Cuộc tấn công tỉnh Kursk năm 2024

Những nhu yếu phẩm chuẩn bị tiếp tế do dân tị nạn tán loạn

Tổng thống Putin đang nghe Thống đốc tỉnh Kursk báo cáo chiến sự tại Kursk tháng 8 năm 2024

Cuộc tấn công tỉnh Kursk năm 2024 là diễn biến các đợt tấn công của quân đội Ukraina vào sâu trong lãnh thổ Liên bang Nga xảy ra tại Kursk Oblast bắt đầu từ ngày 06 tháng 8 năm 2024. Vào ngày 6 tháng 8 năm 2024, vào lúc Chiến tranh Nga-Ukraina đang diễn ra thì Lực lượng vũ trang Ukraine đã bất ngờ phát động một cuộc tấn công vào tỉnh Kursk của Nga và đã đụng độ với Lực lượng vũ trang Nga và lực lượng Biên phòng Nga (Cơ quan biên phòng FSB). Theo phía Nga thì có ít nhất 1.000 quân Ukraina được xe tăng và xe bọc thép yểm trợ đã vượt qua biên giới tràn vào chiếm lãnh thổ Nga. Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết lực lượng Ukraina đã tiến sâu hơn 10 km vào tỉnh Kursk chỉ trong vòng hai ngày và đã kiểm soát một số khu định cư ở quận Sudzhansky. Trong thế bị động bất ngờ thì Nga đã vội vã ban bố tình trạng khẩn cấp tại tỉnh Kursk và lực lượng dự bị của Nga đã được điều tới khu vực này. Chính quyền Nga đã cập rập triển khai tình trạng "hoạt động chống khủng bố" ở Kursk, Belgorod và Bryansk Oblast.

Quân đội Ukraina cho biết họ đã thần tốc chiếm được 1.036 km2 lãnh thổ của Nga trong một tuần, tương đương với diện tích của Los Angeles trong khi chính quyền Nga thừa nhận rằng Ukraina đã chiếm được 28 khu định cư. Ukraina đã nhanh chóng thành lập chính quyền quân sự tại các vùng lãnh thổ do mình kiểm soát vào ngày 15 tháng 8 năm 2024 tạo thành một vùng đệm ở Tây Nga. Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine bắt đầu vào năm 2022, đã có một số cuộc xâm nhập nhỏ hơn vào Nga của các lực lượng ủng hộ Ukraina. Ukraine đã hỗ trợ các cuộc xâm nhập trên bộ này, nhưng phủ nhận sự tham gia trực tiếp. Cuộc xâm nhập đột kích vào tỉnh Kursk đã làm cả Nga và các đồng minh của Ukraina bất ngờ trước sự táo bạo này Đây là cuộc tấn công quan trọng nhất xuyên biên giới kể từ cuộc xâm lược năm 2022 và lần đầu tiên chủ yếu được lực lượng quân đội chính quy Ukraina thực hiện. Đến ngày 16 tháng 8 năm 2024, Lữ đoàn đột kích đường không số 80 của Lực lượng vũ trang Ukraina đã công bố một đoạn video cho thấy cảnh phá hủy một tiền đồn của Nga và bắt giữ hơn 50 binh sĩ Nga trong những giờ đầu tiên của cuộc tấn công. Vào ngày 12 tháng 8 năm 2024, chuyên gia quân sự Ukraina là Mykhailo Zhirokhov tuyên bố rằng tỷ lệ tổn thất nhân lực của Ukraina so với Nga là "gần 1 đến 10" và số tù binh chiến tranh Nga bị bắt lên đến con số "hàng nghìn" quân Nga.

Bối cảnh

Trong cuộc xâm lược Ukraina từ ngày 24 tháng 2 năm 2022 mà phía Nga tuyên bố là một chiến dịch quân sự đặc biệt. Sau thời gian đầu cầm cự, Ukraina đã phản công mạnh mẽ, đẩy quân Nga khỏi phía bắc và đông bắc Ukraina cũng như ra khỏi bờ phải sông Dniepr ở Kherson. Thực hiện chiến lược đẩy chiến tranh về phía lãnh thổ Nga, Lực lượng vũ trang Ukraina đã tấn công bằng tên lửa, UAV vào lãnh thổ Nga và tổ chức một số cuộc đột kích từ tỉnh Kharkiv vào các tỉnh Belgorod, Bryansk, Kursk nhưng chưa bao giờ chiếm giữ lãnh thổ Nga trước tháng 8 năm 2024. Sau khi Lực lượng vũ trang Ukraina không có nhiều thành công trong chiến dịch tiến công giải phóng miền đông vào mùa hè và mùa thu năm 2023 (Ukraina phản công 2023) thì đến lượt quân Nga công kích chậm nhưng mạnh trở lại ở khu vực Donetsk khiến Ukraina liên tục thất thủ ở Bakhmut (tháng 5 năm 2023), Marinka (tháng 12 năm 2024), Avdiivka (tháng 2 năm 2024), bị tấn công dữ dội trong trận Chasiv Yar (tháng 4 năm 2024 đến nay), thất thủ ở Krasnohorivka và ở Ocheretyne (tháng 4 năm 2024), bị bao vây tại trận Vuhledar. Tháng 5 năm 2024, Lực lượng vũ trang Nga lại mở một cuộc tấn công Kharkiv năm 2024. Để kéo quân Nga khỏi mặt trận Donbass và giảm căng thẳng cho lực lượng phòng thủ Ukraina, lực lượng Ukraina đã đột kích vào Kursk.

Các nguyên nhân khác, theo công bố của lãnh đạo Ukraina, có thể là tạo một vùng đệm ở phần lãnh thổ Nga, đổi lãnh thổ với Nga. Trong khi đó, phía Nga cho rằng mục đích của Ukraina khi tấn công Kursk là chiếm Nhà máy điện hạt nhân Kursk dù Ukraina phủ nhận. Cùng với việc đóng giữ kéo dài cho tới tận hiện nay và việc tổ chức bộ máy quản lý vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, nó trở thành một cuộc xâm lược. Mục đích của Ukraina, như tuyên bố của Tổng thống Volodymyr Oleksandrovych Zelenskyy là chuyển bớt binh lực của Nga khỏi mặt trận Đông Ukraina và giảm sức ép cho quân phỏng thủ Ukraina ở đó, đồng thời gây áp lực ngoại giao lên Nga, tạo ra lợi thế đàm phán. Đây là lần đầu tiên kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, lãnh thổ Nga bị quân đội nước ngoài tấn công. Có chính trị gia Ukraina thừa nhận việc này là chiếm đóng lãnh thổ như cách định nghĩa tại Điều 42 của Hiệp ước Hague, nhưng cho rằng tính chất của cuộc xâm lược lãnh thổ Nga của Ukraina khác với của cuộc xâm lược lãnh thổ Ukraina của Nga và rằng trong khi cuộc xâm lược của Nga là tội ác, thì cuộc xâm lược của Ukraina là đáp trả tội ác. Lực lượng chiếm đóng Ukraina được cho là bị giám sát chặt chẽ để không vi phạm các quy tắc đạo đức trong chiến tranh, điều mà Ukraina tố cáo quân đội Nga đã vi phạm khi xâm lược Ukraina.. Cuộc tấn công Kursk đã làm cả Nga và các đồng minh của Ukraina bất ngờ. Đây là cuộc tấn công xuyên biên giới quan trọng nhất kể từ cuộc xâm lược Ukraine của Nga năm 2022 và lần đầu tiên được thực hiện chủ yếu từ lực lượng chính quy Ukraina.

Chiến sự

Ngày 6 tháng 8 năm 2024, Lực lượng vũ trang Ukraina với quy mô khoảng 1000 quân đã bí mật, bất ngờ, nhanh và mạnh tấn công vào điểm yếu của Nga trong vùng biên giới ở tỉnh Kursk. Lực lượng Nga ở khu vực này đã không kịp và không thành công ngăn lực lượng Ukraina đột kích vào Sudzha và Nikolayevo-Darino, huyện Sudzhansky, tỉnh Kursk. Sau khi đột kích sâu, lực lượng Ukraina đã thành công trong việc mở rộng sang hai cánh và chiếm giữ được một khu vực rộng lớn ở Sudzhansky. Quân đội Ukraina sau đó đã thiết lập chính quyền quân sự trên phần lãnh thổ chiếm giữ được. Tổng thống Zelenskyy công khai ý định giữ vô thời hạn vùng chiếm được ở Kursk.. Khi quân đội Nga và có thể cả Quân đội Nhân dân Triều Tiên tiến công giải phóng Sudzhansky, Ukraina đã chọn cách xây dựng hệ thống công trình phòng thủ và tăng cường các đơn vị Ukraina đến đây. Ngày 5 tháng 9 năm 2024, Tổng thống Zelenskyy tuyên bố rằng 60.000 quân Nga đã được tái triển khai từ Zaporizhzhia và Kherson Oblasts đến Kursk Oblast và số lượng đạn pháo của Nga bắn vào các khu vực trước đây đã giảm. Tại tỉnh Kursk, lực lượng Ukraina tuyên bố đã phá hủy hai cầu phao bắc qua sông Seym và một hệ thống phòng không 9K33 Osa bằng bom SDB và tên lửa HIMARS.

Ngày 10 tháng 9 năm 2024, sau cuộc tấn công của quân đội Ukraina vào ngày 6 tháng 8 năm 2024, Putin được cho là đã ra lệnh cho quân đội của mình phải chiếm lại khu vực bị chiếm đóng ở tỉnh Kursk trước ngày 1 tháng 10 năm 2024. Quân đội Nga được cho là đã phát động một chiến dịch phản công ở Kursk Oblast vào ngày 10 tháng 9 năm 2024, với các báo cáo về những bước tiến của quân Nga ở Quận Korenevsky. Tướng Apti Alaudinov cũng tuyên bố rằng quân đội Nga đã tiến vào Snagost. Có nguồn tuyên bố rằng quân đội Nga đã chiếm được các khu định cư Gordeyevka và Vnezapnoye. Ngày 14 tháng 10 năm 2024, tướng Apti Alaudinov tuyên bố rằng Nga đã chiếm lại được khoảng một nửa lãnh thổ do Ukraine chiếm đóng. Điều này đã được Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) xác nhận cho biết cảnh quay được định vị địa lý có thể xác nhận rằng 46% đã được thu hồi. Vào ngày 10 tháng 11 năm 2024, để chuẩn bị cho một giai đoạn phản công mới, khoảng 50.000 quân, không ai trong số họ phải chuyển hướng từ miền đông Ukraine, đã được tập hợp tại Kursk Oblast. Theo báo cáo, điều này bao gồm cả bộ binh hạng nhẹ Bắc Triều Tiên, những người khi đó đang được huấn luyện để chiến đấu xa tiền tuyến, và tổng số quân hiện diện trong khu vực là 10.000 người. Theo các quan chức Ukraina, lực lượng này có khả năng sẽ tấn công trong vòng vài ngày.