals moved to Wednesday, September 4, due to Enteng”. ABS-CBN. 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  29. ^ Lorenz Tanjoco (3 tháng 9 năm 2024). “GSIS, tiniyak ang tulong sa mga miyembro nito na biktima ng bagyong Enteng”. Radyo Pilipinas (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  30. ^ “Hong Kong issues T1 warning as Severe Tropical Storm Yagi moves closer”. South China Morning Post. 3 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  31. ^ “HK Express reschedules 6 flights with T3 alert in force at least until noon”. South China Morning Post (bằng tiếng Anh). 4 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  32. ^ “Hong Kong T8 signal over Super Typhoon Yagi to remain in force until at least Friday noon”. South China Morning Post (bằng tiếng Anh). 5 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  33. ^ “Super Typhoon Yagi headed for southern China after deadly pass through Philippines”. France 24 (bằng tiếng Anh). 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  34. ^ “Work suspended, fishing boats recalled as south China braces for Typhoon Yagi”. China Daily. 5 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2024.
  35. ^ “China evacuates 400,000 ahead of super typhoon Yagi”. BBC (bằng tiếng Anh). 6 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  36. ^ a b “Sử dụng Google Maps cập nhật tình trạng và hướng đi bão Yagi”. Công Luận. 6 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  37. ^ “Huy động hơn 400 nghìn chiến sĩ và tàu thuyền, trực thăng ứng phó với bão Yagi”. vietnamnet. 4 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  38. ^ Hà, Quân; Chí, Tuệ (5 tháng 9 năm 2024). “Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang cho học sinh nghỉ học tránh siêu bão Yagi”. Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  39. ^ Minh, Thuận. “Học sinh, sinh viên toàn tỉnh nghỉ học từ ngày 6-9 đến khi bão tan” (6 September 2024). Nam Định. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  40. ^ Trần, Anh (6 tháng 9 năm 2024). “Thái Bình cho học sinh nghỉ học 2 ngày để tránh bão Yagi”. Công Luận. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  41. ^ a b Minh, Trang (6 tháng 9 năm 2024). “9 tỉnh, thành phố cho học sinh nghỉ học tránh bão”. Pháp luật Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  42. ^ Kim, Nhung (6 tháng 9 năm 2024). “Nhiều trường đại học hoãn nhập học, cho sinh viên nghỉ tránh bão Yagi”. VTC News. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  43. ^ Mai, Hà (5 tháng 9 năm 2024). “Tạm đóng cửa 4 sân bay tránh siêu bão Yagi, hơn 300 chuyến bay bị ảnh hưởng”. Thanh Niên. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  44. ^ “Thủ tướng chỉ đạo khẩn ứng phó Siêu bão số 3 (Yagi)”. Government of Vietnam. 6 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  45. ^ Châu, Anh (6 tháng 9 năm 2024). “Ảnh hưởng của bão Yagi, tàu phà đến TP Phú Quốc tạm ngừng hoạt động”. Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  46. ^ Lê, Thúy (6 tháng 9 năm 2024). “Bộ Công Thương thông tin nóng về nguồn hàng dự trữ để ứng phó siêu bão Yagi”. Người Lao Động. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  47. ^ Tuấn, Phùng (6 tháng 9 năm 2024). “Đường sắt dừng chạy 12 đoàn tàu để tránh bão Yagi”. Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  48. ^ Minh, Chiến; Trọng, Đức (6 tháng 9 năm 2024). “Quảng Ninh, Hải Phòng cấm biển từ 11 giờ hôm nay 6-9 để phòng chống siêu bão Yagi”. Người Lao Động. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  49. ^ Hoa, Lê (6 tháng 9 năm 2024). “Nghệ An: Hoãn cuộc họp không cấp bách để ứng phó với bão số 3”. People's Army Newspaper. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  50. ^ “Tropical storm Yagi expected to bring heavy rainfall”. Lao News Agency. 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  51. ^ 'Super typhoon' Yagi brings heavy rains to parts of Cambodia”. Khmer Times. 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  52. ^ “Heavy downpours continue in North, Northeast Thailand”. Bangkok Post. 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  53. ^ Flash Update: No. 03 - Tropical Cyclone YAGI & Southwest Monsoon, Cambodia, Lao PDR, Myanmar, Philippines, Thailand, and Viet Nam - 6 September 2024. ASEAN Coordinating Centre for Humanitarian Assistance (Bản báo cáo). ReliefWeb. 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  54. ^ “Millions in Southeast Asia struggle with floods, power cuts as Typhoon Yagi death toll passes 200”. France 24. 12 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
  55. ^ a b “Critical Flood Warnings in Northern Laos: Relief Teams Mobilize, Donations Needed”. The Laotian Times. 12 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
  56. ^ News, SHERYLIN UNTALAN, GMA Integrated (7 tháng 9 năm 2024). “Enteng death toll now at 20; 26 still missing -NDRRMC”. GMA News Online (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  57. ^ Multiple sources:
  58. ^ “Amid storm, Coast Guard rescues crew after fire breaks out on ship in Manila Bay”. Rappler. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  59. ^ “Carrier barge strikes pier in Rosario, Cavite amid bad weather”. Manila Bulletin. 2 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 3 tháng 9 năm 2024.
  60. ^ “PBBM mobilizes gov't to aid Enteng victims”. Presidential Communications Group. 3 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  61. ^ “Meralco: 28,000 customers without power due to 'Enteng'. ABS-CBN. 2 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2024.
  62. ^ Multiple sources:
  63. ^ “Death toll from Enteng climbs to 15”. Rappler. 4 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  64. ^ 'Enteng' death toll now at 16, with 17 still missing - NDRRMC (Bản báo cáo). ABS-CBN. 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  65. ^ SitRep No. 05 for the Combined Effects of Southwest Monsoon and TC ENTENG (2024) (PDF) (Bản báo cáo). National Disaster Risk Reduction and Management Council. 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  66. ^ “Body found after Antipolo house swept away by floods”. GMA News. 3 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 3 tháng 9 năm 2024.
  67. ^ “Naipamahaging tulong ng DSWD sa mga apektado ng bagyong Enteng at habagat, halos ₱70-M na”. Radyo Pilipinas (bằng tiếng Filipino). 4 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  68. ^ Arceo, Acor (4 tháng 9 năm 2024). “Enteng now a typhoon outside PAR; southwest monsoon to dump more rain”. RAPPLER (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  69. ^ “Hong Kong back in business after Super Typhoon Yagi topples trees, injures 9”. South China Morning Post. 6 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  70. ^ “Typhoon Yagi kills 2 and injures 92 in China's Hainan as it makes its way to northern Vietnam”. Associated Press. 7 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  71. ^ “Super Typhoon Yagi: 3 injured in Hong Kong, trees blown over and 226 seek refuge in shelters”. South China Morning Post. 5 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2024.
  72. ^ “Observatory to downgrade Yagi to No 3 at 12.40”. RTHK. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  73. ^ “Super Typhoon Yagi: Hong Kong lowers storm warning to T3”.
  74. ^ Ng, Kang-chung. “Waterspout may have formed off Sai Kung, Hong Kong Observatory says”. South China Morning Post. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  75. ^ “Macau downgrades Super Typhoon 'Yagi' to Strong Wind Signal No.3”. Macau Post. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  76. ^ “摩羯”已于16时20分前后在文昌翁田镇登陆 将继续西移穿过并重创海口、澄迈和临高. Đài Khí tượng Hải Nam (tiếng Trung). 6 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024. Xem thêm: Bảng số liệu quan trắc gió giật và lượng mưa tại Hải Nam (lưu trữ), tính đến 15:00 ngày 6 tháng 9.
  77. ^ “List of Tropical Cyclones Making Landfall on China (Thống kê các cơn bão đổ bộ vào Trung Quốc)”. CMA Tropical Cyclone Data Center. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  78. ^ “颱風摩羯|狂風暴雨登陸海南省 部分地區停電樹木倒塌|有片”. Sing Tao Daily (bằng tiếng Trung). 6 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2024.
  79. ^ “超强台风"摩羯"致海南4死95伤-中新网”. www-chinanews-com-cn.translate.goog. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  80. ^ Bạch Dương (4 tháng 9 năm 2024). “Một phụ nữ tử vong do nhánh cây rơi trúng đầu trong mưa lớn ở TPHCM”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  81. ^ “Bình Dương: Cây xanh bật gốc, cột điện đổ ngã sau cơn mưa lớn”. Người Lao Động. 4 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2024.
  82. ^ “Đã có 7 người thương vong do siêu bão Yagi gây ra”. Ho Chi Minh City Police Newspaper. 7 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  83. ^ Nguyễn Hải (8 tháng 9 năm 2024). “Hà Nội: 4 người tử vong, 17 người bị thương và 24.800 cây đổ do bão Yagi”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  84. ^ “Vietnam: Typhoon Yagi tracking west-northwestward over northeastern Vietnam after making landfall over Quang Ninh Province Sept. 7 /update 9”. Vietnam: Typhoon Yagi tracking west-northwestward over northeastern Vietnam after making landfall over Quang Ninh Province Sept. 7 /update 9 | Crisis24 (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  85. ^ a b danviet.vn (6 tháng 9 năm 2024). “Sắp đổ bộ vào đất liền là bão số 3-cơn bão Yagi, một huyện của Ninh Bình di dân xong trước 15h”. danviet.vn. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  86. ^ Nguyễn Khánh, Trần Hằng (8 tháng 9 năm 2024). “Bão Yagi đổ bộ vào đất liền Quảng Ninh, hơn 4.900 cán bộ Công an tham gia ứng phó”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  87. ^ ANTV. “Bão Yagi khiến 21 người người tử vong và nhiều người mất tích”. antv.gov.vn. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2024.
  88. ^ “Tin bão khẩn cấp (Cơn bão số 3)”. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia. 8 tháng 9 năm 2024. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  89. ^ a b “Tin bão trên đất liền (cơn bão số 3)”. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  90. ^ “TIN BÃO TRÊN ĐẤT LIỀN (CƠN BÃO SỐ 3)(HỒI 19H NGÀY 07/9/2024)”. Đài KTTV tỉnh Thái Bình. 7 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2024.
  91. ^ a b Bảo Anh (15 tháng 9 năm 2024). “Nhiều điểm bất thường từ cơn bão số 3 Yagi”. VietNamNet. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2024.
  92. ^ Phạm Tiếp (15 tháng 9 năm 2024). “Thủ tướng Phạm Minh Chính: Khắc phục hậu quả bão lũ, giữ mục tiêu tăng trưởng kinh tế 7%”. Thông tấn xã Việt Nam. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  93. ^ Trí, Dân (7 tháng 9 năm 2024). “Chi tiết danh sách các chuyến bay bị hoãn, hủy vì siêu bão Yagi”. Báo điện tử Dân Trí. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2024.
  94. ^ Đức Hùng (11 tháng 9 năm 2024). “Một tiếng cứu nạn nhân sập cầu Phong Châu dưới sông Hồng”. VnExpress. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2024.
  95. ^ “Nghị quyết số 143/NQ-CP khẩn trương khắc phục hậu quả bão số 3”. Báo điện tử Chính phủ. 18 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2024.
  96. ^ Tô Hội (18 tháng 9 năm 2024). “Bão số 3 gây thiệt hại 2,5 tỷ USD, cần nhiều thời gian để khắc phục”. Sức khoẻ Đời sống. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2024.
  97. ^ a b “Báo cáo nhanh công tác trực ban PCTT ngày 16/9/2024”. Cục Quản lí Đê điều và Phòng chống Thiên tai. 17 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 17 tháng 9 năm 2024.
  98. ^ Nguyễn Hùng (15 tháng 9 năm 2024). “Quảng Ninh thiệt hại gần 1 tỉ USD trong bão số 3”. Báo Lao động. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  99. ^ “Hải Phòng thiệt hại gần 11.000 tỉ đồng do bão số 3”. Báo Lao động. 15 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  100. ^ “Thái Bình: Thiệt hại ước tính 2000 tỷ đồng trong bão số 3”. Báo Chính phủ. 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  101. ^ “Hải Dương ước tính thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng do bão số 3”. Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Dương. 15 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  102. ^ Ngọc, Bảo (14 tháng 9 năm 2024). “Nam Định thiệt hại gần 564 tỷ đồng do ảnh hưởng của cơn bão số 3”. Báo Kinh tế đô thị t. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  103. ^ Hoa Hiên (15 tháng 9 năm 2024). “Thiệt hại do bão số 3 và mưa lũ tại Hà Nam ước khoảng 468 tỷ đồng”. Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nam. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  104. ^ Thế Kha (15 tháng 9 năm 2024). “Vĩnh Phúc thiệt hại trên 177 tỷ đồng do bão, lũ gây ra”. Dân Trí. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  105. ^ Vị Thuỷ (9 tháng 9 năm 2024). “Hưng Yên: Sớm khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của bão số 3”. Báo Xây dựng. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2024.
  106. ^ Trần Tuấn (15 tháng 9 năm 2024). “Bắc Ninh thiệt hại 1.000 tỉ đồng do bão số 3”. Lao động. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  107. ^ Hà Hoàng (12 tháng 9 năm 2024). “Hòa Bình: Mưa bão gây thiệt hại gần 200 tỷ đồng”. Báo Giáo dục và Thời đại Online. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  108. ^ Thái Tôn (13 tháng 9 năm 2024). “Thái Nguyên: Mưa lũ lịch sử, thiệt hại hơn 600 tỷ đồng”. Báo Công lý. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  109. ^ “Bắc Giang ước thiệt hại 340 tỷ đồng do bão số 3”. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. 8 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  110. ^ Đào Thanh (10 tháng 9 năm 2024). “Tuyên Quang thiệt hại khoảng 100 tỷ đồng do thiên tai”. Báo Nông nghiệp. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  111. ^ Trọng Hiếu (18 tháng 9 năm 2024). “Hà Giang sớm ổn định cuộc sống người dân sau bão lũ”. Đại biểu Nhân dân. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2024.
  112. ^ PV (17 tháng 9 năm 2024). “Lào Cai ước tính thiệt hại ban đầu do thiên tai gây ra là gần 5.650 tỷ đồng”. Đảng Cộng sản Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2024.
  113. ^ “Cập nhật thông tin thiệt hại do bão số 3 đến sáng 15/9”. Báo Yên Bái. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  114. ^ triển, Báo Dân tộc và Phát (14 tháng 9 năm 2024). “Lạng Sơn thiệt hại trên 900 tỷ đồng do cơn bão số 3 và ảnh hưởng hoàn lưu sau bão”. Báo Dân tộc và Phát triển. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  115. ^ Khải Hoàn (15 tháng 9 năm 2024). “Khẩn trương khắc phục hậu quả bão số 3”. Báo Sơn La. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  116. ^ “Phú Thọ ước tính thiệt hại 250 tỷ đồng do bão số 3”. Báo Pháp luật Việt Nam điện tử. 12 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  117. ^ a b “Thiệt hại do bão và ảnh hưởng của bão số 3 ở Cao Bằng và Bắc Kạn”. Báo Nhân Dân điện tử. 11 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  118. ^ Quốc Hương (15 tháng 9 năm 2024). “Tập trung các biện pháp khắc phục hậu quả cơn bão số 3”. Báo Thanh Hóa. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2024.
  119. ^ “Flooding in Luang Namtha Claims One Life, Forces Evacuations”. The Laotian Times. 10 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2024.
  120. ^ “Hanoi river level hits 20-year high as SE Asia typhoon toll nears 200”. France 24. 11 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2024.
  121. ^ “Radm thīm phæthy̒ s̄̀wn klāng k̄hụ̂n h̄enụ̄x ch̀wy p̄hū̂ pras̄b p̣hạy n̂ả th̀wm cheīyngrāy” ระดมทีมแพทย์ส่วนกลางขึ้นเหนือ ช่วยผู้ประสบภัยน้ำท่วมเชียงราย. The Active (bằng tiếng Thái). 12 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
  122. ^ “Pp̣h.S̄rup s̄t̄hānkārṇ̒ n̂ả th̀wm 27 cạngh̄wạd s̄eīy chīwit 31 rāy f̄êā rawạng n̂ả cêāphrayā” ปภ.สรุปสถานการณ์น้ำท่วม 27 จังหวัด เสียชีวิต 31 ราย เฝ้าระวังน้ำเจ้าพระยา. Thansettakij (bằng tiếng Thái). 11 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2024.
  123. ^ “နိုင်ငံအဝှမ်း ရေဘေးကြောင့် ၃ ရက်အတွင်း သေဆုံးသူ ရုပ်အလောင်း ၈၀ ခန့် တွေ့ရှိ၊ ပျောက်ဆုံးနေသူ ရာနှင့်ချီရှိ” (bằng tiếng Miến Điện). Mizzima News. 14 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2024.
  124. ^ “PBBM mobilizes gov't to aid Enteng victims”. Presidential Communications Group. 3 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  125. ^ “Aerial inspection ni PBBM sa mga lugar sa Metro Manila na hinagupit ng Bagyong Enteng, natuloy na”. RMN Networks. 4 tháng 9 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2024.
  126. ^ “United States Announces $1 Million for Immediate Relief Efforts Following Typhoon Yagi”. U.S. Agency for International Development. 11 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.
  127. ^ “Australia donates $2 million to Vietnam in wake of devastating typhoon”. Vietnam Investment Review. 12 tháng 9 năm 2024. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2024.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]