Bước tới nội dung

Augusta xứ Sachsen-Weimar-Eisenach

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Augusta xứ Sachsen-Weimar-Eisenach
Chân dung của Franz Xaver Winterhalter, 1853.
Vương hậu Phổ
Tại vị2 tháng 1 năm 1861 – 9 tháng 3 năm 1888
Hoàng hậu Đức
Tại vị18 tháng 1 năm 1871 – 9 tháng 3 năm 1888
Thông tin chung
Sinh(1811-09-30)30 tháng 9 năm 1811
Weimar, Sachsen-Weimar-Eisenach
Mất7 tháng 1 năm 1890(1890-01-07) (78 tuổi)
Berlin, Đế quốc Đức
An tángMausoleum ở Cung điện Charlottenburg
Phối ngẫu
Wilhelm I, Hoàng đế Đức
(cưới 1829⁠–⁠1888)
Hậu duệ
Tên đầy đủ
Maria Luise Augusta Catherina
Hoàng tộcSachsen-Weimar-Eisenach
Thân phụKarl Friedrich xứ Sachsen-Weimar-Eisenach
Thân mẫuNữ đại công tước Maria Pavlovna của Nga
Chữ kýChữ ký của Augusta xứ Sachsen-Weimar-Eisenach

Augusta xứ Sachsen-Weimar-Eisenach (Maria Luise Augusta Catherina; 30 tháng 9 năm 1811 – 7 tháng 1 năm 1890), là Vương hậu Phổ và trở thành hoàng hậu đầu tiên của Đế chế Đức sau khi chồng của bà là Wilhelm I xưng đế.

Augusta là thành viên của Triều đại Sachsen-Weimar-Eisenach và thông qua mẹ là Nữ đại công tước Maria Pavlovna, bà có quan hệ họ hàng gần với Vương tộc Romanov của Đế chế Nga, vì hoàng đế Pavel I của Nga là ông ngoại của bà, đồng thời gọi Aleksandr I của Nga là bác và Nikolai I của Nga là chú ruột. Tháng 6 năm 1829, Augusta kết hôn với Vương tử Wilhelm của Phổ. Cuộc hôn nhân rất căng thẳng, vì Wilhelm thực sự muốn kết hôn với em họ của mình là Elisa Radziwiłł, người bị triều đình Phổ phán quyết là không phù hợp, và quan điểm chính trị cũng như sở thích học thuật của hai vợ chồng cũng rất khác nhau. Bất chấp những khác biệt cá nhân, Augusta và Wilhelm thường cùng nhau xử lý thư từ và các cuộc gặp mặt tại triều đình. Vào năm 1831 và 1838, họ có hai người con là Friedrich Wilhelm và Luise Marie. Sau cái chết của cha chồng là Vua Friedrich Wilhelm III của Phổ vào năm 1840, Augusta trở thành vợ của người thừa kế ngai vàng Phổ.

Không phải chức vụ chính thức mang lại cho Augusta ảnh hưởng chính trị, mà là các mối quan hệ xã hội và sự gần gũi về mặt triều đại với Wilhelm. Một vai trò quan trọng đã được thể hiện qua việc trao đổi thư từ rộng rãi với chồng, các thân vương, chính khách, sĩ quan, nhà ngoại giao, giáo sĩ, nhà khoa học và nhà văn. Bà coi mình là cố vấn chính trị của chồng và coi Thủ tướng Phổ và Thủ tướng Đức Otto von Bismarck là kẻ thù chính trị của mình. Trong tiểu sử của Bismarck đôi khi mô tả quan điểm chính trị của Hoàng hậu là chống tự do hoặc mang tính phá hoại chỉ nhằm vào các chính sách của Bismarck, thì các nghiên cứu gần đây hơn lại phân loại chúng là tự do. Theo đó, Augusta đã không thành công trong việc thuyết phục chồng mình tái cấu trúc Vương quốc Phổ và Đức theo chế độ quân chủ lập hiến tương tự như Vương quốc Anh. Tuy nhiên, bà chắc chắn có quyền tự do chính trị trong việc đưa người thừa kế lên ngôi, với tư cách là người ủng hộ Công giáo và thông qua việc bà tiếp cận nhà vua và đại diện chống quân phiệt. Chính xác thì ảnh hưởng của Augusta với tư cách là vợ của một quân chủ vào thế kỷ XIX đã đi xa đến mức nào vẫn đang được tranh luận trong sử học.

Cuộc sống đầu đời

[sửa | sửa mã nguồn]
Mẹ của Augusta là Maria Pavlovna, cháu gái của Catherine Đại đế, được vẽ bởi Vladimir Borovikovsky, 1804.
Cha của Augusta là Karl Friedrich, Đại công tước xứ Sachsen-Weimar-Eisenach từ 1828 đến 1853, được vẽ bởi Johann Friedrich August Tischbein, 1804.

Đại công tôn nữ Augusta sinh ngày 30 tháng 9 năm 1811 tại Weimar.[1] Bà là người con thứ ba (nhưng là người thứ hai còn sống) của Karl Friedrich, Đại công tử thừa kế xứ Sachsen-Weimar-Eisenach và Nữ đại công tước Maria Pavlovna, em gái của Sa hoàng Aleksandr I của Nga. Lễ rửa tội của Augusta diễn ra vài ngày sau đó, vào ngày 6 tháng 10,[2] với tên đầy đủ là Maria Luise Augusta Catherina.[a] Như thông lệ ở các gia đình hoàng gia, Augusta lớn lên không phải chủ yếu trong sự chăm sóc của cha mẹ, mà là với Nhũ mẫu Amalia Batsch.[2]

Các giáo viên trong cung điện đã dạy bà 4 ngoại ngữ: tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp và tiếng La Tinh. Các môn học bổ sung bao gồm toán học, địa lý, tôn giáo, lịch sử, khiêu vũ, hội họa, cưỡi ngựa và âm nhạc. Các giáo viên của bà bao gồm các chuyên gia như họa sĩ cung đình Luise Seidler, nhà soạn nhạc Johann Nepomuk Hummel và nhà nghiên cứu tiền tệ Frédéric Soret. Tuy nhiên, điểm tham chiếu quan trọng nhất đối với Augusta là nhà thơ và nhà khoa học tự nhiên Johann Wolfgang von Goethe. Goethe đã sắp xếp nội dung giảng dạy sau khi tham khảo ý kiến ​​của cha mẹ Augusta và giảng dạy trong môi trường của Đại học Jena. Đối với Augusta, khi nhìn lại, Goethe là "người bạn tốt nhất, thân thiết nhất" mà cô và chị gái Maria Luise (hơn cô ba tuổi) có được khi còn nhỏ. Cả hai chị em hầu như không có bất kỳ mối liên hệ nào với những người bạn cùng trang lứa.[3] Theo nhà sử học Lothar Gall, lập trường chính trị của Augusta đã được định hình trong thời gian dài bởi gia đình tương đối tự do của bà.[4] Ông nội của Augusta là Karl August, Đại công tước xứ Sachsen-Weimar-Eisenach đã giới thiệu một bản hiến pháp tại Đại công quốc vào năm 1816.[5] Theo Monika Wienfort, điều này đã góp phần khiến Augusta sau này ủng hộ việc chuyển đổi Phổ thành chế độ quân chủ lập hiến.[6] Như Gall tin, bầu không khí chính trị ở Weimar ủng hộ Augusta sau này gần gũi với một nhóm trong cái gọi là Wochenblattpartei, những người không chỉ ủng hộ sự thống nhất của Tiểu Đức mà không có Đế quốc Áo, mà còn ủng hộ "liên minh với các lực lượng hàng đầu của giai cấp tư sản tự do" và tiếp tục các cải cách của Phổ.[7] Mặt khác, nhà sử học Đông Đức Ernst Engelberg phủ nhận về cơ bản lập trường tự do của Augusta: quan điểm chính trị của bà có nhiều khả năng nằm trong truyền thống của chủ nghĩa chuyên chế khai sáng.[8] Bà không muốn biết bất cứ điều gì về "chế độ nghị viện", mà thay vào đó ủng hộ "một hiến pháp do quân chủ tự do lựa chọn".[9]

Triều đình Weimar cũng định hình Augusta theo góc độ văn hóa. Bà phát triển mối quan tâm mạnh mẽ đến nghệ thuật, được coi là có học thức và được nuôi dạy đặc biệt nghiêm ngặt để tuân thủ các nghi thức chính thức của triều đình, cái gọi là phép xã giao.[10]

Hôn nhân

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên hôn chính trị

[sửa | sửa mã nguồn]

Mẹ của Augusta là Maria Pavlovna, đã lập kế hoạch hôn phối cho cả hai cô con gái với vương thất Phổ, nơi giáp ranh với Sachsen-Weimar-Eisenach ở nhiều phía và do đó được coi là mối đe dọa đối với Đại công quốc. Cuộc hôn nhân của Augusta với Vương tử Wilhelm và Marie với Vương tử Karl của Phổ, em trai của Wilhelm, nhằm mục đích đảm bảo sự tồn tại liên tục của Đại công quốc, vì Maria Pavlovna không còn coi sự bảo vệ do mối quan hệ gia đình với triều đại Romanov-Holstein-Gottorp cung cấp là đủ. Kể từ khi chính bà trở thành Đại công tước phu nhân vào năm 1828, bà đã có thể thúc đẩy các nỗ lực kết hôn hoàng gia.[11] Về phía Vương quốc Phổ, động lực của 2 cuộc hôn nhân chính là giúp Phổ mở rộng hơn nữa mối quan hệ triều đại với Đế quốc Nga, vì Augusta và em gái là cháu gái của Hoàng đế Nicholas I.[12] Kể từ chiến thắng chung trước Hoàng đế Napoleon I, cả Phổ và Nga đặc biệt gần gũi về mặt chính trị liên minh. Một người con gái của Vua Phổ Friedrich Wilhelm III là Vương nữ Charlotte, đã kết hôn với Nicholas, em trai thứ hai của Hoàng đế Alexander I và là người kế vị cuối cùng, vào năm 1817.[13]

Augusta của Sachsen-Weimar-Eisenach năm 1829.

Ngược lại, từ khi còn trẻ, Vương tử Wilheim đã yêu một người bạn thanh mai trúc mã từ thời thơ ấu, và cũng chính là em họ của ông là Elisa Radziwiłł, con gái của dì ông là Vương nữ Louise.[14] Tuy nhiên, do có dòng dõi từ gia đình quý tộc Ba Lan Radziwiłł nên Elisa không được coi là ngang hàng. Đại công tước xứ Sachsen-Weimar-Eisenach đã chấp thuận cuộc hôn nhân giữa em trai của Wilhelm là Vương tử Karl với con gái là Đại công nữ Marie với điều kiện Wilhelm chỉ được phép kết hôn theo nghi lễ không hôn thú với Elisa. Friedrich Wilhelm III muốn có mối quan hệ như vậy, và do đó đã cấm con trai mình kết hôn với Elisa vào tháng 6 năm 1826.[15] Cùng năm đó, Wilhelm và Augusta gặp nhau lần đầu tiên khi Marie đính hôn với Karl.[16] Vì giờ đây rõ ràng là anh trai của Wilhelm, sau này là Friedrich Wilhelm IV, sẽ không có con, nên Wilhelm giờ đây có nhiệm vụ sinh ra những người con hợp pháp cho triều đại. Đây là cách Friedrich Wilhelm III sắp xếp một cuộc hôn nhân giữa Wilhelm và Augusta.[17]

Augusta thấy một số lợi thế trong cuộc hôn nhân với Vương tử Wilhelm. Trước khi kết hôn, Đại công nữ Augusta chỉ là con gái thứ hai, giữ một cấp bậc thấp hơn trong triều đình so với chị gái của mình. Vì chỉ gái chỉ được cho là sẽ kết hôn với em trai của Wilhelm, Augusta sẽ được xếp hạng cao hơn Marie ở Phổ và có thể mong đợi trở thành vợ của người thừa kế ngai vàng.[6] Đám cưới diễn ra vào ngày 11 tháng 6 năm 1829 tại nhà nguyện ở Schloss Charlottenburg.[18] Vào thời điểm này, Augusta đã 17 tuổi.[19]

Những năm đầu của cuộc sống hôn nhân

[sửa | sửa mã nguồn]
Đại công nữ Augusta, được vẽ bởi Carl Joseph Begas, 1838. Klassik Stiftung Weimar, Weimar.

Theo nhà sử học Robert-Tarek Fischer, cuộc hôn nhân căng thẳng vì một số lý do: Một mặt, Vương tử Wilhelm, người hơn Augusta 14 tuổi, không hề che giấu tình cảm của mình dành cho Elisa. Mặt khác, quan điểm tự do và sở thích trí tuệ của Augusta không được Wilhelm và phần lớn triều đình Phổ đồng cảm.[18] Như nhà sử học Birgit Aschmann cho rằng, Augusta cũng đã quen với "sự cởi mở về văn hóa" lớn hơn từ triều đình của cha mình ở Weimar so với trường hợp của Vương tộc Hohenzollern ở Berlin. Theo quan điểm của chồng, bà không đủ tương xứng với lý tưởng của giai cấp tư sản về một người phụ nữ. Như Wilhelm đã chỉ trích vào tháng 10 năm 1829, bà là một "người phụ nữ của lý trí chứ không phải của trái tim". Khi làm như vậy, Augusta đã vi phạm hình ảnh giới tính của thời đại đó, theo đó đàn ông phải lý trí và phụ nữ phải tình cảm.[19] Theo nhà sử học Jürgen Angelow, bất chấp động cơ chính trị, cuộc hôn nhân "không hẳn là không hạnh phúc như lẽ ra phải thế". Theo thời gian, mối quan hệ tin tưởng và tôn trọng đã phát triển giữa hai người.[12] Với vai trò là Vương phi Phổ, quan điểm của Augusta được kỳ vọng sẽ được giữ kín tại triều đình Berlin. Tuy nhiên, trái với chuẩn mực này, bà đã chia sẻ quan điểm của mình một cách công khai và sau đó bị coi là mối đe dọa chính trị đối với chồng mình.[20]

Vào ngày 18 tháng 10 năm 1831, Augusta sinh con trai đầu lòng là vương tôn Friedrich Wilhelm. Sự kế vị của hoàng gia Phổ dường như được đảm bảo.[21] Augusta có ảnh hưởng lớn đến việc nuôi dạy người thừa kế ngai vàng tương lai: Friedrich Wilhelm đã hoàn thành sự nghiệp quân sự, nhưng cũng được dạy khoa học tự nhiên, triết học, văn học và nghiên cứu cổ điển theo chương trình giảng dạy tân nhân văn. Theo sự thúc giục của mẹ, vương tôn đã có mối quan hệ thân thiết với những người bạn, bao gồm nhiều học sinh trung học thuộc tầng lớp trung lưu. Augusta khuyến khích con trai mình học tại Đại học Bonn — tránh xa ảnh hưởng của triều đình Berlin.[22] Bảy năm trôi qua cho đến khi đứa con thứ hai là Vương tôn nữ Louise, sau này là Đại công tước phu nhân xứ Baden, chào đời tại Berlin vào ngày 3 tháng 12 năm 1838.[23] Louise là đứa con út của Augusta, vì hai lần mang thai tiếp theo của bà, vào năm 1842 và 1843, đều kết thúc bằng tình trạng sảy thai.[24]

Cuộc sống cung đình với vai trò là vợ của một vương tử

[sửa | sửa mã nguồn]
Schloss Babelsberg, nơi ở mùa hè của Augusta gần Potsdam.

Augusta có mối quan hệ căng thẳng với triều đình Phổ. Thái độ cung đình mà bà thực hành ở Weimar bị coi là quá kiêu hãnh và xa cách ở Berlin và Potsdam. Về phần mình, Augusta không thích triều đình Phổ, nơi tiết kiệm hơn về mặt văn hóa và thiên về quân sự hơn so với quê hương của bà. Bà thấy vị trí của mình ngày càng vô dụng và phàn nàn rằng chỉ có Thái tử phi Elisabeth, vợ của Vua tương lai Friedrich Wilhelm IV, mới được phép làm những công việc từ thiện.[10] Ngoài ra, bà ít liên lạc với các gia đình quý tộc Phổ đã thành danh hơn là với những người bạn tâm giao, một số người trong số họ bị coi là "người nước ngoài".[25]

Nơi ở mùa hè của Augusta từ năm 1835 là Dinh thự Babelsberg gần Potsdam. Là một người yêu thích kiến trúc, bà đã có một số ảnh hưởng đến việc xây dựng cung điện: sau khi nghiên cứu các tác phẩm lý thuyết kiến ​​trúc và bản khắc của các điền trang ở Anh, bà đã tự mình phác thảo và yêu cầu các kiến ​​trúc sư chịu trách nhiệm thực hiện các thiết kế của họ.[26][27] Trong những năm sau đó, Augusta cũng dành hết tâm huyết cho thiết kế nội thất của cung điện.[24] Với nơi ở và khu vườn cảnh quan lấy cảm hứng từ nước Anh, bà bày tỏ sự đồng cảm của mình với Vương quốc Anh được quản lý theo kiểu tự do.[28] Augusta cũng có ảnh hưởng lớn đến thiết kế nội thất của nơi ở mùa đông của bà tại Berlin là Altes Palais. Tại đây, bà đã mời những vị tướng, chính trị gia, nhà khoa học, nghệ sĩ và cận thần đến dự tiệc trà buổi tối.[29] Một trong những vị khách yêu thích là nhà thám hiểm Alexander von Humboldt; ở đó, ông đã tường thuật về những chuyến du hành của mình hoặc đọc văn học cổ điển. Nhà khảo cổ học Ernst Curtius thường có mặt với tư cách là diễn giả và kỳ thủ cờ vua.[30]

Các chủ đề chính trị cũng được thảo luận, với Augusta sử dụng các cuộc họp để thu thập thông tin. Ngoài ra, bà đọc một số tờ báo mỗi ngày và trên cơ sở đó, đã tạo ra các bản tóm tắt bằng văn bản về các sự kiện quan trọng nhất cho Wilhelm.[31] Thông qua các cuộc họp và trao đổi với vợ, Wilhekm nghĩ (như chính ông đã nói với bà trong một lá thư) rằng ông có thể cung cấp một hướng dẫn chính thức cho các tuyên bố của bà. Mục đích của ông là tác động đến quan điểm của họ theo hướng có lợi cho ông và che giấu bất kỳ sự bất hòa nào giữa họ với công chúng. Wilhelm đã để Augusta lo liệu một số thư từ viết tay của ông: bà phải đọc lại hoặc sao chép các văn bản ông đã viết và cũng là đồng tác giả của một số thư từ của ông.[32] Sự phân chia nhiệm vụ như vậy giữa các cặp đôi hoàng gia không phải là điều bất thường trong thế kỷ XIX, vì triều đại được coi là một loại "công việc gia đình".[33]

Vợ của người thừa kế ngai vàng

[sửa | sửa mã nguồn]

Tăng sự quan tâm chính trị

[sửa | sửa mã nguồn]
Thái tử phi Augusta, được vẽ bởi Franz Xaver Winterhalter, 1846.

Sau cái chết của Vua Friedrich Wilhelm III của Phổ vào ngày 7 tháng 6 năm 1840, Vương tử Wilhem trở thành người thừa kế ngai vàng cho anh trai là tân vương Friedrich Wilhelm IV vì ông này không có con. Augusta chỉ trích các chính sách của vị vua Phổ mới cai trị. Bà coi việc thiếu cải cách là một sai lầm sẽ khiến chế độ quân chủ mất đi lòng trung thành của người dân. Augusta ủng hộ "đầu hàng tự nguyện" sớm và thực hiện "mong muốn chung" của thần dân. Theo họ, sự tồn tại của hình thức cai trị quân chủ sẽ bị đe dọa nếu vương miện không đáp ứng được các yêu cầu của công chúng về chính trị.[34] Bà chia sẻ đánh giá với chồng của Nữ vương Victoria của Anh là Thân vương Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha, rằng Phổ trước tiên nên trở thành một quốc gia lập hiến theo mô hình của Anh và chỉ sau đó mới nên thực hiện thống nhất Đức.[35]

Theo nhà sử học Caroline Galm, Augusta coi nhiệm vụ của mình là trao cho con trai Friedrich Wilhelm một cơ hội lên ngôi thông qua sự tham gia chính trị của chính ông.[36] Do đó, bà ngày càng chuyển sang các chủ đề chính trị và từ năm 1843 trở đi đã viết một số bản ghi nhớ, mà bà trình bày cho cả chồng mình và các chính khách Phổ. Để xin lời khuyên, Augusta đã liên lạc với các sứ thần Alexander von Schleinitz và Franz von Roggenbach, một chính trị gia từ Đại công quốc Baden. Thư từ giữa Roggenbach và Augusta chỉ được bảo tồn một phần, vì Augusta đã tiêu hủy hoặc trả lại những lá thư có nội dung gây sốc về mặt chính trị do những người bạn tâm giao của bà gửi vì sợ bị kiểm duyệt.[5] Tại triều đình, cách trình bày ý kiến ​​của họ bị coi là quá thất thường. Do đó, Wilhelm đã nói đùa với vợ mình là "một con quỷ đối lập nhỏ" trong các lá thư.[37] Trong thâm tâm, bà tỏ ra nghi ngờ về khả năng trí tuệ của Wilhelm và cáo buộc ông không đủ tinh tế trong các quan sát của mình.[38]

Mối quan hệ với hoàng gia Anh và Thân vương xứ Pückler

[sửa | sửa mã nguồn]

Augusta đã duy trì liên lạc với Nữ vương Victoria của Anh. Năm 1845, nữ vương đã đến thăm Augusta và Wilhelm ở Berlin. Năm sau, cặp đôi này đã có chuyến thăm đến London.[39] Victoria tỏ ra đồng cảm với Augusta và nói trong một lá thư gửi cho cậu của mình là Vua Leopold I của Bỉ:

Bà ấy quá sáng suốt và quá tự do để không có kẻ thù tại triều đình Phổ, nhưng cháu tin rằng cháu đã tìm thấy ở bà ấy một người bạn có thể rất hữu ích cho chúng ta.[39]

Mối quan hệ thư từ giữa Nữ vương Anh và Augusta tiếp tục trong nhiều thập kỷ và cuối cùng đã khởi xướng cuộc hôn nhân giữa con trai là của Augustan là Friedrich Wilhelm và con gái cả của Nữ vương Anh là Vương nữ Hoàng gia Victoria.[40]

Từ những năm 1840, Augusta cũng đã viết thư cho Thân vương Hermann von Pückler-Muskau, một nhà văn và nhà du hành nổi tiếng thế giới vào thời điểm đó. Augusta đã biết ông từ thời còn ở triều đình Weimar, năm 1826. Bà đặc biệt đánh giá cao cuộc trò chuyện với Pückler, người mà theo bà, nổi bật so với triều đình Phổ nhờ cách cư xử hùng hồn và trí thức của mình. Bà đã nói chuyện với ông về nhiều vấn đề, từ triều đình Weimar, nước Anh, Paris và sức khỏe của bà.[41][42] Trong giai đoạn 1842–1843, bà giao phó cho thân vương việc thiết kế cảnh quan Công viên của Dinh thự Babelsberg.[43] Augusta và Pückler đồng ý về sở thích của họ đối với phong cách nhà tranh kiểu Anh và dựa trên các cuốn sách mẫu của Anh, ví dụ như của kiến ​​trúc sư Robert Lugar. Để nhấn mạnh sự gần gũi về mặt nghệ thuật của mình với Augusta, Pückler đã cho xây dựng một cửa hàng rèn trong Công viên Branitzer, tương tự như Lâu đài nhỏ trong Công viên Babelsberg.[44]

Cách mạng năm 1848

[sửa | sửa mã nguồn]
Rào chắn ở Friedrichstrasse trong cuộc Cách mạng tháng Ba năm 1848 tại Berlin, của FG Nordmann, 1848. Bảo tàng Lịch sử, Frankfurt.

Trong các cuộc Cách mạng 1848–1849, cũng có những cuộc đụng độ dữ dội giữa quân đội và dân thường ở Berlin. Chồng của Augusta bị coi là người chịu trách nhiệm chính cho vụ đổ máu và bị buộc phải sống lưu vong ở Vương quốc Anh. Trong khi đó, Augusta đưa hai đứa con của mình đến nơi an toàn ở Potsdam. Vì bà được công chúng coi là tương đối sáng suốt nên bà vẫn an toàn ở đó.[45] Đáp lại cuộc cách mạng, Augusta kêu gọi cải cách nhanh chóng. Trong một lá thư gửi Wilhelm vào ngày 5 tháng 6 năm 1848, bà nói: "Bây giờ là vấn đề cứu chế độ quân chủ và sự ủng hộ của chế độ này, triều đại, đây là nhiệm vụ mà không có sự hy sinh nào có thể đủ lớn". Bà cũng khuyến nghị rằng Phổ, trong vấn đề Thống nhất Đức, hãy chủ động và thúc đẩy một thỏa thuận quốc gia bất kể tình hình chính trị ở Viên và Saint Petersburg.[46] Bà một lần nữa khuyên rằng người dân Phổ nên có tiếng nói trong các quyết định chính trị. Một bản hiến pháp có thể tạo ra một cơ sở pháp lý và được quy định rõ ràng cho việc này.[47]

Cuộc cách mạng 1848–1849 đã để lại hậu quả lâu dài cho mối quan hệ giữa Augusta với Thủ tướng tương lai Otto von Bismarck: vào ngày 23 tháng 3 năm 1848, ngay sau Cách mạng tháng Ba năm 1848, bà đã tiếp ông tại Cung điện Potsdam. Theo phiên bản của Augusta, Bismarck đã cố gắng thuyết phục bà tham gia một cuộc phản cách mạng chống lại Vua Friedrich Wilhelm IV. Bismarck muốn tìm ra chồng bà đang ở đâu để ông có thể yêu cầu ông ra lệnh cho mình tiến quân vào Berlin. Điều đó sẽ phản lại hành động phản quốc của những người lính do Vua Friedrich Wilhelm IV ra lệnh rút lui.[48] Bà cũng cảm thấy khó chịu vì Bismarck tuyên bố rằng ông đang hành động thay mặt cho em chồng của bà là Vương tử Karl, em trai của Wilhelm. Chỉ vài ngày trước đó, Karl đã đề nghị Nhà vua và Vương tử Wilhelm thoái vị hoặc từ bỏ quyền kế vị hoàng gia. Augusta do đó nghi ngờ ông muốn tự mình lên ngôi vua và dàn dựng một cuộc đảo chính với sự giúp đỡ của Bismarck. Về phần mình, Bismarck sau đó đã cáo buộc Augusta đã âm mưu chống lại Wilhelm vào năm 1848: bà đã nỗ lực để giành quyền nhiếp chính cho chính con trai mình là Friedrich Wilhelm. Đối với ông, đó chỉ là bảo vệ nhà vua đang trị vì khỏi cuộc cách mạng với sự giúp đỡ của quân đội.[49] Vì, theo nhà sử học và người viết tiểu sử Bismarck là Eberhard Kolb, ghi chép của Augusta và Bismarck về các sự kiện mâu thuẫn với nhau, nên nội dung cuộc trò chuyện không còn có thể được tái hiện lại nữa. Tất cả những gì có thể nói một cách chắc chắn là Augusta đã thù địch với Bismarck kể từ cuộc gặp gỡ này.[50]

Nhà sử học David E. Barclay ước tính vai trò của bà là "đã bảo vệ thành công vị trí người thừa kế ngai vàng của Wilhelm vào mùa xuân và mùa hè". Mối quan hệ giữa Wilhelm với vợ ông đã được cải thiện nhờ vào kết quả này. Theo lời kể của Barclay, ông cũng tiếp cận bà về mặt chính trị — chịu ảnh hưởng từ các bản ghi nhớ và thư từ của Augusta. Wilhelm, người trước đây có tư tưởng chuyên chế, "chậm rãi chuyển sang hướng ôn hòa-bảo thủ nhưng hợp hiến".[51] Tuy nhiên, quan điểm này gây tranh cãi. Theo nhà sử học Jan Markert, Wilhelm đã độc lập công nhận trong cuộc cách mạng năm 1848 rằng chế độ quân chủ Phổ sẽ phải đi đến thống nhất với một hình thức chính phủ hợp hiến.[52] Ngược lại, Hans-Ulrich Wehler coi Augusta là lý do khiến Wilhelm sau này chuyển sang đảng tự do cánh hữu Wochenblattpartei.[53]

Cùng lúc đó, khả năng buộc phải thay đổi người cai trị đang được xem xét trong các nhóm tự do. Augusta được đưa vào thảo luận như một nhiếp chính cho người con trai chưa đủ tuổi của bà là Friedrich Wilhelm. Trái ngược với Vương quốc Anh, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, Phổ không có truyền thống về việc các vương hậu hoặc nhiếp chính trị vì. Vì Vua Friedrich Wilhelm IV của Phổ cũng hứa sẽ cải cách, nên kế hoạch đã nhanh chóng bị bác bỏ.[54] Augusta sau đó đã tiêu hủy một số lá thư của bà từ những năm cách mạng.[55]

Những năm ở Koblenz (1850–1858)

[sửa | sửa mã nguồn]
Nơi ở của Augusta ở Koblenz, trước đây là Cung điện Tuyển hầu.

Năm 1849, Vua Friedrich Wilhelm IV bổ nhiệm Thái tử Wilhelm làm thống đốc quân sự của Tỉnh Rhine và Tỉnh Westphalia. Từ năm 1850 trở đi, Thái tử chuyển đến Koblenz, thủ phủ của Tỉnh Rhine thuộc Phổ. Tại Cung điện Tuyển hầu ở đó, Augusta có cơ hội sống cuộc sống cung đình như bà đã quen trong thời thơ ấu tại triều đình Weimar của cha bà.[56] Ở Koblenz, bà có thể vây quanh mình với một nhóm người mà bà thích, thiết lập mối quan hệ với giai cấp tư sản Rhineland và duy trì mối quan hệ ít xa cách hơn với người dân địa phương. Sự khoan dung của họ đối với Công giáo và sự hỗ trợ từ thiện đã góp phần vào điều này. Barclay mô tả bà vừa "mang phong cách hoàng gia" vừa "gần gũi với người dân".[57] Một số người thân tín của Augusta tại triều đình Koblenz, thường là thành viên của Wochenblattpartei, đã trở thành bộ trưởng nhà nước dưới thời Thái tử Nhiếp chính Wilhelm trong cái gọi là Kỷ nguyên mới.[57]

Tại Koblenz, Augusta có một công viên với lối đi dạo được tạo ra ở bờ trái của sông Rhein từ năm 1856 trở đi, được gọi là Rheinanlagen. Cho đến lúc đó, chỉ có một phần đại diện của ngân hàng ngay tại Cung điện Tuyển hầu và trên Rheinlache. Ngoài ra, bà đã nâng cấp Rheinanlagen bằng các gian hàng và cây mới trồng.[58] Lần đầu tiên, Augusta hỗ trợ các tổ chức ở quy mô lớn hơn hoạt động trong lĩnh vực điều dưỡng hoặc chăm sóc người nghèo. Trong số những tổ chức này bao gồm dòng Công giáo của các Anh em của Lòng thương xót ở Weitersburg và Kaiserswerther Diakonie. Năm 1850, bà trở thành người bảo trợ cho Hiệp hội Phụ nữ Truyền giáo (Evangelischen Frauenvereins), và hai năm sau cũng là Hiệp hội Phụ nữ Công giáo (Katholischen Frauenvereins).[59]

Đám cưới của các con

[sửa | sửa mã nguồn]
Đám cưới của con trai Augusta là Friedrich Wilhelm và Victoria, Vương nữ Hoàng gia, tại Cung điện St James ở London vào ngày 25 tháng 1 năm 1858, do John Phillip vẽ, năm 1860. Bộ sưu tập Hoàng gia. Augusta là người thứ ba tính từ bên trái.

Augusta đã thu xếp cho cuộc hôn nhân của con gái mình là tôn nữ Louise với Friedrich I, Đại công tước xứ Baden, người được coi là theo chủ nghĩa tự do, diễn ra vào năm 1856.[60] Hai năm sau, bà hoan nghênh cuộc hôn nhân của con trai mình là Friedrich Wilhelm với Vương nữ Vương thất Victoria, con gái cả của Nữ vương Victoria của Anh. Bản thân Augusta đã thúc đẩy cuộc hôn nhân và coi đó là một phương tiện để đưa Phổ thoát khỏi những gì mà bà coi là một nước Nga độc đoán về mặt chính sách liên minh. Thay vào đó, nước này nên xích lại gần Anh và Pháp hơn.[5]

Nhà sử học Hannah Pakula cũng cho rằng sự dè dặt của bà về Đế quốc Nga là do Augusta đổ lỗi cho "người Nga" về vụ ám sát ông ngoại của bà là Hoàng đế Pavel I vào năm 1801. Mặt khác, bà đồng cảm với nước Pháp trong suốt cuộc đời mình, vì bà đặc biệt quen thuộc với nền văn hóa của nước này trong quá trình nuôi dạy. Mặc dù có cảm tình với hoàng gia Anh, mối quan hệ của Augusta với con dâu Victoria vẫn khá lạnh nhạt. Bản thân Victoria đã phàn nàn về tính khí thất thường của Augusta.[61] Mặc dù cả hai người phụ nữ đều có lập trường chính trị tương tự nhau, họ vẫn tranh cãi về cách nuôi dạy con cái của Friedrich Wilhelm một cách đúng đắn. Trong khi Augusta coi trọng sự đại diện theo truyền thống của triều đình, Victoria lại có cuộc sống gia đình trung lưu hơn.[6] Khiến Augusta không hài lòng, Victoria cũng hành động công khai và, ví dụ, ủng hộ giáo dục đại học cho phụ nữ. Bà gần gũi với phong trào phụ nữ thời bấy giờ.[62] Theo Monika Wienfort, sự hỗ trợ từ thiện của Augusta luôn nằm trong lĩnh vực "từ thiện theo chế độ quân chủ truyền thống". Cam kết của Augusta nhằm mục đích nâng cao vị thế xã hội của tầng lớp bà. Giống như nhiều phụ nữ thuộc tầng lớp quý tộc và tư sản vào cuối thế kỷ XIX, bà không có ý định đạt được sự bình đẳng giải phóng với nam giới.[63]

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Zeremoniell bei der Taufe der Prinzessin Maria Luise Augusta Catherina, geb. 30.9.1811, der späteren deutschen Kaiserin. in: Archive Portal of Thuringia, finding aid (Hofmarschallamt), last accessed on 21 February 2024 in archive-in-thueringen.de (in German). Deviating from this, the historian Detlef Jena gives the name Maria Louise Augusta Katharina.[2]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Jena 2007, tr. 166.
  2. ^ a b c Jena 2013, tr. 128.
  3. ^ Jena 2013, tr. 169–170.
  4. ^ Gall 1980, tr. 185.
  5. ^ a b c Micke-Serin, Andrea: Augusta und der Badische Hof. in: Truc Vu Minh, Simone Neuhäuser (ed.): Die Welt verbessern. Augusta von Preußen und Fürst von Pückler-Muskau, Kulturgeschichte Preußens – Colloquien 7 (2018), perspectivia.net (in German).
  6. ^ a b c Wienfort, Monika: Familie, Hof, Staat. Königin Augusta von Preußen. in: Truc Vu Minh, Simone Neuhäuser (ed.): Die Welt verbessern. Augusta von Preußen und Fürst von Pückler-Muskau, Kulturgeschichte Preußens – Colloquien 7, 2018, perspectivia.net (in German).
  7. ^ Gall 1980, tr. 185–186.
  8. ^ Engelberg 1990, tr. 514.
  9. ^ Engelberg 1990, tr. 513.
  10. ^ a b Micke-Serin 2017, tr. 59.
  11. ^ Schedewie, Franziska: Die Ernestiner und die russische Heirat. in: Siegrid Westphal, Hans-Werner Hahn, Georg Schmidt (ed.): Die Welt der Ernestiner. Ein Lesebuch. (in German). Böhlau, Köln/Weimar/Vienna 2016, p. 268. ISBN 978-3-412-50522-6
  12. ^ a b Angelow 2006, tr. 248.
  13. ^ Schönpflug 2013, tr. 86–88.
  14. ^ Feuerstein-Praßer 2011, tr. 41 and 44.
  15. ^ Schönpflug 2013, tr. 97–99.
  16. ^ Schulze-Wegener, Guntram: Wilhelm I. Deutscher Kaiser, König von Preußen, Nationaler Mythos. (in German). Mittler, Hamburg/Bonn 2015, p. 148. ISBN 978-3-8132-0964-8
  17. ^ Fischer 2020, tr. 64–65.
  18. ^ a b Fischer 2020, tr. 65.
  19. ^ a b Aschmann 2020, tr. 273.
  20. ^ Aschmann 2020, tr. 274.
  21. ^ Müller 2011, tr. 12.
  22. ^ Müller 2011, tr. 65–66.
  23. ^ Klaus 2021, tr. 45.
  24. ^ a b Fischer 2020, tr. 68.
  25. ^ Heinrich 1984, tr. 392.
  26. ^ Feuerstein-Praßer 2011, tr. 99.
  27. ^ Bohle-Heintzenberg, Sabine: Ludwig Persius. Architekt des Königs (in German). Mann, Berlin 1993, p. 21.
  28. ^ Aschmann 2020, tr. 276–277.
  29. ^ Feuerstein-Praßer 2011, tr. 103–104.
  30. ^ Klaus 2021, tr. 55.
  31. ^ Aschmann 2020, tr. 279.
  32. ^ Galm 2022, tr. 59–60.
  33. ^ Galm 2022, tr. 56.
  34. ^ Galm 2020, tr. 31–32.
  35. ^ Aschmann 2020, tr. 277.
  36. ^ Galm 2022, tr. 64.
  37. ^ Galm 2022, tr. 62.
  38. ^ Heinrich 1984, tr. 393.
  39. ^ a b Müller 2015, tr. 255.
  40. ^ Müller 2015, tr. 255–257.
  41. ^ Streidt, Gert; Neuhäuser, Simone: Augusta von Preußen. Die Königin zu Gast in Branitz. (in German). in: Kulturgeschichte Preußens - Colloquien 7 (2017), p. 1.
  42. ^ Streidt, Gert: Vorwort. in: Augusta von Preußen. Die Königin zu Gast in Branitz. Ausstellungskatalog der Stiftung Fürst-Pückler-Museum Park und Schloss Branitz. (in German). Edition Branitz 13 (2017), p. 4.
  43. ^ Feuerstein-Praßer 2011, tr. 100.
  44. ^ Gohrenz, Kotzian & Neuhäuser 2017, tr. 34–35.
  45. ^ Jena, Detlef (3 tháng 3 năm 2020). “Weimars Augusta und der Kartätschenprinz”. Thüringische Landeszeitung (bằng tiếng Đức). Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2023.
  46. ^ Galm 2020, tr. 32.
  47. ^ Micke-Serin 2017, tr. 60.
  48. ^ Nonn 2015, tr. 54.
  49. ^ Rose 2018.
  50. ^ Kolb 2014, tr. 33.
  51. ^ Barclay 2004, tr. 79.
  52. ^ Markert, Jan: Der verkannte Monarch. Wilhelm I. und die Herausforderungen wissenschaftlicher Biographik. (in German). in: Forschungen zur Brandenburgischen und Preußischen Geschichte. Neue Folge 31 (2021), pp. 239–240.
  53. ^ Wehler, Hans-Ulrich: Deutsche Gesellschaftsgeschichte. Band 3. Von der "Deutschen Doppelrevolution" bis zum Beginn des Ersten Weltkrieges 1849–1914. (in German). 2nd edition, Beck, Munich 2006, p. 225. ISBN 978-3-406-32263-1
  54. ^ Aschmann 2020, tr. 271.
  55. ^ Aschmann 2020, tr. 272.
  56. ^ Barclay 2004, tr. 78.
  57. ^ a b Barclay 2004, tr. 80.
  58. ^ Denzer, Heinrich: Kulturleben. (in German). in: Geschichte der Stadt Koblenz. vol. 2: Von der französischen Stadt bis zur Gegenwart. Theiss, Stuttgart 1993, p. 491. ISBN 3-8062-1036-5
  59. ^ Georg-Hinrich Hammer: Nur ein stilles Verdienst? Frauen als karitative Avantgarde im 19. Jahrhundert. (in German). Kohlhammer, Stuttgart 2022, pp. 212–213. ISBN 978-3-17-042216-2
  60. ^ Aschmann 2020, tr. 276.
  61. ^ Pakula 2002, tr. 73.
  62. ^ von Hessen, Rainer: Zur Einführung. (in German) in: Rainer von Hessen (ed.): Victoria Kaiserin Friedrich (1840–1901). Mission und Schicksal einer englischen Prinzessin in Deutschland. Campus, Frankfurt am Main 2002, pp. 19–20. ISBN 978-3-593-38407-8
  63. ^ Wienfort, Monika: Geschlechterfragen und Partizipationsdebatten. Frauen und Männer im Kaiserreich. (in German) in: Birgit Aschmann, Monika Wienfort (ed.): Zwischen Licht und Schatten. Das Kaiserreich (1871–1914) und seine neuen Kontroversen. Campus, Frankfurt am Main/New York, pp. 174–175. ISBN 978-3-593-51508-3

Thư mục

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Angelow, Jürgen (2006). Frank-Lothar Kroll: Preußens Herrscher. Von den ersten Hohenzollern bis Wilhelm II. (biên tập). Wilhelm I. (1861–1888) (bằng tiếng Đức). Munich: Beck. tr. 242–264. ISBN 978-3-406-54129-2.
  • Aschmann, Birgit (2020). Susanne Brockfeld, Ingeborg Schnelling-Reinicke: Karrieren in Preußen – Frauen in Männerdomänen. (biên tập). Königin Augusta als "political player" (bằng tiếng Đức). Berlin: Duncker & Humblot. tr. 271–290. ISBN 978-3-428-18035-6.
  • Barclay, David E. (2004). Jochen Klauß: "Ihre Kaiserliche Hoheit" Maria Pawlowna – Zarentochter am Weimarer Hof (biên tập). Großherzogliche Mutter und kaiserliche Tochter im Spannungsfeld der deutschen Politik. Maria Pawlowna, Augusta und der Weimarer Einfluß auf Preußen (1811–1890) (bằng tiếng Đức). Munich/Berlin: Deutscher Kunstverlag. tr. 77–82. ISBN 3-422-06516-4. Download (museum edition) [retrieved 24 March 2024]
  • Engelberg, Ernst (1990). Bismarck. Das Reich in der Mitte Europas (bằng tiếng Đức). Berlin: Siedler. ISBN 3-88680-385-6.
  • Feuerstein-Praßer, Karin (2011). Augusta. Kaiserin und Preußin (bằng tiếng Đức). Munich: Piper. ISBN 978-3-492-26456-3.
  • Feuerstein-Praßer, Karin (1997). Die deutschen Kaiserinnen 1871–1918 (bằng tiếng Đức). Regensburg: Pustet. ISBN 3-7917-1545-3.
  • Fischer, Robert-Tarek (2020). Wilhelm I. Vom preußischen König zum ersten Deutschen Kaiser (bằng tiếng Đức). Köln: Böhlau. ISBN 978-3-412-51926-1.
  • Gall, Lothar (1980). Bismarck. Der weiße Revolutionär (bằng tiếng Đức). Frankfurt am Main: Propyläen. ISBN 3-549-07397-6.
  • Galm, Caroline (2022). Anmerkungen zum politischen Handlungs- und Gestaltungsraum der Königin. Das Beispiel Augusta von Preußen (bằng tiếng Đức). Forschungen zur Brandenburgischen und Preußischen Geschichte 32. tr. 53–70.
  • Galm, Caroline (2020). Integrative "Beziehungsarbeit". Augusta von Preußen und ihr politischer Umgang mit der katholischen Bevölkerung (bằng tiếng Đức). Michael Borchard, Thomas Brechenmacher, Günter Buchstab, Hans-Otto Kleinmann, Hanns Jürgen Küsters: Historisch-politische Mitteilungen 27. tr. 27–49. ISBN 978-3-412-52147-9.
  • Galm, Caroline (2018). Augusta – "Visionärin ohne Macht"? Eine politische Biografie der ersten deutschen Kaiserin (Arbeitstitel) (bằng tiếng Đức). Research Center Sanssouci für Wissen und Gesellschaft (RECS). recs.hypotheses.org [retrieved 24 March 2024]
  • Geisthövel, Alexa (2005). Ute Frevert, Heinz-Gerhard Haupt: Neue Politikgeschichte. Perspektiven einer historischen Politikforschung. (biên tập). Augusta-Erlebnisse: Repräsentation der preußischen Königin 1870 (bằng tiếng Đức). Frankfurt am Main/New York: Campus. tr. 82–114. ISBN 978-3-593-37735-3.
  • Gohrenz, Beate; Kotzian, Sabrina; Neuhäuser, Simone (2017). "Dieser für mich so reiche Glückstag". Der Besuch Augustas am 25. Juli 1864. | Augusta von Preußen. Die Königin zu Gast in Branitz. Ausstellungskatalog der Stiftung Fürst-Pückler-Museum Park und Schloss Branitz (bằng tiếng Đức). Edition Branitz 13. tr. 31–45.
  • Heinrich, Gerd (1984). Geschichte Preußens. Staat und Dynastie (bằng tiếng Đức). Frankfurt am Main: Ullstein. ISBN 978-3-548-34216-0.
  • Jena, Detlef (2007). Friedrich (biên tập). Das Weimarer Quartett. Die Fürstinnen Anna Amalia, Louise, Maria Pawlowna, Sophie (bằng tiếng Đức). Regensburg: Pustet. ISBN 978-3-7917-2044-9.
  • Jena, Detlef (2013). Carl Friedrich. Großherzog von Sachsen-Weimar-Eisenach (bằng tiếng Đức). Regensburg: Verlag Friedrich Pustet. ISBN 978-3-7917-2520-8.
  • Klaus, Monica (2021). Sophie von Erlach. Eine Schweizerin und Preußin (bằng tiếng Đức). Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 978-3-412-52255-1.
  • Kolb, Eberhard (2014). Otto von Bismarck. Eine Biographie (bằng tiếng Đức). Munich: Beck. ISBN 978-3-406-66774-9.
  • Markert, Jan (2022). “Ein System von Bismarcks Gnaden? Kaiser Wilhelm I. und seine Umgebung – Plädoyer für eine Neubewertung monarchischer Herrschaft in Preußen und Deutschland vor 1888”. Trong Wolfram Pyta; Rüdiger Voigt (biên tập). Zugang zum Machthaber (bằng tiếng Đức). Baden-Baden: Nomos. tr. 127–156. ISBN 978-3-8487-8577-3.
  • Micke-Serin, Andrea (2017). Der politische Horizont droht und die Erfahrung predigt tauben Ohren. Augusta und die Politik. | Augusta von Preußen. Die Königin zu Gast in Branitz. Ausstellungskatalog der Stiftung Fürst-Pückler-Museum Park und Schloss Branitz (bằng tiếng Đức). Edition Branitz 13. tr. 59–69.
  • Müller, Frank Lorenz (2011). Our Fritz. Emperor Frederick III and the Political Culture of Imperial Germany. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06269-6.
  • Müller, Frank Lorenz (2015). "Frauenpolitik". Augusta, Vicky und die liberale Mission. | Ausstellungskatalog Frauensache. Wie Brandenburg Preußen wurde (bằng tiếng Đức). Dresden: Sandstein. tr. 252–259. ISBN 978-3-95498-142-7.
  • Müller, Frank Lorenz (2015b). “Augusta und Victoria. Zwei Kaiserinnen auf liberaler Mission”. Damals – Das Magazin für Geschichte 47 (bằng tiếng Đức). Dresden: 40–44. ISSN 0011-5908.
  • Nonn, Christoph (2015). Bismarck. Ein Preuße und sein Jahrhundert (bằng tiếng Đức). Munich: Beck. ISBN 978-3-406-67589-8.
  • Pakula, Hannah (2002). “Victoria in Deutschland: Politische Zielvorstellungen der jungen Kronprinzessin”. Trong Rainer von Hessen (biên tập). Victoria Kaiserin Friedrich: Mission und Schicksal einer englischen Prinzessin in Deutschland (bằng tiếng Đức). Frankfurt am Main: Campus. tr. 69–79. ISBN 978-3-593-38407-8.
  • Peiffer, Bastian (2012). Alexander von Schleinitz und die preußische Außenpolitik 1858–1861 (bằng tiếng Đức). Frankfurt am Main/Berlin/Bern/Brussels/New York/Oxford/Vienna: Peter Lang Verlag. ISBN 978-3-631-62354-1.
  • Pflanze, Otto (1997). Bismarck. Der Reichsgründer (bằng tiếng Đức). Munich: Beck. ISBN 3-406-42725-1.
  • Pflanze, Otto (2008). Bismarck. Der Reichsgründer (bằng tiếng Đức). 2. Munich: Beck. ISBN 978-3-406-54823-9.
  • Rose, Andreas (2018). “Die "alte Fregatte" und ihr "Todfeind". Augusta und der "Eiserne Kanzler"”. Trong Truc Vu Minh; Jürgen Luh (biên tập). Die Welt verbessern: Augusta von Preußen und Fürst Pückler-Muskau. Kulturgeschichte Preußens – Colloquien 7 (bằng tiếng Đức).
  • Rausch, Helke (2006). Kultfigur und Nation. Öffentliche Denkmäler in Paris, Berlin und London 1848-1914 (bằng tiếng Đức). Pariser Historische Studien 70. ISBN 978-3-486-57579-8.
  • Schönpflug, Daniel (2013). Die Heiraten der Hohenzollern. Verwandtschaft, Politik und Ritual in Europa 1640–1918 (= Kritische Studien zur Geschichtswissenschaft. Band 207) (bằng tiếng Đức). Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 978-3-525-37030-8.
  • Steinberg, Jonathan (2012). Bismarck. Magier der Macht (bằng tiếng Đức). Berlin: Propyläen. ISBN 978-3-549-07416-9.
  • Wagner-Kyora, Georg (2007). Beruf Kaiserin. Die mediale Repräsentation der preußisch-deutschen Kaiserinnen 1871–1918 | Historische Anthropologie 15 (Band 15). tr. 339–371. Download [retrieved 24 March 2024] doi:10.7788/ha.2007.15.3.339
  • Wilhelmy, Petra (1989). Der Berliner Salon im 19. Jahrhundert (1780–1914) (= Veröffentlichungen der Historischen Kommission zu Berlin. Band 73) (bằng tiếng Đức). Berlin/New York: Walter de Gruyter. ISBN 3-11-011891-2. (also dissertation, University of Münster, 1987).
  • Zerwas, Marco (2015). Lernort 'Deutsches Eck'. Zur Variabilität geschichtskultureller Deutungsmuster Geschichtsdidaktische Studien (bằng tiếng Đức). Berlin: Logos. ISBN 978-3-8325-3856-9.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Augusta_xứ_Sachsen-Weimar-Eisenach&oldid=71863741”